تشنگی امام حسین(ع) و همراهانش در کربلا: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:
پس از هفتم محرم، وضعیت آب در خیمه‌های امام حسین(ع) چگونه بوده است؟
پس از هفتم محرم، وضعیت آب در خیمه‌های امام حسین(ع) چگونه بوده است؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}عمر بن‌سعد به دستور ان‌زیاد، آب را بر امام حسین(ع) و یارانش بست.<ref>مقتل ابی مخنف، مؤسسه امام خمینی، قم، ص۱۲۹.</ref>


== جلوگیری از ورود آب ==
شمر بن ذی‌الجوشن، نامه ابن زیاد را به عمربن‌سعد رسانید که در این نامه آمده بود:‏ ای پسر سعد! با رسیدن نامه، میان حسین و اصحابش و شریعه فرات حایل شو و نگذار یک قطره آب بچشند؛ چنان‌که با عثمان بن عفان نمودند.<ref>مقتل ابی مخنف، مؤسسه امام خمینی، قم، ص۱۲۹.</ref>
مذاکراتی میان امام و عمر بن‌سعد جریان داشت که شمر بن ذی‌الجوشن دستور شدید عبیدالله بن زیاد را به ابن‌سعد رسانید. در این نامه آمده است:


وَ وَرَدَ كِتَابُ ابْنِ زِيَادٍ فِي الْأَثَرِ إِلَى عُمَرَ بْنِ سَعْدٍ أَنْ حُلْ‏ بَيْنَ‏ الْحُسَيْنِ‏ وَ أَصْحَابِهِ‏ وَ بَيْنَ‏ الْمَاءِ فَلَا يَذُوقُوا مِنْهُ قَطْرَةً كَمَا صُنِعَ بِالتَّقِيِّ الزَّكِيِّ عُثْمَانَ بْنِ عَفَّان‏<ref>الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد، ج‏2، ص: ۸۶.</ref>
براساس این دستور، عمر بن سعد، عمرو بن حجاج زبیدی را مأمور کرد تا آب فرات را بر حسین(ع) ببندد و پانصد سوار از جنگجویان را نیز تحت امر او قرار داد تا از آب، مراقبت کنند.<ref>مقتل خوارزمی، تحقیق علامه شیخ محمد سماوی، ج۱، ص۳۴۷، چاپ اول، مطبعه مهر، انتشارات انوار الهدی.</ref>


ای پسر سعد! با رسیدن نامه، میان حسین و اصحابش و شریعه فرات حایل شو و نگذار یک قطره آب بچشند؛ چنان‌که با عثمان بن عفان نمودند.<ref>مقتل ابی مخنف، مؤسسه امام خمینی، قم، ص۱۲۹.</ref>
== به دست آوردن آب ==
امام حسین(ع) به پشت خیمه‌های زنان رفت و به فاصله نوزده قدم، زمین را کند، آب گوارا و شیرینی پیدا شد، همگی آب نوشیدند و مشک‌ها را پر کرده، ذخیره نمودند؛ سپس آب فرورفته و دیگر اثری از آن دیده نشد.<ref>مقتل خوارزمی، ج۱، ص۳۴۶.</ref>


ابومخنف می‌نویسد: «ابن زیاد نامه‌ای به این مضمون برای عمر بن سعد نوشت: چون نامهٔ مرا خواندی، اگر حسین بر حکم من گردن نهاد و اطاعت کرد که هیچ، وگر نه بی‌درنگ او را از آب منع کن. آب بر هر یهودی و نصرانی حلال است مگر بر حسین و اهل‌بیتش.»<ref>مقتل ابی مخنف، مؤسسه امام خمینی، قم، ص۱۲۹.</ref>
امام در عصر تاسوعا دستور داد که آب برای خیمه‌ها بیاورند. حضرت عباس(ع) با سی نفر سوار و بیست و پنج نفر پیاده، بیست مشک را همراه برده و شبانه به سوی شریعه فرات رهسپار شدند. حضرت عباس پرچم را به دست نافع بن هلال جملی داد و به شریعه نزدیک شدند. در نهایت، پس از درگیری‌هایی، مشک آب به خیمه‌ها رسید.<ref>مقتل ابی مخنف، ص۱۲۹.</ref>


به تعقیب این دستور، عمر بن سعد، عمرو بن حجاج زبیدی را مأمور کرد تا آب فرات را بر حسین(ع) ببندد و پانصد سوار از جنگجویان را نیز تحت امر او قرار داد که شریعه را احاطه کرده، مراقبت بسیار شدیدی را اعمال نمایند؛<ref>مقتل خوارزمی، تحقیق علامه شیخ محمد سماوی، ج۱، ص۳۴۷، چاپ اول، مطبعه مهر، انتشارات انوار الهدی.</ref> بدین ترتیب، از هفتم محرم، آب بر اهل خیام بسته شد.
مرحوم صدوق در امالی خویش آورده که در شب عاشورا، امام حسین(ع) علی‌اکبر را فرمود تا با سی نفر سوار و بیست و پنج نفر پیاده به شریعه رفته آب بیاورند.<ref>قمقام زخار و صمصام بتّار، فرهاد میرزا، ص۳۷۸، انتشارات کتابفروشی اسلامیه.</ref>
 
== به ست آوردن آب ==
شدت گرما اهل خیام، به ویژه کودکان و زنان شیرده را که در خیمه‌های پر حرارت به سر می‌بردند، تحت فشار قرار می‌داد. امام به ناچار به حفر چاهی اقدام نمود، تا شاید آبی به دست آید و عطش اهل خیام را مرتفع سازد.
 
