جمع‌آوری قرآن در زمان پیامبر اسلام: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
* [[جمع‌آوری قرآن توسط خلیفه اول]] | * [[جمع‌آوری قرآن توسط خلیفه اول]] | ||
* [[جمع‌آوری قرآن توسط خلیفه سوم]] | * [[جمع‌آوری قرآن توسط خلیفه سوم]] | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
{{تدوین قرآن}} | |||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن | | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن | ||
نسخهٔ ۸ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۱۵
در زمان پیامبر اکرم قرآن کریم چگونه جمع‌آوری شد؟
پیامبر اسلام تعدادی از صحابه را مسئول کتابت قرآن کرد تا با دقت به ثبت، ضبط و نگارش قرآن کریم بپردازند. امام علی(ع) جزو کاتبان وحی بود و ابوبکر، عمربن خطاب، عثمان بن عفان، زید بن ثابت، ابی بن کعب، عبدالله به سعد بن ابی‌سرح، حنظله بن ربیع، معاویه، خالد بن ولید، ثابت بن قیس و … از کاتبان مشهور قرآن کریم در زمان پیامبر بودند.[۱]
اما در مورد جمع‌آوری قرآن در زمان پیامبر، دو نظریه وجود دارد. برخی معتقدند پس از رحلت پیامبر(ص) ترتیب سوره‌ها و آیات، بر اساس اجتهاد و رأی صحابه انجام گرفت.[۲]
در مقابل برخی معتقدند ترتیب سوره‌ها و آیات در زمان پیامبر تنظیم شده است. از ابن‌عباس نقل شده که پیامبر با نزول بسم الله الرحمن الرحیم می‌دانست که سوره قبلی پایان یافته و سوره دیگری آغاز گشته است.[۳]
آیت الله خویی معتقد است قرآن در عصر پیامبر جمع‌آوری و تنظیم گردیده است.[۴] آیت الله معرفت معتقد بود، جمع و تألیف قرآن به شکل کنونی در یک زمان صورت نگرفته، بلکه به مرور زمان و به دست افراد و گروه‌های مختلف انجام شده است. ترتیب، نظم و عدد آیات در هر سوره در زمان پیامبر اکرم و با دستور ایشان انجام شده و توقیفی است و باید آن را پذیرفت.[۵]
البته عالمان تفسیر و علوم قرآنی معتقدند از توقیفی بودن همهٔ آیات نمی‌توان دفاع کرد. به نظر برخی از مفسران مانند: علامه طباطبایی، آیت الله معرفت و… با این‌که ترتیب آیات بیش‌تر سوره‌های قرآن کریم، توقیفی است، ولی تعداد سوره‌هایی که تنظیم بعضی از آیات آنها به اجتهاد و رأی صحابه صورت گرفته، کم نیست.
این افراد همچنین معتقدند ترتیب برخی آیات که به صورت متفرق نازل شده، بدون دخالت اجتهادی صحابه نبوده است و این مسئله از ظاهر روایات جمع در زمان خلیفه اول به دست می‌آید.[۶]