حدیث فاطمه(ع) باقی‌مانده نبوت: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۳۱ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۴۲

سؤال

آیا این تعبیر در روایت معتبری آمده است: «فاطمه بقیة النبوة»؟ معنا و مفهوم عبارت چیست؟

شیخ طوسی در کتاب الامالی روایتی از امام صادق(ع) آورده است که امیرمومنان(ع) حضرت زهرا(ع) را اینگونه خطاب کردند:

«

يَا بِنْتَ الصَّفْوَةِ وَ بَقِيَّةَ النُّبُوَّةِ^[۱]

ای دختر برگزیده و ای باقی مانده نبوت

»

در برخی از نقل‌ها آمده است که ام سلمه همسر رسول خدا(ص) نیز حضرت زهرا(ع) را اینگونه خطاب کرد: «يَا بِنْتَ الصَّفْوَةِ وَ بَقِيَّةَ النُّبُوَّةِ؛^[۲] ای دختر برگزیده و ای باقی مانده نبوت»

سند حدیث به خاطر توثیق نشدن^[۳] و مجهول بودن^[۴] برخی از راویان، ضعیف می‌باشد.

مضمون روایت مورد قبول است هر چند سند معتبری ندارد. زیرا رسول خدا(ص) برگزیده‌ترین مخلوقات عالم هستی است و حضرت زهرا(ع) دختر برگزیدگان خواهد شد. حضرت زهرا(ع) طبق آیه تطهیر،^[۵] معصومه می‌باشد و عصمت یکی از نشانه‌های نبوت است.^[۶] در روایات شیعه و سنی آن حضرت پاره رسول الله(ص) است و رضایتش رضایت رسول خدا و غضبش غضب رسول خداست.^[۷]

منابع

↑ طوسى، محمد، الأمالي، قم، دار الثقافه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۶۸۳، مجلس۳۸، حدیث۸.
↑ ديلمى، حسن، غرر الأخبار، قم، دلیل ما، چاپ اول، ۱۴۲۷ ق، فصل ۲۷، ص۳۱۹.
↑ مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال فی علم الرجال، بی‌جا، بی‌نا، چاپ اول، بی‌تا، ج۱، ص۷۴.
↑ نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، تهران، فرزند مؤلف، چاپ اول، ۱۴۱۴ ق، ج۷، ص۲۴۷. مرتضی، بسام، زبدة المقال من معجم الرجال، بیروت، دار المحجة البیضاء، چاپ اول، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۳۵۶.
↑ سوره احزاب، آیه۳۳.
↑ جوادی آملی، عبدالله، وحی و نبوت، تفسیر موضوعی قرآن کریم، قم، نشر مرکز اسراء، چاپ اول، ۱۳۸۱ ش، ج۳، ص۲۳۱.
↑ الامالي المفيد، ص260. ابن بابویه، محمد، الامالي، قم، مركز الطباعة والنشر في مؤسسة البعثة، چاپ اول، 1417ق، ص165. امالی طوسی، ص۴۳۷. صحيح بخاري، ج۵، ص۹۶، ش۲۷۸. صحيح مسلم، ج ۱۶، ص۳.، مسند احمد حنبل، ج ۴، ص۳۲۹.، جامع الصغير سيوطي، ج ۲، ص ۲۰۸ ش ۵۸۳۳۳.

[1] طوسى، محمد، الأمالي، قم، دار الثقافه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۶۸۳، مجلس۳۸، حدیث۸.

[2] ديلمى، حسن، غرر الأخبار، قم، دلیل ما، چاپ اول، ۱۴۲۷ ق، فصل ۲۷، ص۳۱۹.

[3] مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال فی علم الرجال، بی‌جا، بی‌نا، چاپ اول، بی‌تا، ج۱، ص۷۴.

[4] نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، تهران، فرزند مؤلف، چاپ اول، ۱۴۱۴ ق، ج۷، ص۲۴۷. مرتضی، بسام، زبدة المقال من معجم الرجال، بیروت، دار المحجة البیضاء، چاپ اول، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۳۵۶.

[5] سوره احزاب، آیه۳۳.

[6] جوادی آملی، عبدالله، وحی و نبوت، تفسیر موضوعی قرآن کریم، قم، نشر مرکز اسراء، چاپ اول، ۱۳۸۱ ش، ج۳، ص۲۳۱.

