دفاع مشروع: تفاوت میان نسخه‌ها
Am.gashool (بحث | مشارکتها) |
Am.gashool (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
'''دوم''': تجاوز باید به نحوی انجام گیرد که غیرقابل دفع باشد؛ یعنی در جایی که شخص نتواند با کمک نیروی انتظامی ضرب و جرح را از خود دور کند حق دفاع وجود دارد. | '''دوم''': تجاوز باید به نحوی انجام گیرد که غیرقابل دفع باشد؛ یعنی در جایی که شخص نتواند با کمک نیروی انتظامی ضرب و جرح را از خود دور کند حق دفاع وجود دارد. | ||
'''سوم''': تجاوز باید غیرقانونی باشد. بدین جهت ماده 157 قانون مجازات اسلامی مقاومت در برابر نیروهای انتظامی را در زمانی که مشغول انجام وظیفه خود باشند دفاع محسوب نمی‌کند. | '''سوم''': تجاوز باید غیرقانونی باشد. بدین جهت ماده 157 قانون مجازات اسلامی مقاومت در برابر نیروهای انتظامی را در زمانی که مشغول انجام وظیفه خود باشند دفاع محسوب نمی‌کند. ولی اگر «... قوای مزبور از حدود وظیفه خود خارج شوند و حسب ادله و قرائن موجود خوف آن باشد که عملیات آنان موجب قتل یا جرح یا تعرض به عرض یا ناموس گردد، دفاع جایز است.» | ||
'''چهارم''': دفاع تنها وسیله ممکن برای دفع تجاوز باشد: بنابراین اگر شخص قوی می‌تواند فردی ضعیف تر از خود را به آسانی مغلوب کند بی آن که احتیاجی به ضرب و جرح باشد نمی‌تواند اقدام به ضرب شخص مقابل کند. | '''چهارم''': دفاع تنها وسیله ممکن برای دفع تجاوز باشد: بنابراین اگر شخص قوی می‌تواند فردی ضعیف تر از خود را به آسانی مغلوب کند بی آن که احتیاجی به ضرب و جرح باشد نمی‌تواند اقدام به ضرب شخص مقابل کند. | ||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
{{پایان پاسخ}} | {{پایان پاسخ}} | ||
== منابع == | ==منابع== | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = حقوق | |||
|شاخه فرعی۱ = حقوق جزا | | شاخه فرعی۱ = حقوق جزا | ||
|شاخه فرعی۲ = تعزیرات و مجازات‌ها | | شاخه فرعی۲ = تعزیرات و مجازات‌ها | ||
|شاخه فرعی۳ = | | شاخه فرعی۳ = | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = - | |||
| تیترها = - | |||
| ویرایش = شد | |||
| لینک‌دهی = شد | |||
| ناوبری = | |||
| نمایه = | |||
| تغییر مسیر = | |||
| ارجاعات = | |||
| بازبینی = شد | |||
| تکمیل = | |||
| اولویت = ج | |||
| کیفیت = ج | |||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
نسخهٔ ۱۲ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۲۳
آیا در قوانین مدنی یا کیفری کشور، ماده، قانون یا تبصره‌ای در مورد دفاع از خود در مقابل ضرب و جرح عمدی آمده است؟
یکی از عوامل رافع مسئولیت یا علل موجهه جرم «دفاع مشروع» است. مقصود از دفاع مشروع اعمال قدرت برابر تعرض نامشروع و غیر قانونی است. بر این بنیان، دفاع‌کننده با رعایت شرایطی نسبت به نتیجۀ عمل خود مسئولیت نخواهد داشت. ماده 156 قانون مجازات اسلامی به این موضوع پرداخته و مقرر می‌دارد که اگر فردی برای دفاع از جان آبرو، ناموس، مال و آزادی خود و یا دیگری اقدامی نماید که در شرایط عادی آن اقدام جرم است، آن اقدام به استناد دفاع مشروع قابل مجازات نیست. زیرا اقدام انجام شده در صورت رعایت شرایط دفاع مشروع فاقد وصف مجرمانه است.
شروط دفاع مشروع
دفاع در برابر ضرب و جرح دارای شروطی است:
یکم: تجاوز باید فعلیت داشته باشد؛ بنابراین اگر ضرب و جرحی در گذشته انجام شده باشد چنانچه بعداً به آن پاسخ داده شود انتقام است نه دفاع. به عبارت دیگر دفاع در هنگام ضرب و جرح پذیرفته است و نه بعد از آن و همچنین کسی نمی‌تواند به صرف تهدید به جرح پیش‌دستی کرده، به عنوان دفاع مشروع به او آسیب برساند؛ زیرا در این حالت امکان مراجعه به نیروهای انتظامی (توسل به قوای دولتی) امکان‌پذیر است.
دوم: تجاوز باید به نحوی انجام گیرد که غیرقابل دفع باشد؛ یعنی در جایی که شخص نتواند با کمک نیروی انتظامی ضرب و جرح را از خود دور کند حق دفاع وجود دارد.
سوم: تجاوز باید غیرقانونی باشد. بدین جهت ماده 157 قانون مجازات اسلامی مقاومت در برابر نیروهای انتظامی را در زمانی که مشغول انجام وظیفه خود باشند دفاع محسوب نمی‌کند. ولی اگر «... قوای مزبور از حدود وظیفه خود خارج شوند و حسب ادله و قرائن موجود خوف آن باشد که عملیات آنان موجب قتل یا جرح یا تعرض به عرض یا ناموس گردد، دفاع جایز است.»
چهارم: دفاع تنها وسیله ممکن برای دفع تجاوز باشد: بنابراین اگر شخص قوی می‌تواند فردی ضعیف تر از خود را به آسانی مغلوب کند بی آن که احتیاجی به ضرب و جرح باشد نمی‌تواند اقدام به ضرب شخص مقابل کند.
پنجم: دفاع متناسب با تجاوز باشد یعنی شخص در مقابل ضرب وجرح حق ضرب و جرح شدید یا قتل متجاوز را ندارد.
ششم: دشنام و ناسزا به هیچ وجه دفاع محسوب نمی‌گردد.