مقدمه‌ای بر فقه شیعه (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
A.rezapour (بحث | مشارکتها) |
Whitenoah91 (بحث | مشارکتها) (اصلاح سؤال) برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۲۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
کتاب مقدمه‌ای بر فقه شیعه | کتاب مقدمه‌ای بر فقه شیعه اثر کیست و چه محتوایی دارد؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۱: | ||
| طراح جلد = | | طراح جلد = | ||
| تعداد جلد = | | تعداد جلد = | ||
| تعداد صفحات = | | تعداد صفحات =۴۴۷ | ||
| قطع = | | قطع = | ||
| مجموعه = | | مجموعه = | ||
| ترجمه به دیگر زبان‌ها= | | ترجمه به دیگر زبان‌ها= | ||
| ناشر =آستان قدرس رضوی | | ناشر =بنیاد پژوهش‌های اسلامی، آستان قدرس رضوی | ||
| محل نشر =مشهد | | محل نشر =مشهد | ||
| تاریخ نشر = | | تاریخ نشر = | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۸: | ||
| نسخه الکترونیکی = | | نسخه الکترونیکی = | ||
}} | }} | ||
{{درگاه|حوزه و روحانیت}}'''مقدمه‌ای بر فقه | {{درگاه|حوزه و روحانیت}} | ||
'''مقدمه‌ای بر فقه شیعه، کلیات و کتابشناسی'''، کتابی از حسین مدرسی طباطبایی است درباره کلیات و ادوار فقه و معرفی منابع مهم [[فقه شیعه]]. این اثر در دو قسمت تدوین شده است. قسمت اول که کوتاه است، ساختمان کلی فقه شیعه از جمله رؤوس مطالب فقه و ادوار فقه شیعه را بررسی می‌کند. بخش طولانی کتاب قسمت دوم آن است که بیشتر حجم کتاب را دربردارد و منابع مهم فقه شیعه را معرفی می‌کند. | |||
این اثر توسط انتشارات آستان قدس رضوی و با ترجمه محمدآصف فکرت منتشر شده است. | این اثر توسط انتشارات آستان قدس رضوی و با ترجمه محمدآصف فکرت منتشر شده است. | ||
== معرفی == | == معرفی == | ||
مدرسی طباطبایی | کتاب مقدمه‌ای بر فقه شیعه اثر سیدحسین مدرسی طباطبایی به زبان انگلیسی نوشته شده است. این کتاب با ترجمه محمدآصف فکرت در سال ۱۳۶۸ش، توسط بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی به چاپ رسید.<ref>«[https://noorlib.ir/book/info/513/مقدمه-ای-بر-فقه-شیعه مقدمه‌ای بر فقه شیعه]»، کتابخانه دیجیتال نور، تاریخ بازدید: ۲۳ مهر ۱۴۰۲ش.</ref> | ||
این اثر به منظور آشنا ساختن خوانندگان با کلیاتی در باب فقه شیعی تألیف گردیده است. این کتاب در دو بخش است: در بخش نخست توصیفی مختصر از محتوای فقه و اصول فقه شیعی انجام شده، و تحولات آن از نظر تاریخی به اختصار مورد بحث قرار گرفته است. در بخش دوم نام و مشخصات قسمتی از منابع فقهی که مراجعه به آن برای هر تحقیق علمی پیرامون مسائل فقهی لازم است، بیان شده است.<ref>مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۷.</ref> | |||
این | مدرسی طباطبایی انگیزه اصلی نوشتن این کتاب را پر کردن خلاء چشمگیری بیان کرده که در فرهنگ حقوقی غرب نسبت به نظام حقوقی شیعی وجود داشت. او می‌گوید: «خلأ معلومات در این مورد آن قدر زیاد بود که فی المثل در کتابشناسی فقه اسلام که توسط یکی از متخصصان حقوق اسلامی در غرب تدوین شده و مشتمل بر نام و نشان ۳۰۵ منبع از منابع فقهی اسلامی به زبان عربی است، در لیست منابع فقه شیعه اثنا عشری تنها دو کتاب (شرایع الاسلام و مختصر نافع) نام برده شده است.» این کمبود و خلأ نویسنده را بر آن داشت که به عنوان نخستین گام برای معرفی مکتب حقوقی شیعی، اثری فشرده در اختیار خوانندگان و علاقمندان قرار دهد.<ref>مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۷ و ۸.</ref> | ||
