سیره پیامبر اسلام(ص) در همسرداری: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۸:۳۹

سؤال

همسرداری پیامبر(ص)، چگونه بوده است؟

رسول گرامی اسلام، مهربان‌ترین افراد، نسبت به بچه‌ها و زنان بود.^[۱] آن حضرت نیکویی و احسان به همسر خویش را بهترین فضیلت می‌داند؛ خیرکم خیرکم لنسائه و انا خیرکم لنسائی؛ آگاه باشید که بهترین شما کسانی هستند که با زن‌های خود مهربان تر باشند و من از این نظر بهترین شمایم.^[۲]

رسول گرامی اسلام، در دورانی که زن را دارای روح انسانی و حقوق بشری نمی‌دانستند، مقام و مرتبه زن را بالا برد و به آن‌ها حیات و کرامت بخشید. آن حضرت در مورد مدارا با زنان و رعایت مقتضیات فطرت زن، می‌فرماید: «زن به استخوان خمیده دنده‌ها می‌ماند و در همان وضعی که هست، سودمند است و اگر بخواهند آن را راست کنند، می‌شکند و ضایع می‌شود.»^[۳]

سراسر زندگی پیامبر(ص) در همسرداری، بیانگر این واقعیت است که کانون خانواده ایشان، سرشار از عشق و مودت، صفا و صمیمیت، آرامش و گذشت … بود. اکنون به نمونه‌هایی از همسرداری آن حضرت اشاره می‌شود:

۱. کمک به همسران در خانه

از روش‌های پیامبر(ص) در همسرداری، یاری رساندن به همسران خویش در محیط خانواده بود. پیامبر(ص)، درخانه، لباس خود را می‌دوخت و گوسفندان و شترش را می‌دوشید. هرگاه از انجام کارهایشان خسته می‌شدند، گندم یا جو دستاس می‌کردند. گوشت را قطعه قطعه می‌کردند و در گرفتاری‌های خانواده اش به آنان یاری می‌رساندند. به هنگام خواب، آب وضوی خود را آماده می‌ساختند و کارهای شخصی اش را خود انجام می‌دادند.^[۴]

آن حضرت در سخنی به علی ـ(ع) ـ، می‌فرماید: «... هر مردی که همسرش را در ـ کار ـ خانه کمک کند، به تعداد موهای اندامش یک سال عبادت برایش به شمار می‌آورند… ای علی! خدمت به همسر، کفاره گناهان بزرگ است و خشم پروردگار را فرومی‌نشاند.»^[۵]

۲. عدالت در نفقه و هزینه زندگی

رسول اکرم(ص)، هزینه و نفقه زندگی همسران را با رعایت عدالت، برابری و تساوی میان آن‌ها تقسیم می‌کرد. مورخان نوشته‌اند: «پیامبر(ص)، پس از فتح قلعه خیبر به هر یک از زنان خود به‌طور مساوی، مقداری معین خرجی زندگی از قبیل خرما و جو پرداخت کرد.»^[۶]

۳. عدالت در هم‌نشینی

پیامبر(ص)، در مصاحبت و هم‌نشینی با زنانش، عدالت و مساوی را رعایت می‌کرد. آن حضرت، هر شب را در پیش یکی از همسران خویش به سر می‌برد و نیز هر روز پس از خواندن نماز صبح به دیدار تک تک همسرانش می‌رفت، حال آنان را جویا می‌شد.

