شهادت امام باقر(ع)

سؤال

امام باقر(ع) در چه سالی و توسط چه کسی به شهادت رسید؟

...

زندگی امام باقر

امام محمدبن علی، امام پنجم از ائمّة اثناعشر و یکی از چهارده معصوم. راویان و محدثان شیعه غالباً با کنیة ابوجعفر از آن حضرت یاد کرده‌اند. لقب مشهورشان «باقر» است. همه منابع محل تولد آن حضرت را مدینه نوشته، ولی در سال ولادتشان اختلاف دارند. بیشتر منابع شیعی تولد آن حضرت را در سال ۵۷ هجری دانسته‌اند.

دوران زندگی امام پنجم بیشتر در شهر مدینه به نشر معارف دینی و ارشاد شیعیان و تربیت شاگردان گذشت. همة مؤلّفان در ادیان شیعه و سنّی سبب ملقب شدن آن حضرت را به «باقر» دانش فراوان او دانسته‌اند؛ و غالباً این نامگذاری را از پیامبر اکرم ص می‌دانند که جابربن عبداللّه انصاری از آن حضرت نقل کرده است.

تاریخ شهادت

بنابر اشهر اقوال، وفات آن حضرت در ۱۱۴ است و مدت عمر او ۵۷ سال و مدت امامتش ۱۹ یا ۲۰ سال است. تاریخ رحلت امام باقر را با اختلاف پنج سال، از ۱۱۳ تا ۱۱۸، ذکر کرده‌اند. بیشتر مورخان شیعی و سنی وفات آن حضرت را در ۱۱۴ و اکثر سیره نویسان شیعه عمر وی را ۵۷ سال دانسته‌اند. در ماه و روز رحلت آن حضرت نیز اختلاف است و آن را در ربیع الاوّل و هفتم ذی الحجه و ربیع الاخر گفته‌اند. در بارة محل دفن آن حضرت، گورستان بقیع در مدینه، اختلافی دیده نمی‌شود.

امام محمّد باقر عليه السلام پس از 18 سال، رهبرى و ارشاد خلق، در حالى كه از عمر مباركش 57 بهار گذشته بود چشم از جهان فرو بست.

عامل شهادت

نوشته اند كه امام باقر(ع) را إبراهيم بن وليد بن يزيدگويا به تحريك خليفه وقت با سم به شهادت رسانيد.ص۳۵۸. (ابن شهرآشوب، مناقب آل ابى طالب، ج4، ص 228.)

حضرت باقر(عليه السلام) در سال57 هجرى در شهر «مدينه» چشم به جهان گشود.[1]او هنگام وفات پدر خود امام زين العابدين(عليه السلام) سى و هفت يا سى و هشت سال داشت. نام او «محمد» و كنيه اش «ابوجعفر» است و «باقر» و «باقرالعلوم» لقب او مى باشد.

مادر حضرت، «ام عبدالله» دختر امام حسن مجتبى(عليه السلام) و از اين جهت نخستين كسى بود كه هم از نظر پدر و هم از نظر مادر فاطمى و علوى بوده است.

امام باقر در سال 114هجرى در شهر مدينه در گذشت[2] و در قبرستان معروف بقيع، كنار قبر پدر و جدش، به خاك سپرده شد. دوران امامت آن حضرت نوزده، يا بيست سال بود.ص۳۱۵.

پيشواى پنجم طى مدت امامت خود، در همان شرائط نامساعد، به نشر واشاعه حقايق و معارف الهى پرداخت و مشكلات علمى را تشريح نمود و جنبش علمى دامنه دارى به وجود آورد كه مقدمات تأسيس يك «دانشگاه بزرگ اسلامى» را كه در دوران امامـت فرزنـد گراميش «امام صـادق(عليه السلام)» بـه اوج عظمت رسيد، پى ريزى كرد.

امام پنجم در علم، زهد، عظمت و فضيلت، سرآمد همه بزرگان بنى هاشم بود و مقام بزرگ علمى و اخلاقى او مورد تصديق دوست و دشمن بود. به قدرى روايات و احاديث، در زمينه مسائل و احكام اسلامى، تفسير، تاريخ اسلام، و انواع علوم، از آن حضرت به يادگار مانده است كه تا آن روز از هيچ يك از فرزندان امام حسن و امام حسين(عليهما السلام) به جا نمانده بود.ص۳۱۶.