کنیز بودن مادران هفت امام شیعه: تفاوت میان نسخه‌ها
Mnazarzadeh (بحث | مشارکتها) (بارگزاری اولیه) |
Nazarzadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی نویسنده =↵ | بازبینی =شد' به ' | ارزیابی کمی = | ارزیابی کیفی = ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۵۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۹ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
مادران کدام یک از اهل‌بیت(ع) کنیز بودند؟ | |||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
{{درگاه|زن و خانواده}} | |||
مادران [[امام سجاد علیه‌السلام|امام سجاد(ع)]]، [[امام کاظم علیه‌السلام|امام کاظم(ع)]]، [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]]، [[امام جواد علیه‌السلام|امام جواد(ع)]]، [[امام هادی علیه‌السلام|امام هادی(ع)]]، [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|امام حسن عسکری(ع)]] و [[امام مهدی علیه‌السلام|امام مهدی(ع)]]، [[کنیز]] بوده‌اند و منابع روایی و تاریخی آنها را به نیکی ستوده‌اند. | |||
* '''مادر امام سجاد(ع)''' | |||
مادر امام سجاد(ع) را از کنیزان ایرانی و دختر یزدگرد سوم، آخرین پادشاه ساسانی، دانسته‌اند.<ref name=":1">اربلی، کشف الغمة فی معرفة الأئمة، ۱۳۸۱ق، ج۲، ص۷۴.</ref> و برای او نام‌های مختلفی از جمله «غزاله»، «شاه‌زنان»،<ref name=":1"/> «خوله»<ref>جمعی از عالمان، مجموعة نفیسة فی تاریخ الأئمة علیهم السلام، ۱۴۲۲ق، ص۲۰.</ref> و «شهربانو» ذکر کرده‌اند.<ref>شیخ صدوق، عیون أخبار الرضا علیه السلام، ۱۳۷۸ق، ج۱، ص۴۱.</ref> براساس روایتی در [[کتاب اصول کافی]] امام علی(ع) به فرزندش امام حسین(ع) سفارش کرد از همسرش شهربانو به خوبی محافظت کند، زیرا در آینده‌ای نزدیک برای وی فرزندی خواهد آورد که بهترین اهل زمین خواهد بود.<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۲، ص۳۶۹.</ref> | |||
* '''مادر امام کاظم(ع)''' | |||
حُمَیدَه مادر [[امام کاظم علیه‌السلام|امام کاظم(ع)]] بود.<ref>ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، دارالمعرفة، ص۴۱۳.</ref> بنابر روایتی، [[امام باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] حمیده را از برده‌فروشی خرید و به فرزندش [[امام صادق(ع)]] بخشید.<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.</ref> بنابر منابع حدیثی، امام صادق(ع) پاسخگویی به سؤال فقهی یکی از اصحاب خود را به همسرش حمیده، ارجاع داده و از او خواست تا کنیزش را نزد حمیده بفرستد و پاسخ سؤالش را دریافت کند.<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۴، ص۳۰۱.</ref> امام صادق(ع) حمیده را به همراه برخی دیگر، برای ادای حقوق اهل [[مدینه]] می‌فرستاد.<ref>حر عاملی، محمد بن حسن، هدایة الامة، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۳۱.</ref> همچنین حمیده یکی از پنج نفری شمرده شده که امام صادق(ع) به عنوان [[وصی]] خود معرفی کرد.<ref>قرشی، باقرشریف، حیاة الامام موسی بن جعفر(ع)، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۱۵–۴۱۶.</ref> | |||
* '''مادر امام رضا(ع)''' | |||
