راه‌های افزایش ایمان: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{شاخه
 
| شاخه اصلی = اخلاق
|شاخه فرعی۱ = ایمان
|شاخه فرعی۲ =
|شاخه فرعی۳ =
}}
{{سوال}}
{{سوال}}
راه‌های تقویت و افزایش ایمان قلبی و باورهای دینی چیست؟
راه‌های تقویت و افزایش ایمان قلبی و باورهای دینی چیست؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}


{{پاسخ}}یاد خدا، اطمینان قلبی آورده و باورهای دینی به تبع آن محکم می‌شود. انس با قرآن، انسان را زیر پوشش ولایت الهی قرار داده و راه نفوذ وسوسه‌ها را می‌بندند. پیروی از [[پیامبر اسلام]] و [[اهل بیت(ع)|اهل‌بیت(ع)]] و [[محبت]] به آنان از دیگر راه‌های تقویت [[ایمان]] شمرده شده است. رفتن به محضر عالمان دین و شرکت در مراسمات دینی نیز در تقویت باورهای دینی تأثیرگذار دانسته شده است.
{{پاسخ}}راه‌های افزایش ایمان، [[یاد خدا]]، شناخت [[دین]]، انس با [[قرآن]]، محبت به [[معصومان(ع)]] و [[عبادت]] ذکر شده است.
 
یاد خدا، اطمینان قلبی آورده و در پی آن باورهای دینی محکم می‌شود. انس با قرآن، انسان را زیر پوشش ولایت الهی قرار داده و راه نفوذ وسوسه‌های [[شیطان]] را می‌بندد. رفتن به محضر عالمان دین و شرکت در مراسمات دینی نیز، در تقویت باورهای دینی تأثیرگذار دانسته شده است.


==یاد خدا و شناخت دین==
==یاد خدا و شناخت دین==
[[یاد خدا]]، یکی از راه‌های تقویت ایمان و باورهای دینی است؛ چنانکه بر پایه [[قرآن]]،<ref group="یادداشت">{{قرآن|أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ|ترجمه=آگاه باش كه با ياد خدا دلها آرامش مى‏ يابد}}(رعد:۲۸)</ref> یاد خدا اطمینان و آرامش قلب می‌آورد و هر گاه انسان به مقام اطمینان قلبی برسد، باورهای دینی او محکم می‌شود.
{{اصلی|یاد خدا}}
یاد خدا، یکی از راه‌های تقویت ایمان و باورهای دینی است؛ چنان‌که بر پایه [[قرآن]]،<ref group="یادداشت">{{قرآن|أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ|ترجمه=آگاه باش كه با ياد خدا دلها آرامش مى‏ يابد}}(رعد:۲۸)</ref> یاد خدا اطمینان و آرامش قلب می‌آورد و هر گاه انسان به مقام اطمینان قلبی برسد، باورهای دینی او محکم می‌شود.


یکی از راه‌های تقویت ایمان، شناخت درست [[دین]] است. هر اندازه انسان، دین را بهتر و درست‌تر بشناسد، بهتر و بیشتر می‌تواند در برابر هجوم تبلیغات دین‌زدایی، مقاومت کند. اگر باورهای دینی انسان، مستند و محکم نباشد، نمی‌تواند در برابر این هجوم، مقاومت کند.
یکی از راه‌های تقویت ایمان، شناخت درست [[دین]] است. هر اندازه انسان، دین را بهتر و درست‌تر بشناسد، بهتر و بیشتر می‌تواند در برابر هجوم تبلیغات دین‌زدایی، مقاومت کند. اگر باورهای دینی انسان، مستند و محکم نباشد، نمی‌تواند در برابر این هجوم، مقاومت کند.
==محاسبه نفس و توبه==
[[محاسبه نفس]] یعنی انسان خوب و بد اعمال و رفتار خود در طول روز را ارزیابی کند. برای اعمال خوب [[سجده شکر]] و برای اعمال بد [[توبه]] واقعی به جای آورد. در کنار محاسبه نفس، [[مراقبه]] نیز لازم است؛ یعنی انسان در طی روز، مراقب اعمال خود باشد.