هنگامی که رسول خدا(ص)، می‌خواستند به سفری بروند: بین همسرانش قرعه می‌کشید، قرعه به نام هر یک که می‌افتاد، او را همراه خود می‌بردند.^[۷]

۴. گذشت از لغزش همسران

پیامبر گرامی اسلام، برای تحکیم پایه‌های خانواده و ایجاد انس و الفت و گذشت، از لغزش‌های همسران خویش چشم پوشی می‌کردند. ایشان هیچ‌گاه خشونت اخلاقی نداشت، به ویژه در مورد زنان نهایت وفق و مدارا را به کار می‌برد و تندخویی و بدزبانی همسران خود را تحمل می‌کرد. چنان‌که بعضی از آن‌ها گستاخی را به جایی رساندند که اسرار داخلی آن حضرت را فاش می‌ساختند و با توطئه چینی و تبانی آزارش می‌دادند. به همین دلیل، آیاتی از قرآن مجید در تهدید و توبیخ آن‌ها (حفصه و عایشه) نازل شد.^[۸]

۵. گرامی داشتن همسران

پیامبر گرامی اسلام(ص)، باخانواده خویش، خوش‌رو بود و با آن‌ها گفتگو و مزاح می‌نمود. در حقیقت آن حضرت با اخلاق و روش خود، همسرانش را تکریم می‌نمود و گرامی می‌داشت. آن حضرت در این زمینه می‌فرماید: «کسی که همسری گرفته است، باید او را گرامی بدارد. اگر مرد به همسرش بگوید «تو را دوست دارم» هرگز از دل او بیرون نمی‌رود»^[۹]

۶. معاشرت با همسران

با توجه به این که پیامبر گرامی اسلام، از لحاظ ایمان و نزدیکی به خداوند متعال در بالاترین درجه قرار داشت، در عین حال نیز ارتباطش با مردم و همسرانش، در حد متعال برقرار بود.

امام علی ـ(ع) ـ می‌فرماید: عده ای از یاران رسول خدا(ص) معاشرت با زنان، غذا خوردن در روز و خواب شب را بر خود حرام کرده بودند. ام سلمه ـ همسر پیامبر ـ جریان را برای پیامبر(ص) نقل نمود. پیامبر به سراغ آن‌ها رفته و فرمود: «آیا نسبت به زنان بی میل هستید؟ همانا منِ پیامبر با زنان معاشرت می‌کنم، روز هنگام غذا می‌خورم و به هنگام شب می‌خوابم، پس هر کس از سنت من رو گردان شود از من نیست.»^[۱۰]

۷. رعایت حال هر یک از همسران

از دیگر ویژگی‌های همسرداری پیامبر(ص) که محبت همسرانش را به همراه داشت، رعایت روحیات آنان و ابراز علاقه به تمامی آنان، مناسب با شأن هر یک بود؛ به طوری که هیچ‌کدام احساس نمی‌کردند، دیگری نزد پیامبر محبوب تر از او است، هنگامی با ام سلمه که دارای فرزندانی بود و بچه‌هایش را نیز بسیار دوست می‌داشت مواجه می‌شد، احوال آنان را می‌پرسید و بر آنان اسم جدیدی می‌گذاشت که نشانه اعتنا به آنان بود. یا وقتی در حجّه الوداع شتر «صفیه» از رفتن ایستاد و صفیه از شدت ناراحتی گریه کرد، پیامبر -صلی الله علیه و آله-، او را دلداری داد و دستور داد قافله همان‌جا فرود آید، در حالی که تصمیم به فرود آمدن در آن مکان را نداشت.^[۱۱]

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر

۱ـ ملکوت اخلاق، سید حسین اسحاقی.