[[نجمه]]، مادر امام رضا(ع)، کنیز بود.<ref>شیخ صدوق، عیون أخبار الرضا علیه السلام، ۱۳۷۸ق، ج۱، ص۴۱.</ref> بر اساس روایتی، روزی حمیده [[پیامبر(ص)]] را در خواب دید که به او دستور داد نجمه را به ازدواج فرزندش موسی(ع) درآورد؛ زیرا فرزندی به دنیا خواهد آورد که بهترین فرد روی زمین است. حمیده کنیزش نجمه را به فرزندش [[امام کاظم(ع)]] بخشید و از او خواست در حق وی نیکی کند.<ref name=":0">شیرازی، علی، زنان نمونه، ص۲۴۰، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه.</ref> نجمه را از زنان مؤمن و پارسا دانسته‌اند.<ref name=":0"/> | |||
* '''مادر امام جواد(ع)''' | |||
سَبِیکه، معروف به سبیکه نُوبِیَّه و خَیْزُران، مادر امام جواد(ع) بود. بنابر روایات، او کنیز<ref>مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۵۰، ص۱، بیروت.</ref> و از خانواده [[ماریه قبطیه]] همسر پیامبر(ص) بود.<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، ص۴۹۲، ۱۴۰۷ق.</ref> [[علی بن حسین مسعودی|مسعودی]]، تاریخ‌نگار قرن چهارم قمری، در [[اثبات الوصیة|کتاب اثبات الوصیة]] او را ستوده است.<ref>نگاه کنید به مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیة للامام علی بن ابی‌طالب(ع)، ص۲۱۶، ۱۳۸۴ش.</ref> | |||
* '''مادر امام هادی(ع)''' | |||
سمانه مغربیه، مادر [[امام هادی(ع)]]،<ref>امین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۲، ص۳۶، دارالتعارف للمطبوعات؛ طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری، دارالکتب الاسلامیه، ص۳۵۵.</ref> کنیزی بود که به دستور [[امام جواد علیه‌السلام|امام جواد(ع)]] به هفتاد دینار خریداری شد.<ref>حسون، أعلام النساء المؤمنات، ۱۳۷۹ش، ص۵۱۷.</ref> او بسیار [[روزه]] می‌گرفت و [[نماز]] می‌خواند.<ref>محلاتی، ذبیح‌الله، ریاحین الشریعه، ج۳، ص۲۳، دارالکتب الإسلامیه.</ref> امام هادی(ع) در [[حدیث|حدیثی]]، مادرش را عارف بر حقش و اهل [[بهشت]] دانسته است.<ref>طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامه، دارالذخایر، ص۲۱۶.</ref> وی در زمره زنان راوی [[حدیث]] نیز، نام برده شده است.<ref>قهپایی، عنایةالله، مجمع الرجال، ج۷، ص۱۷۶، نشر اسماعیلیان.</ref> | |||
* '''مادر امام حسن عسکری(ع)''' | |||
حُدَیث مادر امام عسکری(ع)، کنیز<ref>مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۵۰، ص۲۳۷–۲۳۸، ۱۴۰۳ق.</ref> و متولی موقوفات و صدقات آن امام بود. او همچنین واسطه بین [[امام مهدی علیه‌السلام|امام مهدی(ع)]] و مردم نیز بود. منابع شیعی از حُدیث به بزرگی یاد کرده و او را ستوده‌اند.<ref>قمی، عباس، منتهی الآمال، ج۲، ص۶۴۹.</ref> [[علامه مجلسی]] در [[جلاء العیون|کتاب جلاء العیون]] او را زنی عفیف، کریم و در نهایتِ [[ورع]] و [[تقوا]] معرفی می‌کند<ref>مظفری، حیدر، مادران چهارده معصوم(ع)، ص۲۱۰؛ مجلسی، محمدباقر، جلاء العیون، ص۹۸۹.</ref> و [[شیخ عباس قمی]] در [[انوار البهیه]] می‌نویسد وی پارساترین و پاکدامن‌ترین بانوی زمان خود بوده و [[راویان]] او را از بانوان عارف و صالح برشمرده‌اند.<ref>قمی، عباس، انوار البهیه، ص۴۷۳.</ref> | |||
نام او را سلیل و جَدّه نیز گفته‌اند.<ref>قمی، منتهی الآمال، جماعة المدرسین، ج۲، ص۶۴۹</ref> | |||
* '''مادر امام زمان(ع)''' | |||