برای [[توبه]] دو پایه اصلی وجود دارد: پشیمانی نسبت به [[گناه|گناهان]] و تصمیم جدی به اینکه به گناهان بازنگردد.<ref> مطهری، مرتضی، آزادی معنوی، صدرا، چاپ بیستم، ۱۳۷۸ش، ص۴۵.</ref> شرایط قبولی توبه، «بازگرداندن [[حق الناس|حقوق مردم]]» و «ادای [[حق الله|حقوق الهی]]» است. [[شب زنده‌داری]] به جهت سخت بودن می‌تواند نقش موثری در خارج شدن از حال و هوای گناه داشته باشد.<ref>برگرفته از مطهری، مرتضی، آزادی معنوی، صدرا، چاپ بیستم، ۱۳۷۸ش، ص۶۷.</ref>
==انس با قرآن==
==انس با قرآن==
بر پایه آیه {{قرآن|وَإِذَا تُلِيَتْ عَلَيْهِمْ آيَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِيمَانًا| ترجمه = و هنگامی که آیات او بر آنان خوانده شود بر ایمانشان افزوده می‌شود
بر پایه آیه {{قرآن|وَإِذَا تُلِيَتْ عَلَيْهِمْ آيَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِيمَانًا| ترجمه = و هنگامی که آیات او بر آنان خوانده شود بر ایمانشان افزوده می‌شود
}}<ref>انفال:۲.</ref> انس با [[قرآن]] یکی از راه‌های تقویت ایمان است. در قرآن سفارش شده هر مقدار که برای شما مقدور است قرآن تلاوت کنید.<ref>مزمل:۲۰.</ref> آیت‌الله جوادی آملی، مرجع و مفسّر شیعه، در تفسیر این آیه گفته است حتی اگر معنای آیات درک نشود نیز، خواندن قرآن عبادت است.<ref name=":1" /> به باور آیت‌الله جوادی آملی، انس با قرآن انسان را به مقام صالحان رسانده و راه را برای وسوسه اهریمن می‌بندد.<ref name=":1">جوادی آملی، عبدالله، قرآن در قرآن، تفسیر موضوعی 1، قم، نشر مؤسسه اسراء، چاپ دوم، ۱۳۷۸ش، ص۲۳۷–۲۴۰.</ref> انس با قرآن، انسان را زیر پوشش ولایت الهی می‌برد؛ بنابراین، وسوسه‌های تبلیغات سوء، بر باورهای دینی او اثر نمی‌گذارد.
}}<ref>انفال:۲.</ref> انس با [[قرآن]] یکی از راه‌های تقویت ایمان است. در قرآن سفارش شده است هر مقدار که برای شما مقدور است قرآن تلاوت کنید.<ref>مزمل:۲۰.</ref> آیت‌الله جوادی آملی، مرجع و مفسّر شیعه، در تفسیر این آیه گفته است حتی اگر معنای آیات درک نشود نیز، خواندن قرآن عبادت است.<ref name=":1" /> به باور آیت‌الله جوادی آملی، انس با قرآن انسان را به مقام صالحان رسانده و راه را برای وسوسه اهریمن می‌بندد.<ref name=":1">جوادی آملی، عبدالله، قرآن در قرآن، تفسیر موضوعی 1، قم، نشر مؤسسه اسراء، چاپ دوم، ۱۳۷۸ش، ص۲۳۷–۲۴۰.</ref> انس با قرآن، انسان را زیر پوشش ولایت الهی می‌برد؛ بنابراین، وسوسه‌های تبلیغات سوء، بر باورهای دینی او اثر نمی‌گذارد.


