حرمت غنا و موسیقی در آیات و روایات: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارزیابی کمی =')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
آوازهایی که شعر مناسب و زیبایی داشته باشد و آهنگ آن، مناسب مجالس فساد نباشد، گوش دادن به آن حلال است. اما [[غنا|غنای]] حرام، آهنگ‌های طَرَب‌انگیز هستند که مناسب مجالس «فسق و فجور» باشد و قوه شهوانی را در انسان تحریک می‌کند. این نوع غنا، براساس روایات، حرام دانسته شده است.  
آوازهایی که شعر مناسب داشته و آهنگ آن، مناسب مجالس فساد نباشد، گوش دادن به آن [[حلال]] است. اما [[غنا|غنای]] حرام، آهنگ‌های طَرَب‌انگیز هستند که مناسب مجالس «فسق و فجور» باشد و قوه شهوانی را در انسان تحریک می‌کند. این نوع غنا، براساس روایات، حرام دانسته شده است.  


در قرآن نیز کلماتی وجود دارد که برخی مفسران، آن‌را به غنای حرام تفسیر کرده‌اند؛ تعبیر «قول الزور» در آیه ۳۰ [[سوره حج]] را به غنا معنا کرد‌اند که دستور به دوری از آن شده است. همچنین برخی مصادیق تعبیر «لهوالحدیث» در آیه ۶ [[سوره لقمان]] را غنا دانسته‌اند.
در قرآن کلماتی وجود دارد که برخی مفسران، آن‌را به غنای حرام تفسیر کرده‌اند؛ تعبیر «قول الزور» در آیه ۳۰ [[سوره حج]] را به غنا معنا کرد‌ه‌اند که دستور به دوری از آن شده است. همچنین غنا را از مصادیق تعبیر «لهوالحدیث» در آیه ۶ [[سوره لقمان]] دانسته‌اند.
 
غنا
== تعریف و مفاسد غنای حرام ==
== تعریف و مفاسد غنای حرام ==
{{اصلی|غنا}}
{{اصلی|غنا}}
غنای حرام را آهنگ‌های طَرَب‌انگیز و لهوِ باطل معنا کرده‌اند. غنا مناسب مجالس فسق و فجور و اهل گناه و فساد است که قوای شهوانی را در انسان تحریک می‌کند.
غنای حرام را آهنگ‌های طَرَب‌انگیز و لهوِ باطل معنا کرده‌اند. غنای حرام را مناسب مجالس فسق و اهل گناه دانسته‌اند که قوای شهوانی را در انسان تحریک می‌کند.


برای غنا، مفاسدی ذکر شده است:
برای غنا، مفاسدی ذکر شده است:
* تشویق به فساد اخلاق: مجالس غنا به‌طور معمول همراه را انواع فسادها است.
* تشویق به فساد اخلاق: مجالس غنا را به‌طور معمول همراه با انواع فسادها دانسته‌اند.
* غافل شدن از یاد خدا: در توضیح غنا آورده‌اند که انسان را درگیر دنیا و لذت‌هایش می‌کند و یاد خدا را از انسان گرفته و او را غافل از آخرت می‌کند. محققان تعبیر به «لهو» که در تفسیر «غنا» در برخی از روایات اسلامی آمده را اشاره به این حقیقت دانسته‌اند.
* غافل شدن از یاد خدا: غنا انسان را درگیر دنیا و لذت‌هایش می‌کند و یاد خدا را از انسان می‌گیرد. محققان تعبیر به «لهو» که در تفسیر «غنا» آمده را اشاره به این حقیقت دانسته‌اند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیّه، ج۱۷، ص۲۲.</ref>
* آثار منفی بر اعصاب و روان: غنا و موسیقی یکی از عوامل مهم سست کردن اعصاب و روان است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیّه، ج۱۷، ص۲۲.</ref>


== غنای حرام در روایات ==
== غنای حرام در روایات ==
آهنگ‌ها و آوازهایی که اشعار، مناسب و زیبایی داشته باشد و آهنگ آن، تناسب و شباهتی با ساز و آوازهای مجالس فساد نداشته باشد، گوش دادن به این نوع آهنگ‌ها را بدون اشکال دانسته‌اند.<ref>فاضل لنکرانی، محمد، جامع المسائل، (استفتائات)، قم، مطبوعاتی امیر، چاپ دوم، ص۲۵۲.</ref><br />
عالمان مسلمان، گوش دادن به آهنگ‌ها و آوازهایی که شعر مناسب و زیبایی داشته و تناسب و شباهتی با ساز و آوازهای مجالس فساد نداشته باشد را حلال دانسته‌اند.<ref>فاضل لنکرانی، محمد، جامع المسائل، (استفتائات)، قم، مطبوعاتی امیر، چاپ دوم، ص۲۵۲.</ref><br />