مادر امام زمان را کنیزی به اسم «نرجس» دانسته‌اند.<ref>شیخ صدوق، عیون أخبار الرضا علیه السلام، ۱۳۷۸ق، ج۱، ص۴۱.</ref> برای او نام‌های دیگری همچون «صَقِیل» و «سوسن» نیز ذکر شده است.<ref>ابن ابی‌الثلج بغدادی، تاریخ أهل البیت نقلا عن الأئمة علیهم السلام، ۱۴۱۰ق، ص۱۲۵.</ref> | |||
== منابع == | |||
{{پانویس|۲}} | |||
{{شاخه | |||
| شاخه اصلی = کلام | |||
| شاخه فرعی۱ = امامت خاصه | |||
| شاخه فرعی۲ = امامان شیعه | |||
| شاخه فرعی۳ = | |||
}} | |||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = | | شناسه = - | ||
| تیترها = | | تیترها = شد | ||
| ویرایش = | | ویرایش =شد | ||
| لینک‌دهی = | | لینک‌دهی = شد | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = شد | ||
| تغییر مسیر = | | تغییر مسیر = شد | ||
| | | ارجاعات = | ||
| تکمیل = | | ارزیابی کمی = | ||
| اولویت = | | ارزیابی کیفی = | ||
| کیفیت = | | تکمیل = | ||
| اولویت = ب | |||
| کیفیت = ب | |||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
{{پانویس}} | |||
[[رده:امامان شیعه]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۱ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۲۸
سؤال
مادران کدام یک از اهل‌بیت(ع) کنیز بودند؟
درگاه‌ها
مادران امام سجاد(ع)، امام کاظم(ع)، امام رضا(ع)، امام جواد(ع)، امام هادی(ع)، امام حسن عسکری(ع) و امام مهدی(ع)، کنیز بوده‌اند و منابع روایی و تاریخی آنها را به نیکی ستوده‌اند.
- مادر امام سجاد(ع)
مادر امام سجاد(ع) را از کنیزان ایرانی و دختر یزدگرد سوم، آخرین پادشاه ساسانی، دانسته‌اند.[۱] و برای او نام‌های مختلفی از جمله «غزاله»، «شاه‌زنان»،[۱] «خوله»[۲] و «شهربانو» ذکر کرده‌اند.[۳] براساس روایتی در کتاب اصول کافی امام علی(ع) به فرزندش امام حسین(ع) سفارش کرد از همسرش شهربانو به خوبی محافظت کند، زیرا در آینده‌ای نزدیک برای وی فرزندی خواهد آورد که بهترین اهل زمین خواهد بود.[۴]
- مادر امام کاظم(ع)
حُمَیدَه مادر امام کاظم(ع) بود.[۵] بنابر روایتی، امام باقر(ع) حمیده را از برده‌فروشی خرید و به فرزندش امام صادق(ع) بخشید.[۶] بنابر منابع حدیثی، امام صادق(ع) پاسخگویی به سؤال فقهی یکی از اصحاب خود را به همسرش حمیده، ارجاع داده و از او خواست تا کنیزش را نزد حمیده بفرستد و پاسخ سؤالش را دریافت کند.[۷] امام صادق(ع) حمیده را به همراه برخی دیگر، برای ادای حقوق اهل مدینه می‌فرستاد.[۸] همچنین حمیده یکی از پنج نفری شمرده شده که امام صادق(ع) به عنوان وصی خود معرفی کرد.[۹]
- مادر امام رضا(ع)
نجمه، مادر امام رضا(ع)، کنیز بود.[۱۰] بر اساس روایتی، روزی حمیده پیامبر(ص) را در خواب دید که به او دستور داد نجمه را به ازدواج فرزندش موسی(ع) درآورد؛ زیرا فرزندی به دنیا خواهد آورد که بهترین فرد روی زمین است. حمیده کنیزش نجمه را به فرزندش امام کاظم(ع) بخشید و از او خواست در حق وی نیکی کند.[۱۱] نجمه را از زنان مؤمن و پارسا دانسته‌اند.[۱۱]
- مادر امام جواد(ع)
سَبِیکه، معروف به سبیکه نُوبِیَّه و خَیْزُران، مادر امام جواد(ع) بود. بنابر روایات، او کنیز[۱۲] و از خانواده ماریه قبطیه همسر پیامبر(ص) بود.[۱۳] مسعودی، تاریخ‌نگار قرن چهارم قمری، در کتاب اثبات الوصیة او را ستوده است.[۱۴]
- مادر امام هادی(ع)