== نویسنده == | == نویسنده و مترجم == | ||
سیدحسین مدرسی طباطبایی | [[سیدحسین مدرسی طباطبایی]] متولد ۱۳۲۰ش در قم، استاد و پژوهشگر علوم اسلامی است. او سطوح عالی فقه و اصول را نزد برخی مراجع و مدرسان حوزه از جمله [[فاضل لنکرانی]]، حسین نوری، [[یوسف صانعی]] و سلطانی فرا گرفت. وی متون فلسفی را نزد آقایان [[جوادی آملی]]، محمد شاه‌آبادی و [[مرتضی مطهری]] فراگرفت. و نیز درس [[خارج فقه و اصول]] را در نزد آیت‌اللّه سیدمحمد محقق داماد و [[آیت‌اللّه مرتضی حائری]] (ده سال) آموخت.<ref>رهبریان، محمدرضا، «آثار و مقاله‌شناسی دکتر حسین مدرسی طباطبایی»، آیینه پژوهش، شماره ۱۳۹، ۱۳۹۲ش، ص۷۹؛ «[https://clisel.com/writer/%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C/ سید حسین مدرسی طباطبایی]»، مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبانهای اروپایی، تاریخ درج مطلب: ۲۱ دی ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۲۳ مهر ۱۴۰۲ش.</ref> | ||
مدرسی طباطبایی در سال ۱۳۵۸ش برای ادامه تحصیلات به انگلستان رفت. وی در سال ۱۳۶۱ش دورهٔ دکتری خود را در دانشگاه آکسفورد انگلستان به پایان برد و برای تدریس به دانشگاه پرینستون آمریکا دعوت شد. او همزمان در دانشکدهٔ مطالعات بین‌المللی دانشگاه کلمبیا در شهر نیویورک و در دانشگاه آکسفورد نیز عهده‌دار کرسی دانشگاه است. همچنین به تناوب در دانشکدهٔ حقوق دانشگاه ییل و هاروارد نیز تدریس کرده و مدت نه سال عضو شورای عالی نظارت بر دانشگاه هاروارد بوده است.<ref>رهبریان، محمدرضا، «آثار و مقاله‌شناسی دکتر حسین مدرسی طباطبایی»، آیینه پژوهش، شماره ۱۳۹، ۱۳۹۲ش، ص۷۹؛ «[https://clisel.com/writer/سید-حسین-مدرسی-طباطبایی/ سید حسین مدرسی طباطبایی]»، مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبانهای اروپایی، تاریخ درج مطلب: ۲۱ دی ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۲۳ مهر ۱۴۰۲ش.</ref> از آثار چاپ شده او می توان به «زمین در فقه اسلامی» (دو جلد)، «قم در قرن نهم هجری»، «مکتب در فرایند تکامل»، «مقدمه‌ای بر فقه اسلامی»، «میراث مکتوب شیعه از سه قرن نخستین هجری»، «برگی از تاریخ قزوین»، «قم نامه»، اشاره کرد.<ref>«[https://mtif.org/person/37240/دکتر-سید-حسین-مدرسی-طباطبائی دکتر سید حسین مدرسی طباطبائی]»، بنیاد محقق طباطبایی، تاریخ بازدید: ۲۳ مهر ۱۴۰۲ش.</ref> | |||
محمد آصف فکرت (درگذشته ۱۴۰۱ش)، مترجم این کتاب، پژوهشگر، مصحح متون، مترجم و شاعر افغانستانی است.<ref>«[https://www.cgie.org.ir/fa/news/266544/%D8%B4%D8%A8-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%A2%D8%B5%D9%81-%D9%81%DA%A9%D8%B1%D8%AA شب محمد آصف فکرت]»، مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۱ اسفند ۱۴۰۰ش،تاریخ بازدید: ۲۳ مهر ۱۴۰۲ش.</ref> | |||
== محتوا == | == محتوا == | ||
'''قسمت اول:''' ساختمان کلی فقه شیعه: | |||
{{ستون|۲}} | |||
قسمت اول: ساختمان کلی فقه شیعه | * فصل اول: مکتب فقهی شیعه و مبانی آن | ||
* فصل دوم: کلیاتی در باب اصول فقه | |||
* فصل اول: مکتب فقهی شیعه و مبانی آن | |||
