تفاوت عدل و فضل خداوند: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{شروع متن}} {{جا:ویرایش}} {{سوال}} آيا عدل خداوند ناشي از فضل اوست يا اين دو با هم...» ایجاد کرد) |
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
عدل و فضل خداوند چه شباهت و تفاوتی با یکدیگر دارند؟ | |||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{اصول دین و فروع دین}} | |||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
'''عدل خداوند''' صفتی است که برای همه افراد بر اساس استحقاق اجرا خواهد شد اما [[فضل خداوند]] در معنای خاص خود، مربوط به گروهی از انسان‌ها است. | |||
عدالت الهی به این معنا است که خداوند با هر موجودی چنان‌که شایسته آن است، رفتار می‌کند. عدل خداوند برای همه یکسان است؛ زیرا خداوند به بندگان [[ظلم]] نمی‌کند و هیچ موجودی از عدل خداوند در [[روز قیامت]] بیرون نخواهد بود. فضل خدا به معنای اعطا براساس [[لطف]] و نه شایستگی بندگان است. | |||
دو صفت عدل و فضل خدا مستقل بوده و [[خداوند]] با هر یک از این صفات به گونه‌ای مستقل از دیگری نسبت به بندگان رفتار خواهد نمود. | |||
==معنای عدالت== | |||
واژه عدل و عدالت دارای معانی مختلفی است که معروف‌ترین و جامع‌ترین آن قرار گرفتن افراد و اشیاء در جایگاه شایسته خود است. این تعریف را می‌توان در کلام [[امام علی(ع)]] نیز یافت: {{متن عربی|الْعَدْلُ يَضَعُ الْأُمُور مَوَاضِعَهَا|ترجمه=عدل این است که امور را در جاى خود قرار می‌دهد}}.<ref>نهج البلاغه، حکمت، ۴۳۷.</ref> | |||
براساس این معنای عدالت، در جهان [[تکوین]] و [[تشریع]]، اصل عدالت این اقتضاء را دارد که هر چیزی در جای مناسب خود قرار گیرد. عدالت الهی نیز چنین معنا می‌شود که خداوند با هر موجودی آن چنان‌که شایسته آن است، رفتار کند و آن را در موضعی که در خور آن باشد، بنشاند و چیزی را که مستحق آن است به او عطا کند.<ref>سعیدی مهر، محمد، آموزش کلام اسلامی، کتابفروشی طه، ۱۳۸۱ش، ج۱، ص۳۱۵.</ref> | |||
==معنای فضل== | |||
فضل خدا، عطاکردن براساس لطف است و نه آنچه شایستگی بندگان است.<ref>سجادی، سید جعفر، فرهنگ معارف اسلامی، دانشگاه تهران، ۱۳۷۳ش، ج۳، ص۱۴۲۰.</ref> [[خواجه نصیرالدین طوسی]]، [[ثواب]] را از فضل خداوند و مجازات را از عدل او دانسته است.<ref>طوسی، خواجه نصیر الدین، آغاز و انجام، انتشارات فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۷۴ش، ص۷۲.</ref> | |||
فضل خدا بر دو مرتبه است: | |||
*معنای عام: فضل خداوند در مرتبه اول، همگانی و عام است. این فضل شامل همه انسان‌ها و حتی موجودات می‌شود: {{قرآن||ترجمه=همانا خداوند نسبت به مردم فضل بسیار دارد.|سوره=بقره|آیه=۲۴۳}} و {{قرآن|وَلَکنَّ اللّهَ ذُو فَضْلٍ عَلَی الْعَالَمِینَ|ترجمه=خداوند نسبت به جهانیان، لطف و فضل دارد.|سوره=بقره|آیه=۲۵۱}}. | |||
*معنای خاص: این نوع فضل خداوند تنها به [[ایمان|مؤمنان]] اختصاص دارد: {{قرآن|وَاللّهُ ذُو فَضْلٍ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ|ترجمه=خداوند نسبت به مؤمنین صاحب فضل است|سوره=آل‌عمران|آیه=۱۵۲}}. | |||
==تفاوت‌ها== | |||
خداوند هم دارای فضل است و هم صاحب عدل. فضل گاه مربوط به گروه خاصی از انسان‌ها می‌شود: {{قرآن|ذَلِک فَضْلُ اللّهِ یُؤْتِیهِ مَن یَشَاء|ترجمه=آن فضل خداست که به هر کسی بخواهد عطا می‌کند|سوره=مائده|آیه=۵۴}}. اما صفت عدل، صفتی است که برای همه افراد بر اساس استحقاق اجرا خواهد شد؛ زیرا خداوند به بندگان ظلم نمی‌کند و هیچ‌کس خصوصاً در حسابرسی اعمال، از عدل خداوند در روز قیامت بیرون نخواهد بود. | |||
دو صفت عدل و فضل خدا مستقل بوده و خداوند با هر یک از این صفات به گونه‌ای مستقل از دیگری نسبت به بندگان رفتار خواهد نمود. همچنین هیچ‌کدام از این صفات از دیگری ناشی نمی‌شود. | |||
==جستارهای وابسته== | |||
*[[انواع عدالت خداوند]] | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{پانویس|۲}} | |||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = کلام | |||
|شاخه فرعی۱ = عدل الهی | | شاخه فرعی۱ = عدل الهی | ||
|شاخه فرعی۲ = عدل | | شاخه فرعی۲ = عدل | ||
|شاخه فرعی۳ = | | شاخه فرعی۳ = | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه =شد | |||
| تیترها =شد | |||
| ویرایش =شد | |||
| لینک‌دهی =شد | |||
| ناوبری = | |||
| نمایه =شد | |||
| تغییر مسیر = | |||
| ارجاعات = | |||
| بازبینی نویسنده = شد | |||
| بازبینی = | |||
| تکمیل = | |||
| اولویت =ج | |||
| کیفیت =ج | |||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
[[رده:اسماء و صفات الهی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۳۱ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۸:۴۳
سؤال
عدل و فضل خداوند چه شباهت و تفاوتی با یکدیگر دارند؟
|
عدل خداوند صفتی است که برای همه افراد بر اساس استحقاق اجرا خواهد شد اما فضل خداوند در معنای خاص خود، مربوط به گروهی از انسان‌ها است.