بر پایه روایات، تأثیر انس با قرآن در سن جوانی و نوجوانی بیشتر است. در روایت آمده است: کسی که در سن جوانی قرآن بخواند، قرآن با خون و گوشت او، آمیخته می‌شود.<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، با ترجمه سیدهاشم رسولی محلاتی، نشر علمیه الاسلامیه، ج۴، ص۴۰۵، کتاب فضل قرآن، باب حامل قرآن، ج۴.</ref>
بر پایه روایات، تأثیر انس با قرآن در سن جوانی و نوجوانی بیشتر است. در روایت آمده است: کسی که در سن جوانی قرآن بخواند، قرآن با خون و گوشت او، آمیخته می‌شود.<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، با ترجمه سیدهاشم رسولی محلاتی، نشر علمیه الاسلامیه، ج۴، ص۴۰۵، کتاب فضل قرآن، باب حامل قرآن، ج۴.</ref>
خط ۲۶: خط ۲۸:
یکی از راه‌های تقویت ایمان، [[محبت]] به خدا و دوستان خدا (مانند [[پیامبر(ص)]] و [[اهل بیت(ع)]]) است. [[شهید مرتضی مطهری]]، یکی از بزرگترین امتیازات [[شیعه]] بر دیگر مذاهب را این دانسته که پایه و زیربنای اصلی مذهب شیعه، محبت است.<ref>مطهری، مرتضی، جاذبه و دافعه علی، انتشارات صدرا، چاپ پنجم، ۱۳۶۶ش، ص۴۳.</ref> یکی از دلیل‌ها بر نقش محبت در تقویت باورهای دینی را، فداکاری یاران [[امام حسین(ع)]] در [[کربلا]] دانسته‌اند؛ زیرا عشق و محبت آنها باعث شد، در راه حمایت از او [[شهید]] شوند. [[امام صادق(ع)]] نیز، دین را همان «محبّت» دانسته است.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، بیروت، نشر مؤسسه الاعلمی، ۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۱۶۰.</ref>
یکی از راه‌های تقویت ایمان، [[محبت]] به خدا و دوستان خدا (مانند [[پیامبر(ص)]] و [[اهل بیت(ع)]]) است. [[شهید مرتضی مطهری]]، یکی از بزرگترین امتیازات [[شیعه]] بر دیگر مذاهب را این دانسته که پایه و زیربنای اصلی مذهب شیعه، محبت است.<ref>مطهری، مرتضی، جاذبه و دافعه علی، انتشارات صدرا، چاپ پنجم، ۱۳۶۶ش، ص۴۳.</ref> یکی از دلیل‌ها بر نقش محبت در تقویت باورهای دینی را، فداکاری یاران [[امام حسین(ع)]] در [[کربلا]] دانسته‌اند؛ زیرا عشق و محبت آنها باعث شد، در راه حمایت از او [[شهید]] شوند. [[امام صادق(ع)]] نیز، دین را همان «محبّت» دانسته است.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، بیروت، نشر مؤسسه الاعلمی، ۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۱۶۰.</ref>


محبت اگر همراه با شناخت به باورهای دینی باشد، ایمانِ فرد قوی‌تر خواهد شد.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، بیروت، نشر مؤسسه الاعلمی، ۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۱۶۰.</ref>
محبت اگر همراه با شناخت به باورهای دینی باشد، ایمانِ فرد را قوی‌تر خواهد کرد.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، بیروت، نشر مؤسسه الاعلمی، ۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۱۶۰.</ref>
 
 
کسی که فردی را برای خود، [[انسان کامل]] شمرده و شیفته اخلاق و روحیات او شود، تحت تأثیر او قرار می‌گیرد. به عقیده اهل [[عرفان]]، محبت به پاکان مانند دستگاه خودکاری، خودبه‌خود بدی‌ها را جمع می‌کند و بیرون می‌ریزد. در این رابطه، [[توسل]] به آنها، [[زیارت]] آنها و هدیه دادن کارهای خوب به آنها باعث تقویت ایمان می‌شود.<ref>دیلمی، احمد آذربایجانی، مسعود، اخلاق اسلامی، نشر معارف، ۱۳۸۳ش، ص۳۴۸.</ref>
 


زیارت و ملاقات برادران دینی و [[عالم|علمای]] دینی و [[مؤمن|مؤمنان]] حقیقی نیز باعث رشد محبت و ایمان می‌شود.<ref>دیلمی، احمد؛ آذربایجانی، مسعود، اخلاق اسلامی، نشر معارف، ۱۳۸۳ش، ص۳۵۰.</ref>
==عبادت و نیایش==
==عبادت و نیایش==
عبادت، نیایش و انس مداوم با مناجات‌های الهی، در تقویت باورهای دینی اثرگذار است.<ref name=":0" /> رفتن به محضر عالمان دین و استفاده از علم و بهره گرفتن از رفتارهای [[اخلاق|اخلاقی]] آنان نیز، در استحکام ایمان مؤثر دانسته شده است.<ref name=":0">مطهری، مرتضی، آزادی معنوی، جدید گفتارهای معنوی، نشر صدرا، چاپ نونزدهم، ۱۳۷۸ش.</ref>
{{اصلی|عبادت}}
عبادت (مانند [[نماز|نماز‌های واجب]])، نیایش و انس مداوم با [[مناجات|مناجات‌های الهی]]، در تقویت باورهای دینی اثرگذار است.<ref name=":0" />  
 
عبادت‌های روزانه مثل [[نماز]]های واجب، [[نماز شب]] و عبادت‌های موسمی مثل [[روزه]]، [[حج]] و [[اعتکاف]] اگر با شرایط خود انجام شوند باعث تقویت ایمان خواهند شد.<ref> دیلمی، احمد؛ آذربایجانی، مسعود، اخلاق اسلامی، نشر معارف، ۱۳۸۳ش، ص۳۴۰.</ref> آنچه در [[دعا]] و نیایش اهمیت دارد باور به [[فقر]] و تهیدستی خودمان و بی‌نیازی و توانایی [[خدا|خداوند]] است.<ref>دیلمی، احمد؛ آذربایجانی، مسعود، اخلاق اسلامی، نشر معارف، ۱۳۸۳ش، ص۳۴۶.</ref>
 
