انواع تلقین: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷
جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارزیابی کمی =')
 
(۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
انواع تلقین چیست؟
انواع تلقین چیست؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
پرسش بعدی این است که چه اموری تلقین شود یعنی محتوای تلقین چیست؟ در پاسخ پیشین گفته شد که تلقین سه قسم است یا به عبارت دیگر در سه جا عمل تلقین انجام می‌شود. هنگام جان دادن، هنگامی که صورت میت را در قبر به خاک گذاشتند و هنگامی که قبر را پوشانیدند.<ref>ر.ک.: میر احمد نی ریزی، '''گفتگو پیرامون قبر، ص'''۱۳۷.</ref> بر همین اساس عبارت‌های تلقین نیز گوناگون است.
[[تلقین]] را بر سه قسم دانسته‌اند که هر یک در جای مخصوص خود خوانده می‌شود؛ تلقین اول هنگام جان دادن، تلقین دوم هنگامی که صورت جنازه را در قبر به خاک گذاشتند و سوم هنگامی که قبر را پوشانیدند.<ref>ر.ک: میر احمد نی ریزی، گفتگو پیرامون قبر، ص۱۳۷.</ref>


'''تلقین اول;''' در حالی است که هنوز شخص، با دنیا، اندکی ارتباط دارد و شاید واپسین نفس‌ها و آخرین فرصت باشد. از این رو لحظه ای بسیار گرانبها و بسیار سرنوشت ساز است. روایات، تلقین در این لحظه را بسیار سفارش کرده‌اند:
'''تلقین در زمان جان دادن'''


رسول خدا(صلی الله علیه وآله) در آخرین خطبه ی خود فرمود: «هر گاه کسی یک سال پیش از مرگ توبه کند، توبه اش پذیرفته می‌شود». سپس فرمود: «یک سال زیاد است، یک ماه پیش از مرگ». سپس فرمود: «یک ماه زیاد است یک هفته». سپس فرمود: «یک هفته زیاد است، یک روز». بعد فرمود: «یک روز زیاد است یک ساعت». سپس فرمود: «یک ساعت زیاد است، هرگاه نفس به این‌جا (اشاره به گلوی مبارک) رسید و توبه کرد، توبه ی او پذیرفته می‌شود.<ref>ر.ک.: '''وسائل الشیعه،''' ج۲، ص۶۶۲ ـ ۶۶۸، باب استحباب التلقین، الشهادتین و الاستغفار و التوبه.</ref>
[[رسول خدا(ص)]] در بخشی از آخرین خطبه‌ی خود فرمودند که هرگاه نفس به این‌جا (با دست اشاره به گلو کردند) رسید و شخص در آن لحظه [[توبه]] کند، توبه‌ی او پذیرفته می‌شود.<ref>ر.ک: وسائل الشیعه، ج۲، ص۶۶۲ ـ ۶۶۸.</ref> بر همین اساس، در روایات سفارش شده به فرد در حال احتضار، توبه، استغفار، شهادتین،<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۱۲۳، ح ۶.</ref> [[کلمات فرج]]<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۱۲۴، ح ۷ و ۹.</ref> و دعاهای دیگر<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۱۲۵، ح ۱۰.</ref> را تلقین کنید.


بر همین اساس، سفارش شده است به محتضر، توبه، استغفار،<ref>ر.ک.: همان.</ref> شهادتین،<ref>'''الفروع من الکافی،''' ج۳، ص۱۲۳، ح ۶: «لا اله الّا اللّه و انّ محمداً رسول اللّه را تلقین کنید تا بمیرند».</ref> کلمات فرج<ref>کلمات فرج: «لا اله الّا اللّه العلیّ العظیم، لا اله الّا الحلیم الکریم، سبحان اللّه ربّ السموات السبع و ربّ الارضین السبع و ما بینهما و ربّ العرش العظیم و الحمد للّه ربّ العالمین»; همان، ج۳، ص۱۲۴، ح ۷ و ۹.</ref> و دعاهایی مانند: «اللّهم اغفرلی الکثیر من معاصیک و اقبل منّی الیسر من طاعتک»<ref>این دعا را پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) به شخص محتضرسفارش کرده است، همان، ص۱۲۵، ح ۱۰.</ref> را تلقین کنید.
[[امام باقر(ع)]] توصیه کرده‌اند به مردگان خود، هنگام مرگ، شهادتین و ولایت را تلقین کنید.<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۱۲۳، حدیث ۵.</ref>


تلقین اصلِ ولایت و اسامی ائمه(ع) یکی از محورهای عمده، در هر سه مرحله ی تلقین است.<ref>همان، ص۱۲۲، ح ۴.</ref> امام باقر(علیه السلام)فرمود:
'''تلقین هنگامی که صورت جنازه بر خاک است'''


