رومان: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{ویرایش}} {{شروع متن}} {{سوال}} رومان يا فتّان القبور چه ملكى است و چه زمانى نزد م...» ایجاد کرد)
برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
رومان يا فتّان القبور چه ملكى است و چه زمانى نزد ميت مى آيد؟
رومان کیست و چه مسئولیتی دارد؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
امام سجاد(عليه السلام) در صحيفه ى كامله ى سجّاديه، آنجا كه به ملائكه صلوات مى فرستد; مى فرمايد: «و منكر و نكير و رومان، فتان القبور...»;<ref>صحيفه ى سجاديه، دعاى سوم يا چهارم، ص۳۵۱.</ref> يعنى «رحمت خدا، به منكر و نكير و رومان باد كه امتحان و سؤال كنندگان در قبر هستند».
{{پاسخ}}
مرحوم سيد على خان در شرح اين فراز مى فرمايد:
{{درگاه|واژه‌ها}}
'''رومان''' نام فرشته‌ای است که در قبر پیش از [[نکیر و منکر]] از اعمال انسان سؤال می‌کند.<ref>امام سجاد(ع)، الصحیفة السجادیة، ترجمه و شرح فیض الإسلام، ۱۳۷۶ش، ص۵۶.</ref> [[امام سجاد(ع)]] در دعایی که در [[صحیفه سجادیه]] نقل شده، نام رومان را در کنار نام نکیر و منکر آورده و بر آن‌ها درود می‌فرستد.<ref>امام سجاد(ع)، الصحیفة السجادیة، قم، الهادی،۱۳۷۶ش، دعای سوم، ص۳۵۱.</ref> برخی شارحان صحیفه سجادیه در شرح این دعا، رومان را به مانند نکیر و منکر از فرشته‌ها شمرده‌اند و تصدیق وجود او را مانند فرشته‌های دیگر [[واجب]] دانسته‌اند.<ref>سید علی خان کبیر، ریاض السالکین، ص۹۴.</ref>
... منكر، نكير و رومان مانند جبرئيل از جنس آدميان نيستند تا ديگران آنها را در دنيا ببيند...; پس تصديق وجود ملائكه ى نكير و منكر و رومان، واجب و ايمان به اينكه كه آنها مى پرسند، نيز واجب است... .<ref>سيد على خان كبير، رياض السالكين، ص۹۴، ميانجى، ص۳۵۲.</ref>
 
[[طریحی]] عالم و مفسر شیعی در کتاب [[مجمع البحرین (کتاب)|مجمع البحرین]]، رومان را نام فرشته‌ای دانسته که در قبر با آدمیان ملاقات می‌کند.<ref>فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ج۲، ص۲۵۴.</ref> [[علامه مجلسی]] روایتی را از [[عبدالله بن سلام]] از [[حضرت محمد(ص)|پیامبر اسلام]] نقل می‌کند که رومان، نخستین فرشته‌ای است که در قبر پیش از نکیر و منکر بر جنازه وارد می‌شود و پرونده اعمال افراد را آماده می‌کند.<ref>علامه مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۶، ص۲۳۴.</ref> همه وظایفی که در حدیث عبدالله بن سلام برای رومان ذکر شده، در حدیث [[سلمان فارسی]] برای اولین فرشته‌ای که در قبر سراغ میت می‌آید، آمده که البته نامی از رومان نیامده است.<ref>علامه مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۲، ص۳۷۴.</ref>
در مجمع البحرين آمده است: «رومان اسم ملكى است كه با آدميان در قبر است».<ref>فخرالدين طريحى، مجمع البحرين، ج۲، ص۲۵۴.</ref>
 
علامه مجلسی با اینکه روایت عبدالله بن سلام را ذکر کرده، اما معتقد است، نام این فرشته جز در صحیفه سجادیه در منابع معتبر شیعه نیامده و نام این فرشته در کتاب‌های اهل‌سنت ذکر شده است.<ref>علامه مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۶، ص۲۳۴.</ref>
در نتيجه، رومان يكى از ملائك قبر است و كارش مشابه نكير و منكر (امتحان و پرسش از ميت) است. از اين رو «فتان القبور» صفت رومان و نكير و منكر قرار گرفته است.
 
