استدلال اهل‌بیت(ع) به حدیث غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ویرایش|fabbasi}}{{شروع متن}} | {{ویرایش|fabbasi}} | ||
{{شروع متن}} | |||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
کدامیک از ائمه به حدیث غدیر استدلال کرده‌اند؟ کِی و کجا؟ | کدامیک از ائمه به حدیث غدیر استدلال کرده‌اند؟ کِی و کجا؟ | ||
| خط ۶: | خط ۷: | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
{{درگاه|غدیر}} | {{درگاه|غدیر}} | ||
[[امام علی(ع)]] | [[امام علی(ع)]] در موارد زیادی برای خلافت خود بعد از [[رسول الله(ص)]] به حدیث غدیر استلال کرده است. [[فاطمه زهرا(ع)]] بعد از رحلت رسول الله(ص) انصار و مهاجر را مورد خطاب قرار می‌داد که چرا حادثه غدیر را به فراموشی سپرده‌اید؟! [[امام حسن(ع)]] و [[امام حسین(ع)]] نیز بارها برای [[اثبات امامت]] و حقانیت اهل بیت(ع) به [[حدیث غدیر]] استدلال نموده‌اند. | ||
==امام علی(ع)== | ==امام علی(ع)== | ||
امام علی(ع) در موارد زیادی برای اثبات حقانیت خویش برخلافت، به حدیث غدیر استدلال کرده است. | امام علی(ع) در موارد زیادی برای اثبات حقانیت خویش برخلافت، به حدیث غدیر استدلال کرده است. | ||
'''استدلال به حدیث غدیر خم در جلسه‌ای با ابابکر:''' بعد از رحلت رسول الله(ص) وقتی ابابکر دید که علی(ع) با او بیعت نمی‌کند اجازه ملاقات خصوصی خواست و با امیرمومنان(ع) سخنانی گفت و حضرت فضایل خود را برشمرد از جمله اینکه فرمود: {{نقل قول|أَنْشُدُكَ بِاللَّهِ أَنَا الْمَوْلَى لَكَ وَ لِكُلِّ مُسْلِمٍ بِحَدِيثِ النَّبِيِّ ص يَوْمَ الْغَدِيرِ أَمْ أَنْتَ قَالَ بَلْ أَنْت<ref>ابن بابويه، محمد بن على، الخصال، قم، جامعه مدرسین، چاپ اول، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۵۵۰.</ref>آيا طبق حديث پيامبر در روز غدير، من مولاى تو و همه مسلمانان هستم يا تو؟ ابوبکر گفت: بلكه تو. }} | '''استدلال به حدیث غدیر خم در جلسه‌ای با ابابکر:''' بعد از رحلت رسول الله(ص) وقتی ابابکر دید که علی(ع) با او بیعت نمی‌کند اجازه ملاقات خصوصی خواست و با امیرمومنان(ع) سخنانی گفت و حضرت فضایل خود را برشمرد از جمله اینکه فرمود: {{نقل قول|أَنْشُدُكَ بِاللَّهِ أَنَا الْمَوْلَى لَكَ وَ لِكُلِّ مُسْلِمٍ بِحَدِيثِ النَّبِيِّ ص يَوْمَ الْغَدِيرِ أَمْ أَنْتَ قَالَ بَلْ أَنْت<ref>ابن بابويه، محمد بن على، الخصال، قم، جامعه مدرسین، چاپ اول، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۵۵۰.</ref>آيا طبق حديث پيامبر در روز غدير، من مولاى تو و همه مسلمانان هستم يا تو؟ ابوبکر گفت: بلكه تو.}} | ||
'''استدلال به حدیث غدیر در جلسه شورای شش نفره برای تعیین خلیفه بعد از عمر بن خطاب:''' حضرت برای اولویت خود بر دیگران بعد از استدلال‌های فراوانی که با اهل شوری داشتند، فرمود: {{نقل قول|أَنشُدكم باللَّه أَ منكُمْ من نصبه رسول اللَّه يوم غدير خُمّ للولاية غيري؟» قالوا: اللّهمّ لا<ref>ابن مردویه اصفهانی، احمد بن موسی، مناقب علي بن أبي طالب وما نزل من القرآن في علي، قم، دار الحدیث، چاپ دوم، ۱۴۲۴ق/۱۳۸۲ش، ص۱۳۲.</ref> آیا غیر از من کسی هست که رسول الله او را در غدیر خم به ولایت نصب کرده باشد؟ همه گفتند: به خدا قسم نه.