به مردگان خود، هنگام مرگ، شهادتین و ولایت را تلقین کنید.<ref>'''همان، ج۳، ص۱۲۳، حدیث ۵.'''</ref>
[[امام صادق(ع)]] توصیه کرده‌اند زمانی که میت را در قبر گذاشتی، دست بر گوش او بگذار و بگو: «الله پروردگار تو، اسلام دین تو، محمد پیامبر تو، قرآن کتاب تو و علی امام تو است.<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۱۹۵.</ref> همچنین در روایت دیگری آوردند که دهان را به گوش میت در قبر نزدیک کند و سه بار بگوید: «بشنو و بفهم، خدا پروردگار تو ... .<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۱۹۵، ح۵.</ref>


سازندگی اسامی اهل بیت(ع)چنان مؤثر است که مایه ی نجات حضرت آدم(علیه السلام) شد. تلقی اسامی مبارک پیامبر و ائمه(ع) از جانب خداوند هدیه ای بود که حضرت آدم(علیه السلام) را در نبرد با ابلیس پیروز ساخت و همچنان فرزندان او را تا لب گور و سرای آخرت نجات می‌دهد.
توصیه شده است که وقتی میت را در قبر گذاشتی، [[آیت الکرسی]] بخوانید، دست بر شانه‌ی راست او بزنید و بگو: «قُل‏ رَضِيتُ بِاللَّهِ رَبّاً وَ بِالْإِسْلَامِ‏ دِيناً وَ بِمُحَمَّدٍ ص نَبِيّاً وَ بِعَلِيٍّ ع إِمَاماً وَ سَمِّ إِمَامَ زَمَانِه‏؛ بگو خرسندم به پروردگاری خداوند و به دین اسلام و به پیامبری حضرت محمد(ص) به امامت امام علی(ع) و امام زمانت را نام ببر .<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۱۹۶، ح۷.</ref>


'''تلقین دوم'''; وقتی صورت میت در خاک قبر گذاشته و قبر آماده ی پوشاندن شد. امام صادق(علیه السلام) فرمود:
'''تلقین پس از پوشاندن دفن'''


وقتی میت را در لحد گذاشتی، دست بر گوش او بگذار و بگو: «الله پروردگار تو، اسلام دین تو، محمد پیامبر تو، قرآن کتاب تو و علیّ امام تو است».<ref>'''همان، ص۱۹۵.'''</ref>
در روایات توصیه شده است؛ زمانی که تشییع کننده‌ها به خانه‌هایشان برگشتد، یکی از نزدیکان با صدای بلند، کنار قبر بگوید: «ای فلانی، فرزند فلانی (نام شخص مرده و نام پدرش را بگوید) آیا هنگام جدایی از ما برعهد و پیمان خود بودی که همان شهادت به یگانگی خدا و بندگی و رسالت محمد(ص) و وصایت علی بود و اینکه آنچه پیامبر(ص) آورده است همه بر حق بود و... .<ref>وسائل الشیعه، ج۲، ص۸۶۳، ابواب دفن، باب ۳۵، ح ۱; و شیخ عباس قمی، منازل الآخره، ص۳۰ و ۳۱.</ref>


در حدیث دیگر فرمود:
طبرانی از محدثان اهل‌سنت، توصیه‌ای از پیامبر اسلام(ص) نقل کرده که هرگاه پس از دفن افراد، بر بالای قبر او ایستاده، بگوید: «ای فلانی فرزند فلانی (نام او نام پدرش) ... به یادآور آنچه را که بر اساس آن از دنیا بیرون رفتی! شهادت اینکه الله پروردگار تو، اسلام دین تو، محمد نبی تو و ... .<ref>سیوطی، شرح الصدور، ص۱۵۴.</ref>
 
دهان را به گوش میت در قبر نزدیک کند و سه بار بگوید: «بشنو و بفهم، خدا پروردگار تو... .<ref>'''همان، ح ۵.'''</ref>
 
در حدیث دیگر آمده است:
 
آن گاه که میت را در لحد گذاشتی، دست بر شانه ی راست او بزن و بگو: «رضیت بالاسلام دیناً و بمحمّد(صلی الله علیه وآله) نبیّا و بعلیّ(علیه السلام)اماماً و سمّ امام زمانه (اسم امام عصر میت را بگو).<ref>'''همان، ص۱۹۶، ح ۷.'''</ref>
 
'''تلقین سوم'''; وقتی تشییع کننده‌ها به سوی خانه برگشتند، یکی از نزدیکان با صدای بلند، کنار قبر بگوید: «ای فلانی، فرزند فلانی ـ نام او و نام پدرش را بگوید ـ آیا هنگام جدایی از ما برعهد و پیمان خود بودی که همان شهادت به یگانگی خدا و بندگی و رسالت محمد(صلی الله علیه وآله) و وصایت علی بود و ]شهادت به اینکه[ آنچه پیامبر(صلی الله علیه وآله) آورده است همه بر حق بود و... .<ref>'''وسائل الشیعه،''' ج۲، ص۸۶۳، ابواب دفن، باب ۳۵، ح ۱; و شیخ عباس قمی، '''منازل الآخره،''' ص۳۰ و ۳۱.</ref>
 
طبرانی از محدثان اهل سنت از رسول خدا(صلی الله علیه وآله) نقل می‌کند:
 