* فصل دوم: کلیاتی در باب | |||
* فصل سوم: رؤوس مطالب فقه | * فصل سوم: رؤوس مطالب فقه | ||
* فصل چهارم: ادوار فقه شیعه. | * فصل چهارم: ادوار فقه شیعه. | ||
{{پایان}} | |||
'''قسمت دوم:''' بخشی از اهمّ منابع فقه: | |||
{{ستون|۲}} | |||
* اهمّ آثار در فقه استدلالی | |||
* چند نمونه از رسائل عملیه | |||
* مآخذ کتاب و مشخصات کتابخانه‌ها و فهارس.<ref>مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۵.</ref> | |||
{{پایان}} | |||
قسمت | == قسمت اول کتاب == | ||
'''فصل اول:''' مؤلف در فصل اول، به مبانی فقهی شیعه می‌پردازد و به اختلاف مبانی فقه شیعه و سنی اشاره دارد که اهل تسنن حدیث نبوی را از صحابه [[پیامبر(ص)|پیامبر<small>(ص)</small>]] اخذ کرده‌اند اما شیعه آن را از سوی خاندان وی به دست آورده‌اند. در کتاب آمده است که مذاهب فقهی اهل‌سنت دنباله‌رو نظرات فقهی چند تن از فقهای مدینه و عراق است، اما مذاهب فقهی شیعی تابع نظرات [[اهل‌بیت(ع)|اهل‌بیت<small>(ع)</small>]] هستند.<ref>مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۱۱.</ref> | |||
'''فصل دوم:''' مدرسی طباطبایی در این فصل، به تعریف و تبیین مختصر [[اصول فقه]] و ادوار آن می‌پردازد و آثار مهم اصول فقه شیعه را برمی‌شمرد.<ref>مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۱۴ تا ۱۹.</ref> | |||
'''فصل سوم:''' این فصل [[تقسیم‌بندی موضوعی فقه شیعه|رؤوس مطالب فقه]] را دربردارد. مؤلف پس از ذکر عناوینی که برخی فقها مطرح کرده‌اند، شرح فشرده‌ای از محتوای فقه که به ابتکار محقق حلی در کتاب [[شرایع السلام]] است را بیان می‌کند. این بخش شامل عبادات، عقود، ایقاعات و احکام است. نویسنده ذیل هرکدام از این عناوین، مباحث مطرح شده در آن را ذکر می‌کند.<ref>مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۲۱ تا ۲۸.</ref> | |||
'''فصل چهارم:''' این فصل که مفصل‌ترین قسمت اول کتاب است، ادوار فقه شیعه را مورد بحث قرار می‌دهد. نویسنده از شیخ طوسی و محقق حلی و علامه حلی و صاحب مدارک از نامداران ادوار شیعه نام می‌برد که این سازمان حقوقی را تجدید بنا کرده‌اند.<ref>مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۲۹.</ref> مؤلف ادوار فقه شیعی را در یک تقسیم بر اساس تحولات عمده فقهی به هشت دوره تقسیم می‌کند. در زیر هر یک از این ادوار به اجمال خصوصیات و نام مهمترین دانشمندان تشکیل‌دهنده هر دوره و مهمترین مآخذ فقهی مربوط به آن را ذکر می‌کند.<ref>مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۳۰.</ref> این هشت دوره فقهی عبارتند از:{{ستون|۲}} | |||
# دوره حضور امام | |||
# نخستین قرن غیبت | |||
.. | # متکلمان | ||
# مکتب شیخ الطائفه | |||
# مکتب شهید اول | |||
# فقه دوره صفوی | |||
# مکتب وحید بهبهانی | |||
# مکتب شیخ انصاری.<ref>مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۳۰ تا ۶۲.</ref> | |||
{{پایان}} | |||
== قسمت دوم کتاب == | == قسمت دوم کتاب == | ||
قسمت دوم | قسمت دوم کتاب، لیست منتخبی است از برخی کتاب‌های موجود و قابل دستیابی در زمینه فقه شیعه که در دو بخش تنظیم شده است: در بخش نخست اهم آثار فقه استدلالی که به وسیله عالمان مشهور شیعی نوشته شده است ذکر می‌شود. در بخش دوم تعدادی از رسائل عملیه که بیشتر به فارسی نوشته شده است به عنوان نمونه یاد می‌شود. این هر دو بخش بر اساس ترتیب تاریخی، با توجه به تاریخ وفات مؤلفان تنظیم گردیده است.<ref>مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۶۵ و ۶۶.</ref> | ||