رفتن به محضر عالمان دین و استفاده از علم و بهره گرفتن از رفتارهای [[اخلاق|اخلاقی]] آنان نیز، در استحکام ایمان مؤثر دانسته شده است.<ref name=":0">مطهری، مرتضی، آزادی معنوی، گفتارهای معنوی، نشر صدرا، چاپ نوزدهم، ۱۳۷۸ش.</ref>
==منابع==
==منابع==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
 
{{شاخه
| شاخه اصلی = اخلاق
| شاخه فرعی۱ = ایمان
| شاخه فرعی۲ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =شد
  | شناسه =شد
خط ۳۹: خط ۵۶:
  | لینک‌دهی =شد
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =شد
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =شد
| ارجاعات =
| بازبینی نویسنده = 
  | بازبینی = شد
  | بازبینی = شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
خط ۴۹: خط ۶۸:
<references group="یادداشت" />
<references group="یادداشت" />
<references />
<references />
[[رده:فضایل اخلاقی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۰۰


سؤال

راه‌های تقویت و افزایش ایمان قلبی و باورهای دینی چیست؟

راه‌های افزایش ایمان، یاد خدا، شناخت دین، انس با قرآن، محبت به معصومان(ع) و عبادت ذکر شده است.

یاد خدا، اطمینان قلبی آورده و در پی آن باورهای دینی محکم می‌شود. انس با قرآن، انسان را زیر پوشش ولایت الهی قرار داده و راه نفوذ وسوسه‌های شیطان را می‌بندد. رفتن به محضر عالمان دین و شرکت در مراسمات دینی نیز، در تقویت باورهای دینی تأثیرگذار دانسته شده است.

یاد خدا و شناخت دین

یاد خدا، یکی از راه‌های تقویت ایمان و باورهای دینی است؛ چنان‌که بر پایه قرآن،[یادداشت ۱] یاد خدا اطمینان و آرامش قلب می‌آورد و هر گاه انسان به مقام اطمینان قلبی برسد، باورهای دینی او محکم می‌شود.

یکی از راه‌های تقویت ایمان، شناخت درست دین است. هر اندازه انسان، دین را بهتر و درست‌تر بشناسد، بهتر و بیشتر می‌تواند در برابر هجوم تبلیغات دین‌زدایی، مقاومت کند. اگر باورهای دینی انسان، مستند و محکم نباشد، نمی‌تواند در برابر این هجوم، مقاومت کند.

محاسبه نفس و توبه

محاسبه نفس یعنی انسان خوب و بد اعمال و رفتار خود در طول روز را ارزیابی کند. برای اعمال خوب سجده شکر و برای اعمال بد توبه واقعی به جای آورد. در کنار محاسبه نفس، مراقبه نیز لازم است؛ یعنی انسان در طی روز، مراقب اعمال خود باشد.


برای توبه دو پایه اصلی وجود دارد: پشیمانی نسبت به گناهان و تصمیم جدی به اینکه به گناهان بازنگردد.[۱] شرایط قبولی توبه، «بازگرداندن حقوق مردم» و «ادای حقوق الهی» است. شب زنده‌داری به جهت سخت بودن می‌تواند نقش موثری در خارج شدن از حال و هوای گناه داشته باشد.[۲]

انس با قرآن

بر پایه آیه ﴿وَإِذَا تُلِيَتْ عَلَيْهِمْ آيَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِيمَانًا؛ و هنگامی که آیات او بر آنان خوانده شود بر ایمانشان افزوده می‌شود[۳] انس با قرآن یکی از راه‌های تقویت ایمان است. در قرآن سفارش شده است هر مقدار که برای شما مقدور است قرآن تلاوت کنید.[۴] آیت‌الله جوادی آملی، مرجع و مفسّر شیعه، در تفسیر این آیه گفته است حتی اگر معنای آیات درک نشود نیز، خواندن قرآن عبادت است.[۵] به باور آیت‌الله جوادی آملی، انس با قرآن انسان را به مقام صالحان رسانده و راه را برای وسوسه اهریمن می‌بندد.[۵] انس با قرآن، انسان را زیر پوشش ولایت الهی می‌برد؛ بنابراین، وسوسه‌های تبلیغات سوء، بر باورهای دینی او اثر نمی‌گذارد.