۲ـ سیره پیامبر اعظم، امیر ملک محمودی

۳ـ همگام با رسول، جواد محدثی

منابع

↑ فیض کاشانی، محجّه البیضاء، قم، دفتر انتشارات اسلامی، بی تا، ج۳، ص۹۸.
↑ شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، تصحیح: غفاری، علی اکبر، قم، منشورات جماعه المدرسین، چاپ دوم، بی تا، ج۳، ص۴۴۳.
↑ کلینی، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ ش، ج۵، ص۵۱۳ و بخاری، صحیح بخاری، بیروت، دار المعرفه، ج۳، ص۲۵۷.
↑ علامه طباطبایی، سنن النبی، ترجمه، عزیزی، عباس، قم، صلاه، چاپ چهارم، ۱۳۸۳ش، ص۱۰۵.
↑ علامهمجلسی، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۳هـ. ق، ج۱۰۱، ص۱۳۲.
↑ واقدی، المغازی، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ سوم، ۱۴۰۹ هـ. ق، ج۲، ص۹۳.
↑ علامه طباطبایی، پیشین، ص۲۰۱–۱۵۹.
↑ تحریم / ۳–۵.
↑ کلینی، اصول کافی، تصحیح: غفاری، علی اکبر، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۸ق، ج۵، ص۵۶۹.
↑ علامه طباطبایی، پیشین، ص۱۹۵.
↑ ابن الاثیر، اسد الغابه، بیروت، دار الکتب العلمیه، ج۷، ص۱۶۹.

[1] فیض کاشانی، محجّه البیضاء، قم، دفتر انتشارات اسلامی، بی تا، ج۳، ص۹۸.

[2] شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، تصحیح: غفاری، علی اکبر، قم، منشورات جماعه المدرسین، چاپ دوم، بی تا، ج۳، ص۴۴۳.

[3] کلینی، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ ش، ج۵، ص۵۱۳ و بخاری، صحیح بخاری، بیروت، دار المعرفه، ج۳، ص۲۵۷.

[4] علامه طباطبایی، سنن النبی، ترجمه، عزیزی، عباس، قم، صلاه، چاپ چهارم، ۱۳۸۳ش، ص۱۰۵.

[5] علامهمجلسی، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۳هـ. ق، ج۱۰۱، ص۱۳۲.

[6] واقدی، المغازی، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ سوم، ۱۴۰۹ هـ. ق، ج۲، ص۹۳.

[7] علامه طباطبایی، پیشین، ص۲۰۱–۱۵۹.

[8] تحریم / ۳–۵.

[9] کلینی، اصول کافی، تصحیح: غفاری، علی اکبر، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۸ق، ج۵، ص۵۶۹.

[10] علامه طباطبایی، پیشین، ص۱۹۵.