در برخی روایات از فرشته دیگری با نام رومان یاد شده، که وظیفه وی جذر و مد آب دریا شمرده شده است.<ref>شیخ صدوق، علل الشرائع‏، ج۲، ص۵۵۴، قم، کتاب فروشی داوری‏، ۱۳۸۵ش.</ref>
در باره ى كار و جايگاه آن، در منابع شيعى و سنى بسيار آمده است; ولى مستند همه، تنها اين حديث است. عبدالله بن سلام<ref>عبدالله بن سلام بن الحارث الاسرائيلى من الصحابه، كان من احبار اليهود فأسلم مات سنه ثلاث و اربعين بالمدينه، طبقات ابن سعد، ج۲، ص۳۵۲.</ref> از پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله)نقل مى كند كه<ref>نعمت الله جزايرى، الانوار النعمانيه، ج۴، ص۲۲۰; فيض كاشانى، علم اليقين، ج۲، ص۱۰۸۰; و كفايه الموحدين، ج۳، ص۲۳۱.</ref> از رسول خدا پرسيدم: «نخستين ملكى كه پيش از نكير و منكر بر ميت وارد مى شود، كيست؟» فرمود: «ملكى است به نام رومان كه با چهره اى چون خورشيد، بر ميت وارد مى شود و مى گويد كه كارهاى نيك و بد خود را، در دنيا بنويس». ميت مى گويد: «چگونه بنويسم كه نه كاغذى دارم، نه قلمى و نه مركبى؟» ملك مى گويد: «آب دهان تو مركب، انگشت تو قلم و تكه اى از كفن تو كاغذ». ميت نخست كارهاى نيك خود را مى نويسد، وقتى به كارهاى بد خود مى رسد حيا و شرم مى كند و دست بر مى دارد. ملك مى گويد: «اى خطاكار! در دنيا از خالق خود شرم نكردى و كار زشت انجام دادى! اكنون از نوشتن آن شرم مى كنى؟» عمودى در دست دارد كه بالا مى برد تا بر فرق او زند. ميت مى گويد: «نزن مى نويسم». پس از نوشتن، ملك امر مى كند كه آن نوشته را با ناخن خود مهر كند و سپس تا روز قيامت آن را به گردن خود بياويزد، چنان كه خداوند مى فرمايد: (وَ كُلَّ إِنسان أَلْزَمْناهُ طائِرَهُ فِي عُنُقِهِ وَ نُخْرِجُ لَهُ يَوْمَ الْقِيامَه كِتاباً يَلْقاهُ مَنْشُوراً)<ref>اسراء: ۱۳; و شيخ طبرسى، مجمع البيان، ج۶، ص۶۲۰ ـ ۶۲۲.</ref>. بنابراين كار رومان تشكيل پرونده و پيش از نكير و منكر است.
 