بر پایه روایات، تأثیر انس با قرآن در سن جوانی و نوجوانی بیشتر است. در روایت آمده است: کسی که در سن جوانی قرآن بخواند، قرآن با خون و گوشت او، آمیخته می‌شود.[۶]

محبت

یکی از راه‌های تقویت ایمان، محبت به خدا و دوستان خدا (مانند پیامبر(ص) و اهل بیت(ع)) است. شهید مرتضی مطهری، یکی از بزرگترین امتیازات شیعه بر دیگر مذاهب را این دانسته که پایه و زیربنای اصلی مذهب شیعه، محبت است.[۷] یکی از دلیل‌ها بر نقش محبت در تقویت باورهای دینی را، فداکاری یاران امام حسین(ع) در کربلا دانسته‌اند؛ زیرا عشق و محبت آنها باعث شد، در راه حمایت از او شهید شوند. امام صادق(ع) نیز، دین را همان «محبّت» دانسته است.[۸]

محبت اگر همراه با شناخت به باورهای دینی باشد، ایمانِ فرد را قوی‌تر خواهد کرد.[۹]


کسی که فردی را برای خود، انسان کامل شمرده و شیفته اخلاق و روحیات او شود، تحت تأثیر او قرار می‌گیرد. به عقیده اهل عرفان، محبت به پاکان مانند دستگاه خودکاری، خودبه‌خود بدی‌ها را جمع می‌کند و بیرون می‌ریزد. در این رابطه، توسل به آنها، زیارت آنها و هدیه دادن کارهای خوب به آنها باعث تقویت ایمان می‌شود.[۱۰]


زیارت و ملاقات برادران دینی و علمای دینی و مؤمنان حقیقی نیز باعث رشد محبت و ایمان می‌شود.[۱۱]

عبادت و نیایش

عبادت (مانند نماز‌های واجب)، نیایش و انس مداوم با مناجات‌های الهی، در تقویت باورهای دینی اثرگذار است.[۱۲]

عبادت‌های روزانه مثل نمازهای واجب، نماز شب و عبادت‌های موسمی مثل روزه، حج و اعتکاف اگر با شرایط خود انجام شوند باعث تقویت ایمان خواهند شد.[۱۳] آنچه در دعا و نیایش اهمیت دارد باور به فقر و تهیدستی خودمان و بی‌نیازی و توانایی خداوند است.[۱۴]

رفتن به محضر عالمان دین و استفاده از علم و بهره گرفتن از رفتارهای اخلاقی آنان نیز، در استحکام ایمان مؤثر دانسته شده است.[۱۲]

منابع

  1. مطهری، مرتضی، آزادی معنوی، صدرا، چاپ بیستم، ۱۳۷۸ش، ص۴۵.
  2. برگرفته از مطهری، مرتضی، آزادی معنوی، صدرا، چاپ بیستم، ۱۳۷۸ش، ص۶۷.
  3. انفال:۲.
  4. مزمل:۲۰.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ جوادی آملی، عبدالله، قرآن در قرآن، تفسیر موضوعی 1، قم، نشر مؤسسه اسراء، چاپ دوم، ۱۳۷۸ش، ص۲۳۷–۲۴۰.
  6. کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، با ترجمه سیدهاشم رسولی محلاتی، نشر علمیه الاسلامیه، ج۴، ص۴۰۵، کتاب فضل قرآن، باب حامل قرآن، ج۴.
  7. مطهری، مرتضی، جاذبه و دافعه علی، انتشارات صدرا، چاپ پنجم، ۱۳۶۶ش، ص۴۳.
  8. طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، بیروت، نشر مؤسسه الاعلمی، ۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۱۶۰.
  9. طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، بیروت، نشر مؤسسه الاعلمی، ۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۱۶۰.
  10. دیلمی، احمد آذربایجانی، مسعود، اخلاق اسلامی، نشر معارف، ۱۳۸۳ش، ص۳۴۸.
  11. دیلمی، احمد؛ آذربایجانی، مسعود، اخلاق اسلامی، نشر معارف، ۱۳۸۳ش، ص۳۵۰.
  12. ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ مطهری، مرتضی، آزادی معنوی، گفتارهای معنوی، نشر صدرا، چاپ نوزدهم، ۱۳۷۸ش.
  13. دیلمی، احمد؛ آذربایجانی، مسعود، اخلاق اسلامی، نشر معارف، ۱۳۸۳ش، ص۳۴۰.
  14. دیلمی، احمد؛ آذربایجانی، مسعود، اخلاق اسلامی، نشر معارف، ۱۳۸۳ش، ص۳۴۶.
  1. ﴿أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ؛ آگاه باش كه با ياد خدا دلها آرامش مى‏ يابد(رعد:۲۸)