}} | '''استدلال به حدیث غدیر در جلسه شورای شش نفره برای تعیین خلیفه بعد از عمر بن خطاب:''' حضرت برای اولویت خود بر دیگران بعد از استدلال‌های فراوانی که با اهل شوری داشتند، فرمود: {{نقل قول|أَنشُدكم باللَّه أَ منكُمْ من نصبه رسول اللَّه يوم غدير خُمّ للولاية غيري؟» قالوا: اللّهمّ لا<ref>ابن مردویه اصفهانی، احمد بن موسی، مناقب علي بن أبي طالب وما نزل من القرآن في علي، قم، دار الحدیث، چاپ دوم، ۱۴۲۴ق/۱۳۸۲ش، ص۱۳۲.</ref> آیا غیر از من کسی هست که رسول الله او را در غدیر خم به ولایت نصب کرده باشد؟ همه گفتند: به خدا قسم نه.}} | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۸: | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = | | شناسه = - | ||
| تیترها = | | تیترها = - | ||
| ویرایش = | | ویرایش = | ||
| لینک‌دهی =شد | | لینک‌دهی =شد | ||
نسخهٔ ۱۸ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۰:۱۹
 | این مقاله هماکنون به دست Fabbasi در حال ویرایش است. |
کدامیک از ائمه به حدیث غدیر استدلال کرده‌اند؟ کِی و کجا؟
 |
| خطبه غدیر |
|---|
|
علت انتخاب غدیرخم برای ابلاغ ولایت فأُعلم کل أبیض و أسود |
امام علی(ع) در موارد زیادی برای خلافت خود بعد از رسول الله(ص) به حدیث غدیر استلال کرده است. فاطمه زهرا(ع) بعد از رحلت رسول الله(ص) انصار و مهاجر را مورد خطاب قرار می‌داد که چرا حادثه غدیر را به فراموشی سپرده‌اید؟! امام حسن(ع) و امام حسین(ع) نیز بارها برای اثبات امامت و حقانیت اهل بیت(ع) به حدیث غدیر استدلال نموده‌اند.
امام علی(ع)
امام علی(ع) در موارد زیادی برای اثبات حقانیت خویش برخلافت، به حدیث غدیر استدلال کرده است.
استدلال به حدیث غدیر خم در جلسه‌ای با ابابکر: بعد از رحلت رسول الله(ص) وقتی ابابکر دید که علی(ع) با او بیعت نمی‌کند اجازه ملاقات خصوصی خواست و با امیرمومنان(ع) سخنانی گفت و حضرت فضایل خود را برشمرد از جمله اینکه فرمود:
| « | أَنْشُدُكَ بِاللَّهِ أَنَا الْمَوْلَى لَكَ وَ لِكُلِّ مُسْلِمٍ بِحَدِيثِ النَّبِيِّ ص يَوْمَ الْغَدِيرِ أَمْ أَنْتَ قَالَ بَلْ أَنْت[۱]آيا طبق حديث پيامبر در روز غدير، من مولاى تو و همه مسلمانان هستم يا تو؟ ابوبکر گفت: بلكه تو. | » |
استدلال به حدیث غدیر در جلسه شورای شش نفره برای تعیین خلیفه بعد از عمر بن خطاب: حضرت برای اولویت خود بر دیگران بعد از استدلال‌های فراوانی که با اهل شوری داشتند، فرمود:
| « | أَنشُدكم باللَّه أَ منكُمْ من نصبه رسول اللَّه يوم غدير خُمّ للولاية غيري؟» قالوا: اللّهمّ لا[۲] آیا غیر از من کسی هست که رسول الله او را در غدیر خم به ولایت نصب کرده باشد؟ همه گفتند: به خدا قسم نه. | » |
استدلال به حدیث غدیر در ایام خلافت عثمان: امیرمومنان در جمعی از انصار و قریش در زمان خلافت عثمان، به خطبه رسول(ص) در غدیر خم و نزول آیه اکمال[۳] و بیعت ابی‌بکر و عمر و مردم با خود تصریح کرد و آنها گفتند یا علی خوب حفظ کرده‌ای و ما قسمت‌هایی از این خطبه را فراموش کرده بودیم.[۴]
استدلال به حدیث غدیر در ایام خلافت خود: حضرت علی(ع) در روز «رحبه» در ايام خلافتش مردم را براي ياد آوري روز «غدير» گرد آورد و به آنها فرمود: «شما را به خدا سوگند مي دهم، هر مسلماني از پيامبر شنيده كه در روز غدير چه فرمود، بپا خيزد و آنچه را شنيده شهادت دهد و بجز كسي كه در آن روز پيامبر را مي‌ديده بپا نخيزد»؛ عده‌ای از صحابه بپا خاستند و به آنچه در مورد نصّ غدير شنيده و شاهد بودند شهادت دادند.[۵] در روایت دیگر آمده است زید بن ارقم شهادت نداد و امام او را نفرین کرد و بیناییش را از دست داد.[۶]