در | در قسمت دوم کتاب، نسخه‌ها و چاپ‌های ۱۰۷۱ اثر از منابع مهم فقه شیعه معرفی می‌شود. این منابع از آثار شیخ صدوق در قرن چهارم آغاز می‌شود و با [[امام خمینی]] در قرن چهاردهم قمری پایان می‌یابد. شیخ صدوق، شیخ مفید، شریف مرتضی، شیخ طوسی، [[ابن ادریس حلی|ابن ادریس]]، [[محقق حلی]]، [[شهید اول]]، شهید دوم، [[مقدس اردبیلی]]، میرداماد، [[محمدباقر بهبهانی|وحید بهبهانی]]، صاحب جواهر، [[سید احمد خوانساری]] نمونه‌هایی از نویسندگان این منابع هستند.<ref>مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۶۷ تا ۳۷۶.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = | | شاخه اصلی =فقه | ||
|شاخه فرعی۱ = | |شاخه فرعی۱ =کتاب‌های فقهی | ||
|شاخه فرعی۲ = | |شاخه فرعی۲ = | ||
|شاخه فرعی۳ = | |شاخه فرعی۳ = | ||
| خط ۱۰۰: | خط ۱۱۲: | ||
| تغییر مسیر =شد | | تغییر مسیر =شد | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی = | | بازبینی =شد | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت =ج | | اولویت =ج | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۵۸
کتاب مقدمه‌ای بر فقه شیعه اثر کیست و چه محتوایی دارد؟
| مقدمه‌ای بر فقه شیعه | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات کتاب | |
| نویسنده | سیدحسین مدرس طباطبایی |
| موضوع | فقه شیعه |
| زبان | انگلیسی |
| تعداد صفحات | ۴۴۷ |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | بنیاد پژوهش‌های اسلامی، آستان قدرس رضوی |
| محل نشر | مشهد |
| ترجمه فارسی | |
| مترجم | محمد آصف فکرت |
مقدمه‌ای بر فقه شیعه، کلیات و کتابشناسی، کتابی از حسین مدرسی طباطبایی است درباره کلیات و ادوار فقه و معرفی منابع مهم فقه شیعه. این اثر در دو قسمت تدوین شده است. قسمت اول که کوتاه است، ساختمان کلی فقه شیعه از جمله رؤوس مطالب فقه و ادوار فقه شیعه را بررسی می‌کند. بخش طولانی کتاب قسمت دوم آن است که بیشتر حجم کتاب را دربردارد و منابع مهم فقه شیعه را معرفی می‌کند.
این اثر توسط انتشارات آستان قدس رضوی و با ترجمه محمدآصف فکرت منتشر شده است.
معرفی
کتاب مقدمه‌ای بر فقه شیعه اثر سیدحسین مدرسی طباطبایی به زبان انگلیسی نوشته شده است. این کتاب با ترجمه محمدآصف فکرت در سال ۱۳۶۸ش، توسط بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی به چاپ رسید.[۱]
این اثر به منظور آشنا ساختن خوانندگان با کلیاتی در باب فقه شیعی تألیف گردیده است. این کتاب در دو بخش است: در بخش نخست توصیفی مختصر از محتوای فقه و اصول فقه شیعی انجام شده، و تحولات آن از نظر تاریخی به اختصار مورد بحث قرار گرفته است. در بخش دوم نام و مشخصات قسمتی از منابع فقهی که مراجعه به آن برای هر تحقیق علمی پیرامون مسائل فقهی لازم است، بیان شده است.[۲]