عدالت الهی به این معنا است که خداوند با هر موجودی چنان‌که شایسته آن است، رفتار می‌کند. عدل خداوند برای همه یکسان است؛ زیرا خداوند به بندگان ظلم نمی‌کند و هیچ موجودی از عدل خداوند در روز قیامت بیرون نخواهد بود. فضل خدا به معنای اعطا براساس لطف و نه شایستگی بندگان است.
دو صفت عدل و فضل خدا مستقل بوده و خداوند با هر یک از این صفات به گونه‌ای مستقل از دیگری نسبت به بندگان رفتار خواهد نمود.
معنای عدالت
واژه عدل و عدالت دارای معانی مختلفی است که معروف‌ترین و جامع‌ترین آن قرار گرفتن افراد و اشیاء در جایگاه شایسته خود است. این تعریف را می‌توان در کلام امام علی(ع) نیز یافت: «الْعَدْلُ يَضَعُ الْأُمُور مَوَاضِعَهَا؛ عدل این است که امور را در جاى خود قرار می‌دهد».[۱]
براساس این معنای عدالت، در جهان تکوین و تشریع، اصل عدالت این اقتضاء را دارد که هر چیزی در جای مناسب خود قرار گیرد. عدالت الهی نیز چنین معنا می‌شود که خداوند با هر موجودی آن چنان‌که شایسته آن است، رفتار کند و آن را در موضعی که در خور آن باشد، بنشاند و چیزی را که مستحق آن است به او عطا کند.[۲]
معنای فضل
فضل خدا، عطاکردن براساس لطف است و نه آنچه شایستگی بندگان است.[۳] خواجه نصیرالدین طوسی، ثواب را از فضل خداوند و مجازات را از عدل او دانسته است.[۴]
فضل خدا بر دو مرتبه است:
- معنای عام: فضل خداوند در مرتبه اول، همگانی و عام است. این فضل شامل همه انسان‌ها و حتی موجودات می‌شود: ﴿همانا خداوند نسبت به مردم فضل بسیار دارد.﴾(بقره:۲۴۳) و ﴿وَلَکنَّ اللّهَ ذُو فَضْلٍ عَلَی الْعَالَمِینَ؛ خداوند نسبت به جهانیان، لطف و فضل دارد.﴾(بقره:۲۵۱).
- معنای خاص: این نوع فضل خداوند تنها به مؤمنان اختصاص دارد: ﴿وَاللّهُ ذُو فَضْلٍ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ؛ خداوند نسبت به مؤمنین صاحب فضل است﴾(آل‌عمران:۱۵۲).
تفاوت‌ها
خداوند هم دارای فضل است و هم صاحب عدل. فضل گاه مربوط به گروه خاصی از انسان‌ها می‌شود: ﴿ذَلِک فَضْلُ اللّهِ یُؤْتِیهِ مَن یَشَاء؛ آن فضل خداست که به هر کسی بخواهد عطا می‌کند﴾(مائده:۵۴). اما صفت عدل، صفتی است که برای همه افراد بر اساس استحقاق اجرا خواهد شد؛ زیرا خداوند به بندگان ظلم نمی‌کند و هیچ‌کس خصوصاً در حسابرسی اعمال، از عدل خداوند در روز قیامت بیرون نخواهد بود.
دو صفت عدل و فضل خدا مستقل بوده و خداوند با هر یک از این صفات به گونه‌ای مستقل از دیگری نسبت به بندگان رفتار خواهد نمود. همچنین هیچ‌کدام از این صفات از دیگری ناشی نمی‌شود.