احتجاج امیرمومنان(ع) به حدیث غدیر در مقابل گروهی از مهاجر و انصار؛ احتجاج در مقابل جمع مردم کوفه بعد از به خلافت رسیدن؛ احتجاج در جنگ جمل؛ احتجاج در جنگ صفین و ... از جمله مواردی است که تاریخ استدلال امام به حدیث غدیر را برای اثبات حقانیت خود ثبت کرده است.[۷]
علامه اميني علاوه بر کتاب الغدیر، كتاب مستقلي در اين موضوع دارند به نام (المناشده و الاحتجاج بحديث الغدير). علامه امینی روايات اهل سنّت را با سند در این کتاب ذكر مي‌كند که امام علی(ع) برای خلافت خود به حدیث غدیر استناد می‌کرد.
فاطمه زهرا(س)
ابن جزری از علمای اهل سنت در روایتی آورده است که حضرت زهرا(س) فرمود:
| « | انسیتم قول رسول‌الله(ص) یوم غدیر خمّ: من کنت مولاه فعلی مولاه، و قوله: انت منی بمنزله هارون من موسی[۸] آیا بیان رسول خدا(ص) را در روز غدیر فراموش کرده‌اید که فرمود هر کس من مولای او هستم، علی مولای اوست و فرمود یا علی تو نسبت به من، به منزله هارون نسبت به موسی(ع) است. | » |
محمود بن لبید گوید بعد از وفات رسول الله(ص) فاطمه در کنار قبر شهدای احد حاضر شده و گریه می‌کرد، از آن حضرت پرسیدم: آیا رسول خدا قبل از وفاتش به امامت علی تصریح کرده بود؟ فرمود:
| « | وَا عَجَبَاهْ أَ نَسِيتُمْ يَوْمَ غَدِيرِ خُمٍّ[۹] وا عجبا! آیا روز غدیر را فراموش کرده‌اید؟! | » |
محمود بن لبید گفت: همینطور است اما من می‌خواهم آنچه را که پیامبر به شما گفته است را بشنوم. فاطمه(ع) فرمود: خدا را شاهد می‌گیرم که از پدرم شنیدم فرمود: علی بهترین جانشین است که برای شما گذاشته‌ام و او امام و خلیفه بعد از من است و دو فرزندم و نه نفر از فرزندان حسین ائمه نیکان هستند... .[۱۰]
امام حسن مجتبی(ع)
امام حسن(ع) در سال ۴۱ هجری و در جریان صلح با معاویه در اینکه پس از پیامبر اکرم(ص) چه کسی شایسته مقام امامت بود، به حدیث غدیراستدلال کرد و فرمود:
| « | و قد رأوه و سمعوه حین أخذ بید ابی بغدیر خمّ و قال لهم: من کنت مولاه فعلی مولاه، اللهم وال من والاه، و عاد من عاداه، ثم امرهم أن یبلّغ الشاهد الغائب؛[۱۱] و همه دیدند و شنیدند هنگامی که پیامبر(ص) دست پدرم را در غدیر خم گرفت و به مردم گفت: هر کس من مولای اویم، علی مولای اوست، خدایا دوست بدار کسی که او را دوست می‌دارد و دشمن بدار کسی که او را دشمن می‌دارد و سپس فرمود: حاضران به افراد غایب برسانند. | » |
این خطبه را شیخ طوسی با اندک تفاوتی در الامالی آورده است.[۱۲]
امام حسین(ع)
امام حسین(ع) در سال ۵۸ یا ۵۹ هجری قمری، قبل از مرگ معاویه در سفر به مکه برای حج، بنی‌هاشم و شیعیان را در سرزمین مِنا، دور خود جمع کرد و با سخنانی معاویه را غصب کننده خلافت دانست و برای فضیلت امیرمومنان(ع)، به حدیث غدیر خم استناد کرد و از مردم پرسید:
| « | أَنْشُدُكُمُ اللَّهَ أَ تَعْلَمُونَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص نَصَبَهُ يَوْمَ غَدِيرِ خُمٍّ فَنَادَى لَهُ بِالْوَلَايَةِ وَ قَالَ لِيُبَلِّغِ الشَّاهِدُ الْغَائِبَ قَالُوا اللَّهُمَّ نَعَم[۱۳] شما را به خداوند سوگند می‌دهم آیا می‌دانید همانا رسول خدا(ص)، پدرم علی را در روز غدیر خم به عنوان ولی نصب کرد و گفت: حاضران به افراد غایب برسانند؟ همگی گفتند: آری ما گواهی می‌دهیم. | » |
مطالعه بیشتر
- الغدیر، عبد الحسین امینی، ج۱، ص۳۲۷.