امام حسین(ع) به پشت خیمه‌های زنان رفت و به فاصله نوزده قدم اقدام به کندن و کاویدن زمین نمود. دیری نپایید که آب گوارا و شیرینی پیدا شد، همگی آب نوشیدند و مشک‌ها را پر کرده، ذخیره نمودند؛ سپس آب فرونشست آن چنان‌که هیچ اثری از آن دیده نشد.<ref>مقتل خوارزمی، ج۱، ص۳۴۶.</ref>
 
میزان حرارت و شمار اصحاب و خاندان و نیازهای شستشو و استحمام و… به اندازه‌ای بود که آب چاه یا چند مشک آب، نمی‌توانست در برابر تشنگی‌ها و نیازمندی‌ها، مدت زیادی کفایت کند و عطش همچنان بر اهل خیام سایه افکن بود و به خصوص اطفال و کودکان در موقعیت بسیار بدی قرار داشتند.
 
امام در عصر تاسوعا دستور داد که آب به خیمه‌ها برسانید که زنان و اطفال در معرض نابودی قرار دادند حضرت عباس(ع) با سی نفر سوار و بیست و پنج نفر پیاده، بیست مشک را همراه برده و شبانه به سوی شریعه فرات رهسپار شدند. حضرت عباس پرچم را به دست نافع بن هلال جملی داد و کم‌کم به شریعه نزدیک شدند. عمرو زبیدی ـ سردار محافظان ـ پرسید؛ کیستی؟ نافع خود را معرفی کرد. برای چه آمده‌اید؟ آمده‌ایم آب ببریم. گفت هر چه می‌خواهید بنوشید و بردن آب ممکن نیست. نافع گفت: به خدا قسم! مادامی که حسین(ع) و یارانش تشنه باشند، قطره‌ای نخواهیم نوشید. سپاه سقا به درون فرات رفتند و مشک‌ها را پر کرده، بیرون آمدند که نگهبانان فرات، راه را بر آن‌ها بستند و نبرد سختی درگرفت. سقایان به دو گروه تقسیم شدند، گروهی به جنگ پرداختند و نگهبانان را به خود مشغول کردند و گروهی مشک‌های آب را به خیام رسانیدند.<ref>مقتل ابی مخنف، ص۱۲۹.</ref>
 
مرحوم صدوق در آمالی خویش آورده است: «در این شب امام نور دیده خود، علی اکبر را فرمود تا با سی نفر سوار و بیست و پنج نفر پیاده به شریعه رفته آب بیاورند و اصحاب را فرمود تا جامه‌ها پاکیزه کنند و تن‌ها بشویند و وضو نمایند.»<ref>قمقام زخار و صمصام بتّار، فرهاد میرزا، ص۳۷۸، انتشارات کتابفروشی اسلامیه.</ref>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۲۹ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۲:۰۱

سؤال

پس از هفتم محرم، وضعیت آب در خیمه‌های امام حسین(ع) چگونه بوده است؟

عمر بن‌سعد به دستور ان‌زیاد، آب را بر امام حسین(ع) و یارانش بست.[۱]

شمر بن ذی‌الجوشن، نامه ابن زیاد را به عمربن‌سعد رسانید که در این نامه آمده بود:‏ ای پسر سعد! با رسیدن نامه، میان حسین و اصحابش و شریعه فرات حایل شو و نگذار یک قطره آب بچشند؛ چنان‌که با عثمان بن عفان نمودند.[۲]

براساس این دستور، عمر بن سعد، عمرو بن حجاج زبیدی را مأمور کرد تا آب فرات را بر حسین(ع) ببندد و پانصد سوار از جنگجویان را نیز تحت امر او قرار داد تا از آب، مراقبت کنند.[۳]

به دست آوردن آب

امام حسین(ع) به پشت خیمه‌های زنان رفت و به فاصله نوزده قدم، زمین را کند، آب گوارا و شیرینی پیدا شد، همگی آب نوشیدند و مشک‌ها را پر کرده، ذخیره نمودند؛ سپس آب فرورفته و دیگر اثری از آن دیده نشد.[۴]

امام در عصر تاسوعا دستور داد که آب برای خیمه‌ها بیاورند. حضرت عباس(ع) با سی نفر سوار و بیست و پنج نفر پیاده، بیست مشک را همراه برده و شبانه به سوی شریعه فرات رهسپار شدند. حضرت عباس پرچم را به دست نافع بن هلال جملی داد و به شریعه نزدیک شدند. در نهایت، پس از درگیری‌هایی، مشک آب به خیمه‌ها رسید.[۵]

مرحوم صدوق در امالی خویش آورده که در شب عاشورا، امام حسین(ع) علی‌اکبر را فرمود تا با سی نفر سوار و بیست و پنج نفر پیاده به شریعه رفته آب بیاورند.[۶]

منابع

  1. مقتل ابی مخنف، مؤسسه امام خمینی، قم، ص۱۲۹.
  2. مقتل ابی مخنف، مؤسسه امام خمینی، قم، ص۱۲۹.
  3. مقتل خوارزمی، تحقیق علامه شیخ محمد سماوی، ج۱، ص۳۴۷، چاپ اول، مطبعه مهر، انتشارات انوار الهدی.
  4. مقتل خوارزمی، ج۱، ص۳۴۶.
  5. مقتل ابی مخنف، ص۱۲۹.
  6. قمقام زخار و صمصام بتّار، فرهاد میرزا، ص۳۷۸، انتشارات کتابفروشی اسلامیه.