مدرسی طباطبایی انگیزه اصلی نوشتن این کتاب را پر کردن خلاء چشمگیری بیان کرده که در فرهنگ حقوقی غرب نسبت به نظام حقوقی شیعی وجود داشت. او می‌گوید: «خلأ معلومات در این مورد آن قدر زیاد بود که فی المثل در کتابشناسی فقه اسلام که توسط یکی از متخصصان حقوق اسلامی در غرب تدوین شده و مشتمل بر نام و نشان ۳۰۵ منبع از منابع فقهی اسلامی به زبان عربی است، در لیست منابع فقه شیعه اثنا عشری تنها دو کتاب (شرایع الاسلام و مختصر نافع) نام برده شده است.» این کمبود و خلأ نویسنده را بر آن داشت که به عنوان نخستین گام برای معرفی مکتب حقوقی شیعی، اثری فشرده در اختیار خوانندگان و علاقمندان قرار دهد.[۳]
نویسنده و مترجم
سیدحسین مدرسی طباطبایی متولد ۱۳۲۰ش در قم، استاد و پژوهشگر علوم اسلامی است. او سطوح عالی فقه و اصول را نزد برخی مراجع و مدرسان حوزه از جمله فاضل لنکرانی، حسین نوری، یوسف صانعی و سلطانی فرا گرفت. وی متون فلسفی را نزد آقایان جوادی آملی، محمد شاه‌آبادی و مرتضی مطهری فراگرفت. و نیز درس خارج فقه و اصول را در نزد آیت‌اللّه سیدمحمد محقق داماد و آیت‌اللّه مرتضی حائری (ده سال) آموخت.[۴]
مدرسی طباطبایی در سال ۱۳۵۸ش برای ادامه تحصیلات به انگلستان رفت. وی در سال ۱۳۶۱ش دورهٔ دکتری خود را در دانشگاه آکسفورد انگلستان به پایان برد و برای تدریس به دانشگاه پرینستون آمریکا دعوت شد. او همزمان در دانشکدهٔ مطالعات بین‌المللی دانشگاه کلمبیا در شهر نیویورک و در دانشگاه آکسفورد نیز عهده‌دار کرسی دانشگاه است. همچنین به تناوب در دانشکدهٔ حقوق دانشگاه ییل و هاروارد نیز تدریس کرده و مدت نه سال عضو شورای عالی نظارت بر دانشگاه هاروارد بوده است.[۵] از آثار چاپ شده او می توان به «زمین در فقه اسلامی» (دو جلد)، «قم در قرن نهم هجری»، «مکتب در فرایند تکامل»، «مقدمه‌ای بر فقه اسلامی»، «میراث مکتوب شیعه از سه قرن نخستین هجری»، «برگی از تاریخ قزوین»، «قم نامه»، اشاره کرد.[۶]
محمد آصف فکرت (درگذشته ۱۴۰۱ش)، مترجم این کتاب، پژوهشگر، مصحح متون، مترجم و شاعر افغانستانی است.[۷]
محتوا
قسمت اول: ساختمان کلی فقه شیعه:
- فصل اول: مکتب فقهی شیعه و مبانی آن
- فصل دوم: کلیاتی در باب اصول فقه
- فصل سوم: رؤوس مطالب فقه
- فصل چهارم: ادوار فقه شیعه.
قسمت دوم: بخشی از اهمّ منابع فقه:
- اهمّ آثار در فقه استدلالی
- چند نمونه از رسائل عملیه
- مآخذ کتاب و مشخصات کتابخانه‌ها و فهارس.[۸]
قسمت اول کتاب
فصل اول: مؤلف در فصل اول، به مبانی فقهی شیعه می‌پردازد و به اختلاف مبانی فقه شیعه و سنی اشاره دارد که اهل تسنن حدیث نبوی را از صحابه پیامبر(ص) اخذ کرده‌اند اما شیعه آن را از سوی خاندان وی به دست آورده‌اند. در کتاب آمده است که مذاهب فقهی اهل‌سنت دنباله‌رو نظرات فقهی چند تن از فقهای مدینه و عراق است، اما مذاهب فقهی شیعی تابع نظرات اهل‌بیت(ع) هستند.[۹]
فصل دوم: مدرسی طباطبایی در این فصل، به تعریف و تبیین مختصر اصول فقه و ادوار آن می‌پردازد و آثار مهم اصول فقه شیعه را برمی‌شمرد.[۱۰]
فصل سوم: این فصل رؤوس مطالب فقه را دربردارد. مؤلف پس از ذکر عناوینی که برخی فقها مطرح کرده‌اند، شرح فشرده‌ای از محتوای فقه که به ابتکار محقق حلی در کتاب شرایع السلام است را بیان می‌کند. این بخش شامل عبادات، عقود، ایقاعات و احکام است. نویسنده ذیل هرکدام از این عناوین، مباحث مطرح شده در آن را ذکر می‌کند.[۱۱]