روایاتی بر حرمت غنا، نقل شده است: امام صادق(ع) مجلس «غنا» و خوانندگی لهو و باطل، را مجلسی دانسته که خدا به اهل آن نگاه نمی‌کند.<ref>الکلینی، محمّدبن یعقوب، الکافی، بیروت، مؤسسه الوفا، ج۶، ص۴۴۴.</ref> امام در حدیث دیگری، غنا را موجب نفاق دانسته است.<ref>محمّدی ری‌شهری، محمّد، میزان الحکمه، قم: مکتب الاعلام الاسلامی، ج۷، ص۳۰۶.</ref>
اما در مورد غنای حرام، روایات بسیاری وجود دارد. [[امام صادق(ع)]] مجلس «غنا» و خوانندگی لهو و باطل را، مجلسی دانسته که خدا به اهل آن نگاه نمی‌کند.<ref>کلینی، محمّدبن یعقوب، الکافی، بیروت، مؤسسه الوفا، ج۶، ص۴۴۴.</ref> امام در حدیث دیگری، غنا را موجب [[نفاق]] دانسته است.<ref name=":1">محمّدی ری‌شهری، محمّد، میزان الحکمه، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، ج۷، ص۳۰۶.</ref>
* ابن مسعود در حدیثی از پیامبر اسلام(ص) نقل کرده که غناء، نفاق را در قلب پرورش می‌دهد همان گونه که آب، گیاهان را پرورش می‌دهد.<ref>محمدی ری‌شهری، محمّد، میزان الحکمه، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، ج۷، ص۳۰۶.</ref>
* ابن مسعود در حدیثی از [[حضرت محمد(ص)|پیامبر خدا(ص)]] نقل کرده که غناء، نفاق را در قلب پرورش می‌دهد همان گونه که آب، گیاهان را پرورش می‌دهد.<ref name=":1"/>
* امام صادق(ع): «خانه‌ای که در آن غنا باشد، ایمن از مرگ و مصیبت دردناک نیست و دعا در آن به اجابت نمی‌رسد و فرشتگان وارد آن نمی‌شوند.»<ref>حر عاملی، محمّد، وسائل الشیعه، قم: آل البیت، ج۱۷، ص۳۶۴، ۳۲۷.</ref>
* امام صادق(ع): {{متن عربی|خانه‌ای که در آن غنا باشد، ایمن از مرگ و مصیبت دردناک نیست و دعا در آن به اجابت نمی‌رسد و فرشتگان وارد آن نمی‌شوند.}}<ref>حر عاملی، محمّد، وسائل الشیعه، قم: آل البیت، ج۱۷، ص۳۶۴، ۳۲۷.</ref>
== استدلال به برخی آیات قرآن ==
== استدلال به برخی آیات قرآن ==
برخی مفسران، کلماتی از قرآن را در اشاره به «غنا» و موسیقی دانسته‌اند:
برخی مفسران، کلماتی از قرآن را در اشاره به «غنا» و موسیقی دانسته‌اند:


