فهرست تفاسیر مهم اهل‌سنت

سؤال

تفاسیر مهم اهل‌سنت را بیان کنید.

تفسير روایی القرآن العظيم نوشتهٔ ابن ابى‌حاتم.

تفاسیر روایی

• تفسير القرآن العظيم، ابن ابى‌حاتم (عبدالرحمن بن محمد بن ادریس الرازی) (م ۳۲۷ق)، تحقیق اسعد محمد الطیب، ریاض، مكتبة نزار مصطفى الباز، ۱۴۱۹ق.
• التفسیر الثعلبی (الکشف و البیان عن تفسیر القرآن)، ثعلبی (ابی‌اسحاق احمد بن محمد بن ابراهیم) (م ۴۲۷ق)، تحقیق ابی‌محمد ابن‌ عاشور و نظیر الساعدی، بیروت، دار إحياء التراث العربی، ۱۴۲۲ق.
• الدر المنثور فى تفسير المأثور، سيوطى (جلال‌الدين عبدالرحمن بن ابی‌بکر) (م ۹۱۱ق)، قم، منشورات مکتبة آیة‌الله العظمی المرعشی النجفی، ۱۴۰۴ق.

تفسیر فقهی احکام القرآن نوشتهٔ کیاهرّاسی.

تفاسیر فقهی

• احكام القرآن، شافعی (ابی‌عبدالله محمد بن ادریس) (م ۲۰۴ق)، تحقیق عبدالغنی عبدالخالق، بیروت، دار الكتب العلمية و منشورات محمد علی بيضون، ۱۴۱۲ق.
• احکام القرآن، جصاص (ابی‌بکر احمد بن علی الرازی) (م ۳۷۰ق)، تحقیق محمد الصادق قمحاوی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۵ق.
• احکام القرآن، کیاهرّاسی (عمادالدین بن محمد الطبری) (م ۵۰۴ق)، بیروت، دار الكتب العلمية و منشورات محمد علی بيضون‏، ۱۴۲۲ق.

تفاسیر ادبی

• معانی القرآن، فراء (ابی‌زکریاء یحیی بن زیاد الفراء) (م ۲۰۷ق)، تحقیق احمد یوسف نجاتی و محمد علی النجار، قاهره، الهیئة المصریة العامة للکتاب، ۱۹۸۰م.
• اعراب القرآن، زجاج (ابواسحاق ابراهیم بن سَرّی) (م ۳۱۶ق)، تحقیق ابراهیم الابیاری، قم، دارالتفسیر، ۱۴۱۶ق.
• نزهة القلوب في تفسير غريب القرآن العزيز، سجستانی (ابوبکر محمد بن عزیز) (م ۳۳۰ق)، تحقیق یوسف عبدالرحمن المرعشلی، بیروت، دارالمعرفة، ۱۴۱۰ق.

تفسیر عرفانی کشف الاسرار نوشتهٔ رشیدالدین میبدی.jpg

تفاسیر عرفانی و صوفیانه

• تفسیر السلّمی (حقائق التفسیر)، سلّمی (ابوعبدالرحمن محمد بن حسین بن موسی ازدی سُلَمی) (م ۴۱۲ق)، تحقیق نصرالله پورجوادی، مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۶۹.
• لطائف الاشارات لفنون القراءات، قشیری (عبدالکریم بن هوازن) (م ۴۶۵ق)، تحقیق ابراهیم بسیونی، قاهره، الهيئة المصرية العامة للكتاب‏، ۲۰۰۰م.
• كشف الأسرار و عدة الأبرار (معروف به تفسیر خواجه عبدالله انصاری)، رشيدالدين ميبدى (ابوالفضل احمد بن ابى‌سعد) (م ۵۳۰ق)، تحقیق علی‌اصغر حکمت، تهران، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۷۱ش.

• تفسیر ابن عربی، منسوب به ابن‌عربی (ابوبکر محمد بن احمد بن عبدالله بن حاتم طائی) (م ۶۳۸ق)، تحقیق سمیر مصطفی رباب، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۲۲ق.

تفاسیر اجتهادی

• تفسیر الطبری، جامع البیان فی تفسیر القرآن، طبرى (ابوجعفر محمد بن جرير الطبری) (م ۳۱۰ق)، بیروت، دارالمعرفة، ۱۴۱۲ق.
• تاج التراجم فى تفسير القرآن للاعاجم، اسفراينى (ابوالمظفر شاهفور بن طاهر بن محمد) (م ۴۷۱ق)، تحقیق نجیب مایل هروی و علی‌اکبر الهی خراسانی، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۷۴ و ۱۳۷۵.
• تفسير سور آبادى (تفسیر التفاسیر)، سور آبادى (ابوبكر عتيق بن محمد) (م ۴۹۴ق)، تحقیق علی‌اکبر سعیدی سیرجانی، تهران، فرهنگ نشر نو، ۱۳۸۱ش.
• الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل فى وجوه التأويل، زمخشرى (محمود بن عمر)، تحقیق مصطفی حسین احمد، بیروت، دار الکتب العربی، ۱۴۰۷ق.
• تفسیر الکبیر (مفاتيح الغيب)، فخرالدين رازى (محمد بن عمر) (م ۶۰۶ق)، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۲۰ق.
• تفسیر البیضاوی (أنوار التنزيل و أسرار التأويل)، بيضاوى (عبدالله بن عمر) (م ۶۸۵ق)، تحقیق محمد عبدالرحمن المرعشلی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۱۸ق.
• البحر المحیط فی التفسیر، ابوحیان اندلسی، (اثيرالدين محمد بن يوسف بن على بن حيّان نفزى غرناطى) (م ۷۴۵ق)، تحقیق صدیقی محمد جمیل، بیروت، دارالفکر، ۱۴۲۰ق.
• روح المعاني في تفسير القرآن العظيم و السبع المثانی، آلوسی (شهاب‌الدین السید محمود الآلوسی البغدادی) (م ۱۲۷۰ق)، تحقیق علی عبدالباری عطیه، بیروت، دار الكتب العلمية و منشورات محمد علی بيضون‏، ۱۴۱۵ق.

• فى ظلال القرآن، سید قطب (سيد بن قطب بن ابراهيم شاذلی) (م ۱۳۸۷ق)، بیروت، دارالشروق، ۱۴۲۵ق