[11] ابن الاثیر، اسد الغابه، بیروت، دار الکتب العلمیه، ج۷، ص۱۶۹.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{شروع متن}}
 {{شاخه
   | شاخه اصلی =
   |شاخه فرعی۱ =
   |شاخه فرعی۲ =
   |شاخه فرعی۳ =
 }}
 {{سوال}}
@@ خط ۱۰: / خط ۱۰: @@
 {{پایان سوال}}
 {{پاسخ}}
-رسول گرامی اسلام، مهربان ترین افراد، نسبت به بچه ها و زنان بود.<ref>فیض کاشانی، محجّه البیضاء، قم، دفتر انتشارات اسلامی، بی تا، ج۳، ص۹۸.</ref> آن حضرت نیکویی و احسان به همسر خویش را بهترین فضیلت می داند؛ خيرکم خيرکم لنسائه و انا خيرکم لنسائي؛ آگاه باشید که بهترین شما کسانی هستند که با زن های خود مهربان تر باشند و من از این نظر بهترین شمایم. <ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، تصحیح: غفاری، علی اکبر، قم، منشورات جماعه المدرسین، چاپ دوم، بی تا، ج۳، ص۴۴۳.</ref>
+رسول گرامی اسلام، مهربان‌ترین افراد، نسبت به بچه‌ها و زنان بود.<ref>فیض کاشانی، محجّه البیضاء، قم، دفتر انتشارات اسلامی، بی تا، ج۳، ص۹۸.</ref> آن حضرت نیکویی و احسان به همسر خویش را بهترین فضیلت می‌داند؛ خیرکم خیرکم لنسائه و انا خیرکم لنسائی؛ آگاه باشید که بهترین شما کسانی هستند که با زن‌های خود مهربان تر باشند و من از این نظر بهترین شمایم.<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، تصحیح: غفاری، علی اکبر، قم، منشورات جماعه المدرسین، چاپ دوم، بی تا، ج۳، ص۴۴۳.</ref>
-رسول گرامی اسلام، در دورانی که زن را دارای روح انسانی و حقوق بشری نمی دانستند، مقام و مرتبه زن را بالا برد و به آن ها حیات و کرامت بخشید. آن حضرت در مورد مدارا با زنان و رعایت مقتضیات فطرت زن، می فرماید: «زن به استخوان خمیده دنده ها می ماند و در همان وضعی که هست، سودمند است و اگر بخواهند آن را راست کنند، می شکند و ضایع می شود.»<ref>کلینی، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ ش، ج۵، ص۵۱۳ و بخاری، صحیح بخاری، بیروت، دار المعرفه، ج۳، ص۲۵۷.</ref>
+رسول گرامی اسلام، در دورانی که زن را دارای روح انسانی و حقوق بشری نمی‌دانستند، مقام و مرتبه زن را بالا برد و به آن‌ها حیات و کرامت بخشید. آن حضرت در مورد مدارا با زنان و رعایت مقتضیات فطرت زن، می‌فرماید: «زن به استخوان خمیده دنده‌ها می‌ماند و در همان وضعی که هست، سودمند است و اگر بخواهند آن را راست کنند، می‌شکند و ضایع می‌شود.»<ref>کلینی، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ ش، ج۵، ص۵۱۳ و بخاری، صحیح بخاری، بیروت، دار المعرفه، ج۳، ص۲۵۷.</ref>
-سراسر زندگی پیامبر(ص) در همسرداری، بیانگر این واقعیت است که کانون خانواده ایشان، سرشار از عشق و مودت، صفا و صمیمیت، آرامش و گذشت .... بود. اکنون به نمونه هایی از همسرداری آن حضرت اشاره می شود:
+سراسر زندگی پیامبر(ص) در همسرداری، بیانگر این واقعیت است که کانون خانواده ایشان، سرشار از عشق و مودت، صفا و صمیمیت، آرامش و گذشت … بود. اکنون به نمونه‌هایی از همسرداری آن حضرت اشاره می‌شود:
-==۱. کمک به همسران در خانه==
+== ۱. کمک به همسران در خانه ==