هر گاه یکی از برادران شما درگذشت و خاک بر او پهن کردید، یکی از شما بالای قبر او بایستد، پس بگوید: «ای فلانی فرزند فلانی (نام او نام پدرش)... به یادآور آنچه را که بر اساس آن از دنیا بیرون رفتی! شهادتِ لا اله الّا اللّه و محمداً عبده و رسوله، الله پروردگارت، اسلام دینت، محمد نبیّت و قرآن امامت; نکیر و منکر دست همدیگر را می‌گیرند و می‌گویند برویم که حجّتش را به او تلقین کردند».<ref>'''سیوطی،''' شرح الصدور، ص'''۱۵۴.'''</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۴۵: خط ۳۲:
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =-
  | تیترها =
  | تیترها =شد
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | ارزیابی کمی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ج
}}
}}


{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۱۳

سؤال

انواع تلقین چیست؟

تلقین را بر سه قسم دانسته‌اند که هر یک در جای مخصوص خود خوانده می‌شود؛ تلقین اول هنگام جان دادن، تلقین دوم هنگامی که صورت جنازه را در قبر به خاک گذاشتند و سوم هنگامی که قبر را پوشانیدند.[۱]

تلقین در زمان جان دادن

رسول خدا(ص) در بخشی از آخرین خطبه‌ی خود فرمودند که هرگاه نفس به این‌جا (با دست اشاره به گلو کردند) رسید و شخص در آن لحظه توبه کند، توبه‌ی او پذیرفته می‌شود.[۲] بر همین اساس، در روایات سفارش شده به فرد در حال احتضار، توبه، استغفار، شهادتین،[۳] کلمات فرج[۴] و دعاهای دیگر[۵] را تلقین کنید.

امام باقر(ع) توصیه کرده‌اند به مردگان خود، هنگام مرگ، شهادتین و ولایت را تلقین کنید.[۶]

تلقین هنگامی که صورت جنازه بر خاک است

امام صادق(ع) توصیه کرده‌اند زمانی که میت را در قبر گذاشتی، دست بر گوش او بگذار و بگو: «الله پروردگار تو، اسلام دین تو، محمد پیامبر تو، قرآن کتاب تو و علی امام تو است.[۷] همچنین در روایت دیگری آوردند که دهان را به گوش میت در قبر نزدیک کند و سه بار بگوید: «بشنو و بفهم، خدا پروردگار تو ... .[۸]

توصیه شده است که وقتی میت را در قبر گذاشتی، آیت الکرسی بخوانید، دست بر شانه‌ی راست او بزنید و بگو: «قُل‏ رَضِيتُ بِاللَّهِ رَبّاً وَ بِالْإِسْلَامِ‏ دِيناً وَ بِمُحَمَّدٍ ص نَبِيّاً وَ بِعَلِيٍّ ع إِمَاماً وَ سَمِّ إِمَامَ زَمَانِه‏؛ بگو خرسندم به پروردگاری خداوند و به دین اسلام و به پیامبری حضرت محمد(ص) به امامت امام علی(ع) و امام زمانت را نام ببر .[۹]

تلقین پس از پوشاندن دفن

در روایات توصیه شده است؛ زمانی که تشییع کننده‌ها به خانه‌هایشان برگشتد، یکی از نزدیکان با صدای بلند، کنار قبر بگوید: «ای فلانی، فرزند فلانی (نام شخص مرده و نام پدرش را بگوید) آیا هنگام جدایی از ما برعهد و پیمان خود بودی که همان شهادت به یگانگی خدا و بندگی و رسالت محمد(ص) و وصایت علی بود و اینکه آنچه پیامبر(ص) آورده است همه بر حق بود و... .[۱۰]

طبرانی از محدثان اهل‌سنت، توصیه‌ای از پیامبر اسلام(ص) نقل کرده که هرگاه پس از دفن افراد، بر بالای قبر او ایستاده، بگوید: «ای فلانی فرزند فلانی (نام او نام پدرش) ... به یادآور آنچه را که بر اساس آن از دنیا بیرون رفتی! شهادت اینکه الله پروردگار تو، اسلام دین تو، محمد نبی تو و ... .[۱۱]

منابع

  1. ر.ک: میر احمد نی ریزی، گفتگو پیرامون قبر، ص۱۳۷.
  2. ر.ک: وسائل الشیعه، ج۲، ص۶۶۲ ـ ۶۶۸.
  3. الفروع من الکافی، ج۳، ص۱۲۳، ح ۶.
  4. الفروع من الکافی، ج۳، ص۱۲۴، ح ۷ و ۹.
  5. الفروع من الکافی، ج۳، ص۱۲۵، ح ۱۰.
  6. الفروع من الکافی، ج۳، ص۱۲۳، حدیث ۵.
  7. الفروع من الکافی، ج۳، ص۱۹۵.
  8. الفروع من الکافی، ج۳، ص۱۹۵، ح۵.
  9. الفروع من الکافی، ج۳، ص۱۹۶، ح۷.
  10. وسائل الشیعه، ج۲، ص۸۶۳، ابواب دفن، باب ۳۵، ح ۱; و شیخ عباس قمی، منازل الآخره، ص۳۰ و ۳۱.
  11. سیوطی، شرح الصدور، ص۱۵۴.