سمانه مغربیه، مادر امام هادی(ع)،[۱۵] کنیزی بود که به دستور امام جواد(ع) به هفتاد دینار خریداری شد.[۱۶] او بسیار روزه می‌گرفت و نماز می‌خواند.[۱۷] امام هادی(ع) در حدیثی، مادرش را عارف بر حقش و اهل بهشت دانسته است.[۱۸] وی در زمره زنان راوی حدیث نیز، نام برده شده است.[۱۹]
- مادر امام حسن عسکری(ع)
حُدَیث مادر امام عسکری(ع)، کنیز[۲۰] و متولی موقوفات و صدقات آن امام بود. او همچنین واسطه بین امام مهدی(ع) و مردم نیز بود. منابع شیعی از حُدیث به بزرگی یاد کرده و او را ستوده‌اند.[۲۱] علامه مجلسی در کتاب جلاء العیون او را زنی عفیف، کریم و در نهایتِ ورع و تقوا معرفی می‌کند[۲۲] و شیخ عباس قمی در انوار البهیه می‌نویسد وی پارساترین و پاکدامن‌ترین بانوی زمان خود بوده و راویان او را از بانوان عارف و صالح برشمرده‌اند.[۲۳] نام او را سلیل و جَدّه نیز گفته‌اند.[۲۴]
- مادر امام زمان(ع)
مادر امام زمان را کنیزی به اسم «نرجس» دانسته‌اند.[۲۵] برای او نام‌های دیگری همچون «صَقِیل» و «سوسن» نیز ذکر شده است.[۲۶]
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ اربلی، کشف الغمة فی معرفة الأئمة، ۱۳۸۱ق، ج۲، ص۷۴.
- ↑ جمعی از عالمان، مجموعة نفیسة فی تاریخ الأئمة علیهم السلام، ۱۴۲۲ق، ص۲۰.
- ↑ شیخ صدوق، عیون أخبار الرضا علیه السلام، ۱۳۷۸ق، ج۱، ص۴۱.
- ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۲، ص۳۶۹.
- ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، دارالمعرفة، ص۴۱۳.
- ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.
- ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۴، ص۳۰۱.
- ↑ حر عاملی، محمد بن حسن، هدایة الامة، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۳۱.
- ↑ قرشی، باقرشریف، حیاة الامام موسی بن جعفر(ع)، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۱۵–۴۱۶.
- ↑ شیخ صدوق، عیون أخبار الرضا علیه السلام، ۱۳۷۸ق، ج۱، ص۴۱.
- ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ شیرازی، علی، زنان نمونه، ص۲۴۰، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه.
- ↑ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۵۰، ص۱، بیروت.
- ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، ص۴۹۲، ۱۴۰۷ق.
- ↑ نگاه کنید به مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیة للامام علی بن ابی‌طالب(ع)، ص۲۱۶، ۱۳۸۴ش.
- ↑ امین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۲، ص۳۶، دارالتعارف للمطبوعات؛ طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری، دارالکتب الاسلامیه، ص۳۵۵.
- ↑ حسون، أعلام النساء المؤمنات، ۱۳۷۹ش، ص۵۱۷.
- ↑ محلاتی، ذبیح‌الله، ریاحین الشریعه، ج۳، ص۲۳، دارالکتب الإسلامیه.
- ↑ طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامه، دارالذخایر، ص۲۱۶.
- ↑ قهپایی، عنایةالله، مجمع الرجال، ج۷، ص۱۷۶، نشر اسماعیلیان.
- ↑ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۵۰، ص۲۳۷–۲۳۸، ۱۴۰۳ق.
- ↑ قمی، عباس، منتهی الآمال، ج۲، ص۶۴۹.
- ↑ مظفری، حیدر، مادران چهارده معصوم(ع)، ص۲۱۰؛ مجلسی، محمدباقر، جلاء العیون، ص۹۸۹.
- ↑ قمی، عباس، انوار البهیه، ص۴۷۳.
- ↑ قمی، منتهی الآمال، جماعة المدرسین، ج۲، ص۶۴۹
- ↑ شیخ صدوق، عیون أخبار الرضا علیه السلام، ۱۳۷۸ق، ج۱، ص۴۱.
- ↑ ابن ابی‌الثلج بغدادی، تاریخ أهل البیت نقلا عن الأئمة علیهم السلام، ۱۴۱۰ق، ص۱۲۵.