- کتاب المناشده و الاحتجاج بحديث الغدير، عبد الحسین امینی.
- احتجاج، ج۱، ص۲۹۶ الی ۳۰۶ و ج۲، ص۵۹، احمد بن علی طبرسی، مترجم، بهزاد جعفری، دارالکتب الاسلامی.
- ناسخ التواریخ امام حسین(ع) میرزا محمد تقی سپهر، ۱۵۳ تا ۱۵۶ ـ بازنویسی، محمد محمدی اشتهاردی.
منابع
- ↑ ابن بابويه، محمد بن على، الخصال، قم، جامعه مدرسین، چاپ اول، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۵۵۰.
- ↑ ابن مردویه اصفهانی، احمد بن موسی، مناقب علي بن أبي طالب وما نزل من القرآن في علي، قم، دار الحدیث، چاپ دوم، ۱۴۲۴ق/۱۳۸۲ش، ص۱۳۲.
- ↑ سوره مائده، آیه۳.
- ↑ قندوزی، سلیمان بن ابراهیم، ينابيع المودة لذوي القربى، دار الأسوة للطباعة والنشر، چاپ اول، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۳۴۷. شیخ صدوق، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمه، قم، مؤسسة النشر الإسلامي، ۱۴۰۵ق، ص۲۷۷.
- ↑ ابن حجر، الاصابه، بیروت، دار الكتب العلمية، چاپ اول، ۱۴۱۵ق، ج۷، ص۱۳۶. ابن اثیر، علی بن ابی الکرم، اسد الغابه، بیروت، دار الكتاب العربي، ج3، ص307.
- ↑ ابن ابی الحدید، عبد الحمید بن هبه الله، شرح نهج البلاغه، قم، کتابخانه مرعشی نجفی، ۱۴۰۴ق، ج۴، ص۷۴.
- ↑ امینی، عبدالحسین، الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، قم، مركز الغدير للدراسات الاسلاميه، چاپ اول، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۳۳۴. ص۳۳۹. ص۳۷۸ و ص۳۹۴.
- ↑ ابن جزری، محمد، أسنى المطالب فى مناقب الإمام على، بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا، ج۱، ص۵۰.
- ↑ خزاز رازى، على بن محمد، كفاية الأثر في النصّ على الأئمة الإثني عشر ، قم، نشر بیدار، ۱۴۰۱ ق، ص۱۹۸.
- ↑ خزاز رازى، على بن محمد، كفاية الأثر في النصّ على الأئمة الإثني عشر ، قم، نشر بیدار، ۱۴۰۱ ق، ص۱۹۸.
- ↑ قندوزی حنفی، سلیمان بن ابرهیم، ینابیع الموده لذوي القربى، بی‌جا، دار الأسوة للطباعة والنشر، چاپ اول، ۱۴۱۶ق، ج۳، ص۳۶۹.
- ↑ طوسى، محمد بن الحسن، الأمالي، قم، دار الثقافه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۵۶۶، مجلس۲۱.
- ↑ مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار، بيروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق، ج۳۳، ص۱۸۳. امینی، عبدالحسین، الغدیر، ج۱، ص۳۹۸.