[7] الامالي المفيد، ص260. ابن بابویه، محمد، الامالي، قم، مركز الطباعة والنشر في مؤسسة البعثة، چاپ اول، 1417ق، ص165. امالی طوسی، ص۴۳۷. صحيح بخاري، ج۵، ص۹۶، ش۲۷۸. صحيح مسلم، ج ۱۶، ص۳.، مسند احمد حنبل، ج ۴، ص۳۲۹.، جامع الصغير سيوطي، ج ۲، ص ۲۰۸ ش ۵۸۳۳۳.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

@@ خط ۹: / خط ۹: @@
 در برخی از نقل‌ها آمده است که ام سلمه همسر [[رسول خدا(ص)]] نیز حضرت زهرا(ع) را اینگونه خطاب کرد: {{متن عربی|يَا بِنْتَ الصَّفْوَةِ وَ بَقِيَّةَ النُّبُوَّةِ؛<ref>ديلمى، حسن، غرر الأخبار، قم، دلیل ما، چاپ اول، ۱۴۲۷ ق، فصل ۲۷، ص۳۱۹.</ref> ای دختر برگزیده و ای باقی مانده نبوت}}
-سند حدیث به خاطر توثیق نشدن<ref>مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال فی علم الرجال، بی‌جا، بی‌نا، چاپ اول، بی‌تا، ج۱، ص۷۴.</ref> و مجهول بودن<ref>نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، تهران، فرزند مؤلف، چاپ اول، ۱۴۱۴ ق، ج۷، ص۲۴۷. مرتضی، بسام، زبدة المقال من معجم الرجال، بیروت، دار المحجة البیضاء، چاپ اول، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۳۵۶.</ref> برخی از راویان، قابل استناد نیست و ضعیف می‌باشد.
+سند حدیث به خاطر توثیق نشدن<ref>مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال فی علم الرجال، بی‌جا، بی‌نا، چاپ اول، بی‌تا، ج۱، ص۷۴.</ref> و مجهول بودن<ref>نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، تهران، فرزند مؤلف، چاپ اول، ۱۴۱۴ ق، ج۷، ص۲۴۷. مرتضی، بسام، زبدة المقال من معجم الرجال، بیروت، دار المحجة البیضاء، چاپ اول، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۳۵۶.</ref> برخی از راویان، ضعیف می‌باشد.
-حضرت زهرا(ع) دختر برگزیدگان می‌باشد زیرا رسول خدا(ص) برگزیده‌ترین مخلوقات عالم هستی است و هم باقی مانده نبوت است به این معنا که آن حضرت تنها دختر باقی مانده و زنده رسول خدا(ص) در آن زمان بود و طبق آیه تطهیر،<ref>سوره احزاب، آیه۳۳.</ref> معصومه می‌باشد و عصمت یکی از نشانه‌های نبوت است.<ref>جوادی آملی، عبدالله، وحی و نبوت، تفسیر موضوعی قرآن کریم، قم، نشر مرکز اسراء، چاپ اول، ۱۳۸۱ ش، ج۳، ص۲۳۱.</ref>
+مضمون روایت مورد قبول است هر چند سند معتبری ندارد. زیرا رسول خدا(ص) برگزیده‌ترین مخلوقات عالم هستی است و حضرت زهرا(ع) دختر برگزیدگان خواهد شد. حضرت زهرا(ع) طبق آیه تطهیر،<ref>سوره احزاب، آیه۳۳.</ref> معصومه می‌باشد و عصمت یکی از نشانه‌های نبوت است.<ref>جوادی آملی، عبدالله، وحی و نبوت، تفسیر موضوعی قرآن کریم، قم، نشر مرکز اسراء، چاپ اول، ۱۳۸۱ ش، ج۳، ص۲۳۱.</ref> در روایات شیعه و سنی آن حضرت پاره رسول الله(ص) است و رضایتش رضایت رسول خدا و غضبش غضب رسول خداست.<ref>الامالي المفيد، ص260. ابن بابویه، محمد، الامالي، قم،  مركز الطباعة والنشر في مؤسسة البعثة، چاپ اول، 1417ق، ص165. امالی طوسی، ص۴۳۷. صحيح بخاري، ج۵، ص۹۶، ش۲۷۸. صحيح مسلم، ج ۱۶، ص۳.، مسند احمد حنبل، ج ۴، ص۳۲۹.، جامع الصغير سيوطي، ج ۲، ص ۲۰۸ ش ۵۸۳۳۳.</ref>
 {{پایان پاسخ}}