+از روش‌های پیامبر(ص) در همسرداری، یاری رساندن به همسران خویش در محیط خانواده بود. پیامبر(ص)، درخانه، لباس خود را می‌دوخت و گوسفندان و شترش را می‌دوشید. هرگاه از انجام کارهایشان خسته می‌شدند، گندم یا جو دستاس می‌کردند. گوشت را قطعه قطعه می‌کردند و در گرفتاری‌های خانواده اش به آنان یاری می‌رساندند. به هنگام خواب، آب وضوی خود را آماده می‌ساختند و کارهای شخصی اش را خود انجام می‌دادند.<ref>علامه طباطبایی، سنن النبی، ترجمه، عزیزی، عباس، قم، صلاه، چاپ چهارم، ۱۳۸۳ش، ص۱۰۵.</ref>
-از روش های پیامبر(ص) در همسرداری، یاری رساندن به همسران خویش در محیط خانواده بود. پیامبر(ص)، درخانه، لباس خود را می دوخت و گوسفندان و شترش را می دوشید. هرگاه از انجام کارهایشان خسته می شدند، گندم یا جو دستاس می کردند. گوشت را قطعه قطعه می کردند و در گرفتاری های خانواده اش به آنان یاری می رساندند. به هنگام خواب، آب وضوی خود را آماده می ساختند و کارهای شخصی اش را خود انجام می دادند.<ref>علامه طباطبایی، سنن النبی، ترجمه، عزیزی، عباس، قم، صلاه، چاپ چهارم، ۱۳۸۳ش، ص۱۰۵.</ref>
+آن حضرت در سخنی به علی ـ(ع) ـ، می‌فرماید: «... هر مردی که همسرش را در ـ کار ـ خانه کمک کند، به تعداد موهای اندامش یک سال عبادت برایش به شمار می‌آورند… ای علی! خدمت به همسر، کفاره گناهان بزرگ است و خشم پروردگار را فرومی‌نشاند.»<ref>علامهمجلسی، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۳هـ. ق، ج۱۰۱، ص۱۳۲.</ref>
-آن حضرت در سخنی به علی ـ(ع) ـ، می فرماید: «... هر مردی که همسرش را در ـ کار ـ خانه کمک کند، به تعداد موهای اندامش یک سال عبادت برایش به شمار می آورند... ای علی! خدمت به همسر، کفاره گناهان بزرگ است و خشم پروردگار را فرو می نشاند.»<ref>علامهمجلسی، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۳هـ.ق، ج۱۰۱، ص۱۳۲.</ref>
+== ۲. عدالت در نفقه و هزینه زندگی ==
+رسول اکرم(ص)، هزینه و نفقه زندگی همسران را با رعایت عدالت، برابری و تساوی میان آن‌ها تقسیم می‌کرد. مورخان نوشته‌اند: «پیامبر(ص)، پس از فتح قلعه خیبر به هر یک از زنان خود به‌طور مساوی، مقداری معین خرجی زندگی از قبیل خرما و جو پرداخت کرد.»<ref>واقدی، المغازی، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ سوم، ۱۴۰۹ هـ. ق، ج۲، ص۹۳.</ref>
-==۲. عدالت در نفقه و هزینه زندگی==
+== ۳. عدالت در هم‌نشینی ==
+پیامبر(ص)، در مصاحبت و هم‌نشینی با زنانش، عدالت و مساوی را رعایت می‌کرد. آن حضرت، هر شب را در پیش یکی از همسران خویش به سر می‌برد و نیز هر روز پس از خواندن نماز صبح به دیدار تک تک همسرانش می‌رفت، حال آنان را جویا می‌شد.
-رسول اکرم(ص)، هزینه و نفقه زندگی همسران را با رعایت عدالت، برابری و تساوی میان آن ها تقسیم می کرد. مورخان نوشته اند: «پیامبر(ص)، پس از فتح قلعه خیبر به هر یک از زنان خود به طور مساوی، مقداری معین خرجی زندگی از قبیل خرما و جو پرداخت کرد.»<ref>واقدی، المغازی، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ سوم، ۱۴۰۹ هـ.ق، ج۲، ص۹۳.</ref>
+هنگامی که رسول خدا(ص)، می‌خواستند به سفری بروند: بین همسرانش قرعه می‌کشید، قرعه به نام هر یک که می‌افتاد، او را همراه خود می‌بردند.<ref>علامه طباطبایی، پیشین، ص۲۰۱–۱۵۹.</ref>
-==۳. عدالت در هم نشینی==
+== ۴. گذشت از لغزش همسران ==