* {{قرآن|فَاجْتَنِبُوا الرِّ‌جْسَ مِنَ الْأَوْثَانِ وَاجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ‌|ترجمه=از پلیدی بت‌ها و از گفتار باطل اجتناب ورزید.|سوره=حج|آیه=۳۰}} ابن بصیر می‌گوید از امام صادق(ع) از آیه «… فاجتنبوا الرجس من الاوثان واجتنبوا قول الزور» سؤال کردم. امام(ع) فرمود: منظور «غنا» است.<ref>الحسینی البحرانی، سیّد هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، قم، مؤسسه البعثه، ج۳، ص۸۸</ref> زید شَحّام نیز می‌گوید: از امام صادق(ع) درباره تفسیر قول زور پرسیدم، آن حضرت فرمود: منظور از قول زور، غنا است.<ref>الحسینی البحرانی، سیّد هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، قم، مؤسسه البعثه، ج۳، ص۸۸۱–۸۸</ref>
* {{قرآن|فَاجْتَنِبُوا الرِّ‌جْسَ مِنَ الْأَوْثَانِ وَاجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ‌|ترجمه=از پلیدی بت‌ها و از گفتار باطل اجتناب ورزید.|سوره=حج|آیه=۳۰}} ابوبصیر از امام صادق(ع) در مورد این آیه سوال کرد و امام مقصود از آن‌را «غنا» دانست. <ref name=":0">حسینی بحرانی، هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، قم، مؤسسه البعثه، ج۳، ص۸۸.</ref> زید شَحّام نیز می‌گوید: از امام صادق(ع) درباره تفسیر قول زور پرسیدم، آن حضرت فرمود: {{متن عربی|منظور از قول زور، غنا است.}}<ref name=":0"/>
* {{قرآن|وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْتَرِی لَهْوَ الْحَدِیثِ لِیُضِلَّ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَیَتَّخِذَهَا هُزُوًا أُولَئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِینٌ|سوره=لقمان|آیه=۶|ترجمه=بعضی از مردم، سخنان باطل و بیهوده می‌خرند تا مردم را از روی جهل و نادانی گمراه سازند و آیات الهی را به استهزاء گیرند، پس برای آنها عذابی خوارکننده است}}[[امام صادق(ع)]] «غنا» را از مسائلی دانسته که خداوند، وعده عذاب بر آن داده است و سپس آیه ۶، سوره لقمان را تلاوت فرمود.<ref>الحسینی البحرانی، سید هاشم، همان.</ref> «لهوالحدیث» در این آیه دارای معنای گسترده دانسته‌اند که هرگونه سخن یا آهنگ‌های غفلت‌زا را شامل می‌شود و موجب گمراهی و بیهودگی انسان می‌گردد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه، ج۱۷، ص۱۵.</ref>
* {{قرآن|وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْتَرِی لَهْوَ الْحَدِیثِ لِیُضِلَّ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَیَتَّخِذَهَا هُزُوًا أُولَئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِینٌ|سوره=لقمان|آیه=۶|ترجمه=بعضی از مردم، سخنان باطل و بیهوده می‌خرند تا مردم را از روی جهل و نادانی گمراه سازند و آیات الهی را به استهزاء گیرند، پس برای آنها عذابی خوارکننده است}} امام صادق(ع) «غنا» را از مسائلی دانسته که خداوند، وعده عذاب بر آن داده است و سپس آیه ۶، سوره لقمان را تلاوت فرمود.<ref name=":0" /> «لهوالحدیث» را در این آیه دارای معنای گسترده دانسته‌اند که هرگونه سخن یا آهنگ‌های غفلت‌زا را شامل می‌شود که موجب گمراهی و بیهودگی انسان می‌گردد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه، ج۱۷، ص۱۵.</ref>
{{مطالعه بیشتر}}


== مطالعه بیشتر ==
== مطالعه بیشتر ==
* نظری به موسیقی از طریق کتاب و سنّت، مصطفی شریعت موسوی، انتشارات اسماعیلیان، قم.
* نظری به موسیقی از طریق کتاب و سنّت، مصطفی شریعت موسوی، انتشارات اسماعیلیان، قم.
* غنا، موسیقی؛ ج۳، رضا مختاری و محسن صادقی.
* غنا، موسیقی؛ ج۳، رضا مختاری و محسن صادقی.
خط ۵۴: خط ۴۹:
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی نویسنده =  
  | بازبینی نویسنده =  
  | بازبینی =
  | ارزیابی کمی =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =ب
  | اولویت =ب
خط ۶۰: خط ۵۵:
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[ar:حرمة الغنى والموسيقى في الآيات والأحاديث]]
[[en:Prohibition of Ghina' and Music in Qur'an and Hadith]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۰۶

سؤال

آیا آیات و روایات منصوص و معتبر در حرمت غنا و موسیقی وجود دارد؟

آوازهایی که شعر مناسب داشته و آهنگ آن، مناسب مجالس فساد نباشد، گوش دادن به آن حلال است. اما غنای حرام، آهنگ‌های طَرَب‌انگیز هستند که مناسب مجالس «فسق و فجور» باشد و قوه شهوانی را در انسان تحریک می‌کند. این نوع غنا، براساس روایات، حرام دانسته شده است.

در قرآن کلماتی وجود دارد که برخی مفسران، آن‌را به غنای حرام تفسیر کرده‌اند؛ تعبیر «قول الزور» در آیه ۳۰ سوره حج را به غنا معنا کرد‌ه‌اند که دستور به دوری از آن شده است. همچنین غنا را از مصادیق تعبیر «لهوالحدیث» در آیه ۶ سوره لقمان دانسته‌اند.