فصل چهارم: این فصل که مفصل‌ترین قسمت اول کتاب است، ادوار فقه شیعه را مورد بحث قرار می‌دهد. نویسنده از شیخ طوسی و محقق حلی و علامه حلی و صاحب مدارک از نامداران ادوار شیعه نام می‌برد که این سازمان حقوقی را تجدید بنا کرده‌اند.[۱۲] مؤلف ادوار فقه شیعی را در یک تقسیم بر اساس تحولات عمده فقهی به هشت دوره تقسیم می‌کند. در زیر هر یک از این ادوار به اجمال خصوصیات و نام مهمترین دانشمندان تشکیل‌دهنده هر دوره و مهمترین مآخذ فقهی مربوط به آن را ذکر می‌کند.[۱۳] این هشت دوره فقهی عبارتند از:
- دوره حضور امام
- نخستین قرن غیبت
- متکلمان
- مکتب شیخ الطائفه
- مکتب شهید اول
- فقه دوره صفوی
- مکتب وحید بهبهانی
- مکتب شیخ انصاری.[۱۴]
قسمت دوم کتاب
قسمت دوم کتاب، لیست منتخبی است از برخی کتاب‌های موجود و قابل دستیابی در زمینه فقه شیعه که در دو بخش تنظیم شده است: در بخش نخست اهم آثار فقه استدلالی که به وسیله عالمان مشهور شیعی نوشته شده است ذکر می‌شود. در بخش دوم تعدادی از رسائل عملیه که بیشتر به فارسی نوشته شده است به عنوان نمونه یاد می‌شود. این هر دو بخش بر اساس ترتیب تاریخی، با توجه به تاریخ وفات مؤلفان تنظیم گردیده است.[۱۵]
در قسمت دوم کتاب، نسخه‌ها و چاپ‌های ۱۰۷۱ اثر از منابع مهم فقه شیعه معرفی می‌شود. این منابع از آثار شیخ صدوق در قرن چهارم آغاز می‌شود و با امام خمینی در قرن چهاردهم قمری پایان می‌یابد. شیخ صدوق، شیخ مفید، شریف مرتضی، شیخ طوسی، ابن ادریس، محقق حلی، شهید اول، شهید دوم، مقدس اردبیلی، میرداماد، وحید بهبهانی، صاحب جواهر، سید احمد خوانساری نمونه‌هایی از نویسندگان این منابع هستند.[۱۶]
منابع
- ↑ «مقدمه‌ای بر فقه شیعه»، کتابخانه دیجیتال نور، تاریخ بازدید: ۲۳ مهر ۱۴۰۲ش.
- ↑ مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۷.
- ↑ مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۷ و ۸.
- ↑ رهبریان، محمدرضا، «آثار و مقاله‌شناسی دکتر حسین مدرسی طباطبایی»، آیینه پژوهش، شماره ۱۳۹، ۱۳۹۲ش، ص۷۹؛ «سید حسین مدرسی طباطبایی»، مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبانهای اروپایی، تاریخ درج مطلب: ۲۱ دی ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۲۳ مهر ۱۴۰۲ش.
- ↑ رهبریان، محمدرضا، «آثار و مقاله‌شناسی دکتر حسین مدرسی طباطبایی»، آیینه پژوهش، شماره ۱۳۹، ۱۳۹۲ش، ص۷۹؛ «سید حسین مدرسی طباطبایی»، مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبانهای اروپایی، تاریخ درج مطلب: ۲۱ دی ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۲۳ مهر ۱۴۰۲ش.
- ↑ «دکتر سید حسین مدرسی طباطبائی»، بنیاد محقق طباطبایی، تاریخ بازدید: ۲۳ مهر ۱۴۰۲ش.
- ↑ «شب محمد آصف فکرت»، مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۱ اسفند ۱۴۰۰ش،تاریخ بازدید: ۲۳ مهر ۱۴۰۲ش.
- ↑ مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۵.
- ↑ مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۱۱.
- ↑ مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۱۴ تا ۱۹.
- ↑ مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۲۱ تا ۲۸.
- ↑ مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۲۹.
- ↑ مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۳۰.
- ↑ مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۳۰ تا ۶۲.
- ↑ مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۶۵ و ۶۶.
- ↑ مدرسی، سید حسین، مقدمه‌ای بر فقه شیعه، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۸ش، ص۶۷ تا ۳۷۶.