+پیامبر گرامی اسلام، برای تحکیم پایه‌های خانواده و ایجاد انس و الفت و گذشت، از لغزش‌های همسران خویش چشم پوشی می‌کردند. ایشان هیچ‌گاه خشونت اخلاقی نداشت، به ویژه در مورد زنان نهایت وفق و مدارا را به کار می‌برد و تندخویی و بدزبانی همسران خود را تحمل می‌کرد. چنان‌که بعضی از آن‌ها گستاخی را به جایی رساندند که اسرار داخلی آن حضرت را فاش می‌ساختند و با توطئه چینی و تبانی آزارش می‌دادند. به همین دلیل، آیاتی از قرآن مجید در تهدید و توبیخ آن‌ها (حفصه و عایشه) نازل شد.<ref>تحریم / ۳–۵.</ref>
-پیامبر(ص)، در مصاحبت و هم نشینی با زنانش، عدالت و مساوی را رعایت می کرد. آن حضرت، هر شب را در پیش یکی از همسران خویش به سر می برد و نیز هر روز پس از خواندن نماز صبح به دیدار تک تک همسرانش می رفت، حال آنان را جویا می شد.
+== ۵. گرامی داشتن همسران ==
+پیامبر گرامی اسلام(ص)، باخانواده خویش، خوش‌رو بود و با آن‌ها گفتگو و مزاح می‌نمود. در حقیقت آن حضرت با اخلاق و روش خود، همسرانش را تکریم می‌نمود و گرامی می‌داشت. آن حضرت در این زمینه می‌فرماید: «کسی که همسری گرفته است، باید او را گرامی بدارد. اگر مرد به همسرش بگوید «تو را دوست دارم» هرگز از دل او بیرون نمی‌رود»<ref>کلینی، اصول کافی، تصحیح: غفاری، علی اکبر، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۸ق، ج۵، ص۵۶۹.</ref>
-هنگامی که رسول خدا(ص)، می خواستند به سفری بروند: بین همسرانش قرعه می کشید، قرعه به نام هر یک که می افتاد، او را همراه خود می بردند.<ref>علامه طباطبایی، پیشین، ص۲۰۱ ـ ۱۵۹.</ref>
+== ۶. معاشرت با همسران ==
+با توجه به این که پیامبر گرامی اسلام، از لحاظ ایمان و نزدیکی به خداوند متعال در بالاترین درجه قرار داشت، در عین حال نیز ارتباطش با مردم و همسرانش، در حد متعال برقرار بود.
-==۴. گذشت از لغزش همسران==
+امام علی ـ(ع) ـ می‌فرماید: عده ای از یاران رسول خدا(ص) معاشرت با زنان، غذا خوردن در روز و خواب شب را بر خود حرام کرده بودند. ام سلمه ـ همسر پیامبر ـ جریان را برای پیامبر(ص) نقل نمود. پیامبر به سراغ آن‌ها رفته و فرمود: «آیا نسبت به زنان بی میل هستید؟ همانا منِ پیامبر با زنان معاشرت می‌کنم، روز هنگام غذا می‌خورم و به هنگام شب می‌خوابم، پس هر کس از سنت من رو گردان شود از من نیست.»<ref>علامه طباطبایی، پیشین، ص۱۹۵.</ref>
-پیامبر گرامی اسلام، برای تحکیم پایه های خانواده و ایجاد انس و الفت و گذشت، از لغزش های همسران خویش چشم پوشی می کردند. ایشان هیچ گاه خشونت اخلاقی نداشت، به ویژه در مورد زنان نهایت وفق و مدارا را به کار مي برد و تندخویی و بدزبانی همسران خود را تحمل می کرد. چنان که بعضی از آن ها گستاخی را به جایی رساندند که اسرار داخلی آن حضرت را فاش می ساختند و با توطئه چینی و تبانی آزارش می دادند. به همین دلیل، آیاتی از قرآن مجید در تهدید و توبیخ آن ها (حفصه و عایشه) نازل شد.<ref>تحریم / ۳ ـ ۵.</ref>
+== ۷. رعایت حال هر یک از همسران ==