تعریف و مفاسد غنای حرام

غنای حرام را آهنگ‌های طَرَب‌انگیز و لهوِ باطل معنا کرده‌اند. غنای حرام را مناسب مجالس فسق و اهل گناه دانسته‌اند که قوای شهوانی را در انسان تحریک می‌کند.

برای غنا، مفاسدی ذکر شده است:

  • تشویق به فساد اخلاق: مجالس غنا را به‌طور معمول همراه با انواع فسادها دانسته‌اند.
  • غافل شدن از یاد خدا: غنا انسان را درگیر دنیا و لذت‌هایش می‌کند و یاد خدا را از انسان می‌گیرد. محققان تعبیر به «لهو» که در تفسیر «غنا» آمده را اشاره به این حقیقت دانسته‌اند.[۱]

غنای حرام در روایات

عالمان مسلمان، گوش دادن به آهنگ‌ها و آوازهایی که شعر مناسب و زیبایی داشته و تناسب و شباهتی با ساز و آوازهای مجالس فساد نداشته باشد را حلال دانسته‌اند.[۲]

اما در مورد غنای حرام، روایات بسیاری وجود دارد. امام صادق(ع) مجلس «غنا» و خوانندگی لهو و باطل را، مجلسی دانسته که خدا به اهل آن نگاه نمی‌کند.[۳] امام در حدیث دیگری، غنا را موجب نفاق دانسته است.[۴]

  • ابن مسعود در حدیثی از پیامبر خدا(ص) نقل کرده که غناء، نفاق را در قلب پرورش می‌دهد همان گونه که آب، گیاهان را پرورش می‌دهد.[۴]
  • امام صادق(ع): «خانه‌ای که در آن غنا باشد، ایمن از مرگ و مصیبت دردناک نیست و دعا در آن به اجابت نمی‌رسد و فرشتگان وارد آن نمی‌شوند.»[۵]

استدلال به برخی آیات قرآن

برخی مفسران، کلماتی از قرآن را در اشاره به «غنا» و موسیقی دانسته‌اند:

  • ﴿فَاجْتَنِبُوا الرِّ‌جْسَ مِنَ الْأَوْثَانِ وَاجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ‌؛ از پلیدی بت‌ها و از گفتار باطل اجتناب ورزید.(حج:۳۰) ابوبصیر از امام صادق(ع) در مورد این آیه سوال کرد و امام مقصود از آن‌را «غنا» دانست. [۶] زید شَحّام نیز می‌گوید: از امام صادق(ع) درباره تفسیر قول زور پرسیدم، آن حضرت فرمود: «منظور از قول زور، غنا است.»[۶]
  • ﴿وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْتَرِی لَهْوَ الْحَدِیثِ لِیُضِلَّ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَیَتَّخِذَهَا هُزُوًا أُولَئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِینٌ؛ بعضی از مردم، سخنان باطل و بیهوده می‌خرند تا مردم را از روی جهل و نادانی گمراه سازند و آیات الهی را به استهزاء گیرند، پس برای آنها عذابی خوارکننده است(لقمان:۶) امام صادق(ع) «غنا» را از مسائلی دانسته که خداوند، وعده عذاب بر آن داده است و سپس آیه ۶، سوره لقمان را تلاوت فرمود.[۶] «لهوالحدیث» را در این آیه دارای معنای گسترده دانسته‌اند که هرگونه سخن یا آهنگ‌های غفلت‌زا را شامل می‌شود که موجب گمراهی و بیهودگی انسان می‌گردد.[۷]

مطالعه بیشتر

  • نظری به موسیقی از طریق کتاب و سنّت، مصطفی شریعت موسوی، انتشارات اسماعیلیان، قم.
  • غنا، موسیقی؛ ج۳، رضا مختاری و محسن صادقی.

منابع

  1. مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیّه، ج۱۷، ص۲۲.
  2. فاضل لنکرانی، محمد، جامع المسائل، (استفتائات)، قم، مطبوعاتی امیر، چاپ دوم، ص۲۵۲.
  3. کلینی، محمّدبن یعقوب، الکافی، بیروت، مؤسسه الوفا، ج۶، ص۴۴۴.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ محمّدی ری‌شهری، محمّد، میزان الحکمه، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، ج۷، ص۳۰۶.
  5. حر عاملی، محمّد، وسائل الشیعه، قم: آل البیت، ج۱۷، ص۳۶۴، ۳۲۷.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ حسینی بحرانی، هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، قم، مؤسسه البعثه، ج۳، ص۸۸.
  7. مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه، ج۱۷، ص۱۵.