دیدگاه اسلام درباره پوشش مشکی

سؤال

آیا از روایات می‌توان کراهت حجاب تیره، مثل چادر مشکی را اثبات نمود؟

برخی پوشش مشکی را مکروه دانسته‌ و مطابق این نظر بر حجاب مشکی نیز ایراد وارد نموده‌اند؛ اما روایاتی که از ظاهر آنها کراهت سیاه‌پوشی استفاده می‌شود، از نظر سند ضعیف‌اند. مرحوم صاحب جواهر و مرحوم خویی به ضعف سندی روایات مورد نظر تصریح کرده‌اند؛ بنابراین، به دلیل ضعف سند، این‌گونه روایات قابل استناد نیستند و نوبت به بررسی دلالت آنها نمی‌رسد. با بررسی معنای خمر در کتاب‌های معجم که قرآن از آن اشاره به نوع حجاب زنان کرده است، به مشکی بودن رنگ آن تصریح شده است.

ممکن است ادعا شود به دلیل متعدد بودن روایاتی که ظاهر آنها دلالت بر کراهت پوشش سیاه دارد و نیز به دلیل این که ضعف سند روایات در مستحبات و مکروهات، مانند مورد بحث، دارای اهمیت چندانی نیست، پس می‌توان در دلالت آنها بحث کرد.

پوشش مشکی در روایات

در کتب معتبر روایی هیچ روایتی دال بر کراهت حجاب مشکی بانوان وجود ندارد؛ و آن‌گونه گونه که مرحوم صاحب جواهر فرموده‌اند، روایات مربوط به کراهت سیاه‌پوشی، شامل زنان نمی‌شود. ایشان در کتاب فقهی خود نقل کرده‌اند: طبق تصریح کتاب‌های متعددی از علمای امامیه، کراهت پوشش سیاه مختص مردان است؛ زیرا شارع مقدس پوشش غلیظ‌تر و بیش‌تری برای زنان هنگام مواجهه با نامحرم قرار داده است و رنگ مشکی، در مقایسه با رنگ‌های دیگر، به نحو بهتری پوشش غلیظ‌تر و بیش‌تر را تأمین می‌کند.

بنابراین، طبق نقل مرحوم صاحب جواهر، کراهت پوشش مشکی، مختص مردان است.

به دلیل اختصاص کراهت پوشش مشکی به مردان، به جز در کفش، عمامه و عبا، هیچ کس از فقیهان برجسته شیعه به کراهت چادر مشکی زنان فتوا نداده است، برخی از مراجع تقلید، مانند مقام معظم رهبری، آیت الله خامنه‌ای به عدم کراهت چادر مشکی تصریح کرده‌اند و برخی نیز، مانند آیت الله فاضل لنکرانی و آیت الله تبریزی بالاتر از عدم کراهت، به برتری حجاب با چادر مشکی فتوا داده و فرموده‌اند:

چادر مشکی بهترین نوع حجاب است.