+از دیگر ویژگی‌های همسرداری پیامبر(ص) که محبت همسرانش را به همراه داشت، رعایت روحیات آنان و ابراز علاقه به تمامی آنان، مناسب با شأن هر یک بود؛ به طوری که هیچ‌کدام احساس نمی‌کردند، دیگری نزد پیامبر محبوب تر از او است، هنگامی با ام سلمه که دارای فرزندانی بود و بچه‌هایش را نیز بسیار دوست می‌داشت مواجه می‌شد، احوال آنان را می‌پرسید و بر آنان اسم جدیدی می‌گذاشت که نشانه اعتنا به آنان بود. یا وقتی در حجّه الوداع شتر «صفیه» از رفتن ایستاد و صفیه از شدت ناراحتی گریه کرد، پیامبر -صلی الله علیه و آله-، او را دلداری داد و دستور داد قافله همان‌جا فرود آید، در حالی که تصمیم به فرود آمدن در آن مکان را نداشت.<ref>ابن الاثیر، اسد الغابه، بیروت، دار الکتب العلمیه، ج۷، ص۱۶۹.</ref>
-==۵. گرامی داشتن همسران==
-پیامبر گرامي اسلام(ص)، باخانواده خویش، خوش رو بود و با آن ها گفتگو و مزاح می نمود. در حقیقت آن حضرت با اخلاق و روش خود، همسرانش را تکریم می نمود و گرامی می داشت. آن حضرت در این زمینه می فرماید: «کسی که همسری گرفته است، باید او را گرامی بدارد. اگر مرد به همسرش بگوید «تو را دوست دارم» هرگز از دل او بیرون نمی رود»<ref>کلینی، اصول کافی، تصحیح: غفاری، علی اکبر، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۸ق، ج۵، ص۵۶۹.</ref>
-==۶. معاشرت با همسران==
-با توجه به این که پیامبر گرامی اسلام، از لحاظ ایمان و نزدیکی به خداوند متعال در بالاترین درجه قرار داشت، در عین حال نیز ارتباطش با مردم و همسرانش، در حد متعال برقرار بود.
-امام علی ـ(ع) ـ می فرماید: عده ای از یاران رسول خدا(ص) معاشرت با زنان، غذا خوردن در روز و خواب شب را بر خود حرام کرده بودند. ام سلمه ـ همسر پیامبر ـ جریان را برای پیامبر(ص) نقل نمود. پیامبر به سراغ آن ها رفته و فرمود: «آیا نسبت به زنان بی میل هستید؟ همانا منِ پیامبر با زنان معاشرت می کنم، روز هنگام غذا می خورم و به هنگام شب می خوابم، پس هر کس از سنت من رو گردان شود از من نیست.»<ref>علامه طباطبایی، پیشین، ص۱۹۵.</ref>
-==۷. رعایت حال هر یک از همسران==
-از دیگر ویژگی های همسرداری پیامبر(ص) که محبت همسرانش را به همراه داشت، رعایت روحیات آنان و ابراز علاقه به تمامی آنان، مناسب با شأن هر یک بود؛ به طوری که هیچ کدام احساس نمی کردند، دیگری نزد پیامبر محبوب تر از او است ، هنگامی با ام سلمه که دارای فرزندانی بود و بچه هایش را نیز بسیار دوست میداشت مواجه می شد، احوال آنان را می پرسید و بر آنان اسم جدیدی می گذاشت که نشانه اعتنا به آنان بود. یا وقتی در حجّه الوداع شتر «صفیه» از رفتن ایستاد و صفیه از شدت ناراحتی گریه کرد، پیامبر -صلی الله علیه و آله-، او را دلداری داد و دستور داد قافله همان جا فرود آید، در حالی که تصمیم به فرود آمدن در آن مکان را نداشت.<ref>ابن الاثیر، اسد الغابه، بیروت، دار الکتب العلمیه، ج۷، ص۱۶۹.</ref>
 {{پایان پاسخ}}
 {{مطالعه بیشتر}}
-==معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:==
+== معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر ==
 ۱ـ ملکوت اخلاق، سید حسین اسحاقی.
@@ خط ۶۰: / خط ۵۳: @@
 {{پایان مطالعه بیشتر}}
-==منابع==
+== منابع ==
-<references />
+{{پانویس|۲}}
 {{تکمیل مقاله
   | شناسه =
   | تیترها =
   | ویرایش =
   | لینک‌دهی =
   | ناوبری =
   | نمایه =
   | تغییر مسیر =
   | بازبینی =
   | تکمیل =
   | اولویت =
   | کیفیت =
 }}
 {{پایان متن}}