== منابع ==
فيض كاشانى، پس از نقل حديث عبدالله بن سلام مى فرمايد:
{{پانویس|۲}}
شايد «رومان فتان القبور» كه در كلام امام سجاد(عليه السلام)آمده است، به همين ملك ]در حديث ابن سلام[ اشاره باشد.<ref>علم اليقين، ج۲، ص۱۰۸۲.</ref>
همه ى وظايفى كه در حديث عبدالله بن سلام براى رومان ذكر شده است، در حديث معروف سلمان فارسى براى اولين ملكى كه در قبر سراغ ميت مى آيد، ذكر شده است; هر چند نامى از رومان به ميان نيامده است.<ref>علامه ى مجلسى، بحار الانوار، ج۲۲، ص۳۷۴، ح ۱۳.</ref>
در روايت ديگر آمده است:
رومان نزد ميت مى آيد و او را مى بويد، اگر او را از اهل خير و سعادت يافت، به منكر و نكير خبر مى دهد تا با او رفق و مدارا كنند; ولى اگر او را اهل شرّ و شقاوت يافت، به آن دو خبر مى دهد تا بر او سخت گيرند و او را عذاب كنند.<ref>الانوار النعمانيه، ج۴، ص۲۲۱; كفايه الموحدين، ج۳، ص۲۳۲.</ref>
در ديگر منابع اهل سنت نيز ملكى به نام رومان وارد شده است; هر چند از لحاظ سند ضعيف است.<ref>سيوطى، شرح الصدور، ص۱۷۴.</ref>
فيض كاشانى مى فرمايد:
سؤال قبر، از منابع شيعه و سنى روايات متضافرى (بسيار زياد) دارد. اين اخبار به حدى زياد است كه جاى هيچ ترديدى باقى نمى گذارد.<ref>علم اليقين، ج۲، ص۱۰۶۵، فصل ۳.</ref>
سيوطى مى گويد كه در باره ى سؤال دو ملك در قبر، احاديث متواتر و مؤكد است و حدود بيست و شش طريق را همراه با راويان آن ذكر مى كند.<ref>شرح الصدور، ص۱۷۰.</ref>
==منابع==
<references />
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی =  
  | شاخه اصلی = کلام
|شاخه فرعی۱ =  
| شاخه فرعی۱ = معاد
|شاخه فرعی۲ =  
|شاخه فرعی۲ =قبر
|شاخه فرعی۳ =  
|شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =  
  | شناسه =-
  | تیترها =  
  | تیترها =-
  | ویرایش =  
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =
  | بازبینی =  
  | بازبینی =شد
  | تکمیل =  
  | تکمیل =
  | اولویت =  
  | اولویت =ب
  | کیفیت =  
  | کیفیت =ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[رده:فرشتگان]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۲۱

سؤال

رومان کیست و چه مسئولیتی دارد؟

درگاه‌ها
واژه-ها.png


رومان نام فرشته‌ای است که در قبر پیش از نکیر و منکر از اعمال انسان سؤال می‌کند.[۱] امام سجاد(ع) در دعایی که در صحیفه سجادیه نقل شده، نام رومان را در کنار نام نکیر و منکر آورده و بر آن‌ها درود می‌فرستد.[۲] برخی شارحان صحیفه سجادیه در شرح این دعا، رومان را به مانند نکیر و منکر از فرشته‌ها شمرده‌اند و تصدیق وجود او را مانند فرشته‌های دیگر واجب دانسته‌اند.[۳]

طریحی عالم و مفسر شیعی در کتاب مجمع البحرین، رومان را نام فرشته‌ای دانسته که در قبر با آدمیان ملاقات می‌کند.[۴] علامه مجلسی روایتی را از عبدالله بن سلام از پیامبر اسلام نقل می‌کند که رومان، نخستین فرشته‌ای است که در قبر پیش از نکیر و منکر بر جنازه وارد می‌شود و پرونده اعمال افراد را آماده می‌کند.[۵] همه وظایفی که در حدیث عبدالله بن سلام برای رومان ذکر شده، در حدیث سلمان فارسی برای اولین فرشته‌ای که در قبر سراغ میت می‌آید، آمده که البته نامی از رومان نیامده است.[۶]

علامه مجلسی با اینکه روایت عبدالله بن سلام را ذکر کرده، اما معتقد است، نام این فرشته جز در صحیفه سجادیه در منابع معتبر شیعه نیامده و نام این فرشته در کتاب‌های اهل‌سنت ذکر شده است.‏[۷]

در برخی روایات از فرشته دیگری با نام رومان یاد شده، که وظیفه وی جذر و مد آب دریا شمرده شده است.[۸]

منابع

  1. امام سجاد(ع)، الصحیفة السجادیة، ترجمه و شرح فیض الإسلام، ۱۳۷۶ش، ص۵۶.
  2. امام سجاد(ع)، الصحیفة السجادیة، قم، الهادی،۱۳۷۶ش، دعای سوم، ص۳۵۱.
  3. سید علی خان کبیر، ریاض السالکین، ص۹۴.
  4. فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ج۲، ص۲۵۴.
  5. علامه مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۶، ص۲۳۴.
  6. علامه مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۲، ص۳۷۴.
  7. علامه مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۶، ص۲۳۴.
  8. شیخ صدوق، علل الشرائع‏، ج۲، ص۵۵۴، قم، کتاب فروشی داوری‏، ۱۳۸۵ش.