الاعتقادات (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارزیابی کمی =')
 
(۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
کتاب منهاج الحق و النجاة نوشته چه کسی است؟ آیا احادیث آن معتبر است؟‌ آیا این کتاب پاسخ‌گوی نیازهای امروزی هست؟
کتاب الاعتقادات نوشته چه کسی است؟ موضوع آن چیست؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
 
{{جعبه اطلاعات کتاب
| عنوان                  =الاعتقادات
| تصویر                  =
| اندازه تصویر          =
| توضیح_تصویر        =
| نام‌های دیگر        =منهاج الحق و النجاة
| نویسنده              =محمدباقر مجلسی
| تاریخ نگارش        =محرم ۱۰۸۶ق
| موضوع                =تبیین اعتقادات شیعه
| سبک                  =روایی و کلامی
| زبان                    =عربی
| ویراستار              =
| به تصحیح            =
| به کوشش            =
| تصویرگر                =
| طراح جلد              =
| تعداد جلد              =
| تعداد صفحات          =
| قطع                    =
| مجموعه                =
| ترجمه به دیگر زبان‌ها=فارسی
| ناشر                    =
| محل نشر            =
| تاریخ نشر            =
| نوبت چاپ            =
| شمارگان              =
| شابک                  =
| نوع رسانه            =
| وبسایت ناشر      =
| نام کتاب              = <!-- نام کتاب به زبان فارسی -->
| مترجم                = <!-- مترجم به فارسی -->
| مشخصات نشر    = <!-- مشخصات نشر در زبان فارسی -->
| نسخه الکترونیکی  =مركز تحقیقات رايانه‌ای قائمیهٔ اصفهان
}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
'''منهاج الحق و النجاة''' معروف به '''اعتقادات علامه مجلسی'''، کتابی به زبان عربی نوشته [[علامه مجلسی]] که به نقد اندیشه‌های [[فلسفه اسلامی|فلاسفه]] و [[عرفان|عارفان]] پرداخته است. در این کتاب موضوعاتی مانند [[تأویل قرآن]] و [[وحدت وجود]] نقد شده است. روایات این کتاب از نظر سند [[حدیث صحیح|صحیح]] شمرده شده؛ اگرچه با توجه به اینکه در قرن‌های یازدهم و دوازدهم قمری نوشته شده، پاسخ‌گوی همه مسائل امروزی دانسته نشده است.
کتاب الاعتقادات کتابی است به زبان عربی نوشتهٔ [[علامه مجلسی]] که موضوع آن تبیین اعتقادات اصیل شیعه از منظر نویسنده است. مجلسی ضمن این تبیین به نقد اندیشه‌های [[فلسفه اسلامی|فلاسفه]] و عارفان پرداخته است. در این کتاب، موضوعاتی مانند [[تأویل قرآن]] و [[وحدت وجود]] از منظر فلاسفه و [[عرفای اسلامی]] مورد نقد قرار گرفته است.


== نویسنده ==
== جایگاه مؤلف ==
{{اصلی|محمدباقر مجلسی}}
{{اصلی|علامه مجلسی}}محمدباقر بن محمدتقی مجلسی مشهور به [[علامه مجلسی]] و مجلسی دوم از علما و محدثان بزرگ شیعه در قرن یازدهم هجری بود. علامه مجلسی عالمی برجسته و تأثیرگذار و نویسنده‌ای پرکار بود که آثار بسیاری در موضوعات مختلف و با اتکا به احادیث و اخبار [[ائمه اطهار(ع)]] نوشت. آثار مجلسی پس از او مورد استناد و رجوع دانشمندان شیعه قرار گرفت.<ref>نصیری، علی، درسنامهٔ علم حدیث، قم، مرکز نشر هاجر، ۱۳۸۸ش، ص ۱۶۹.</ref>
محمدباقر مجلسی معروف به علامه مجلسی (۱۰۳۷ - ۱۱۱۰ق)، از محدثان و فقیهان [[شیعه]] که دارای آثار پرشمار حدیثی است. کتاب [[بحارالانوار (کتاب)|بحارالانوار]] معروف‌ترین اثر وی است. از دیگر آثار او، منهاج الحق و النجاة است که بر اساس مقدمه کتاب، انگیزه نوشتن آن، احساس خطر از عقاید [[فلسفه اسلامی|فیلسوفان]] و [[عرفان|عرفا]] بوده است. مجلسی گرایش به [[اخباری‌گری]] داشت و با عقاید فلاسفه و عرفا مخالف بود.{{مدرک|date=سپتامبر ۲۰۲۱}}


== محتوا ==
توانایی علامه مجلسی در دانش‌های حدیثی مورد اتفاق علمای [[شیعه]] است. هرچند بر دیدگاه و روش علامه مجلسی در باب نقل و تفسیر روایات نقدهایی به‌خصوص در دوره معاصر وارد شده است. عالمان بزرگ شیعه از جایگاه والای مجلسی در مقام یک محدث سخن گفته‌اند.<ref>الحر العاملی، محمد بن الحسن، امل الآمل فی علماء جبل، تحقیق السید احمد الحسینی، مکتبة الأندلس، بی‌تا، ج ۲، ص ۲۴۸.</ref>علامه مجلسی به دلیل جایگاه علمی و دینی خود شأن والای اجتماعی و سیاسی فراوانی یافت. او از سوی شاهان صفوی، که برای اولین بار تشیع را مذهب رسمی و مبنای دینی حکومت خود قرار داده بودند، به سمت‌های بالای دینی و اجتماعی منصوب شد.<ref>طارمی، حسن، علامه مجلسی، تهران، انتشارات طرح نو، ۱۳۷۵ش، ص ۱۶-۱۷.</ref>
برخی موضوعات مطرح شده در کتاب منهاج الحق و النجاة چنین‌اند:


* [[اهل بیت(ع)]] واسطه‌های فیض بین خدا و خلق
== ویژگی‌ها ==
* نقد [[تأویل قرآن|تأویل آیات]] و روایات توسط فلاسفه
مجلسی این کتاب را در شهر [[مشهد]] و در اواخر ماه [[محرم]] سال ۱۰۸۶ق تألیف کرده است. او این کتاب را ظرف یک شب در هفتصد و پنجاه سطر نگاشته است.<ref>الطهرانی، الشیخ آقابزرك، الذریعة الی تصانیف الشیعه، بیروت، دارالأضواء، ۱۴۰۳ق، ج ۲، ص ۲۲۴-۲۲۵.</ref> این کتاب در دو باب نگاشته شده است. مجلسی در مقدمهٔ کتاب هدف از نگارش چنین کتابی را پاسخ به درخواست افرادی می‌شمرد که از او خواهان راه حق و هدایت شده بودند.<ref>مجلسی، محمدباقر، اعتقادات علامهٔ مجلسی (نسخهٔ دیجیتال)، اصفهان، مركز تحقیقات رايانه‌ای قائمیهٔ اصفهان، ۱۳۹۰، ص۶۱.</ref>
* نقد [[عرفان|عارفان]] و [[تصوف|صوفیان]]، به سبب [[بدعت|بدعت‌ها]] و اعتقاد به [[وحدت وجود]]
* خداشناسی، [[جبر و اختیار]]، [[قضا و قدر]]
* وجوب ایمان به پیامبرانی که در قرآن ذکر شده‌اند
* وجوب اقرار به [[عصمت انبیاء|عصمت پیامبرانی]] که در قرآن ذکر شده‌اند


== اعتبار و شرح‌ها ==
نام اصلی این کتاب اعتقادات است و عنوان منهاج الحق و النجاة ظاهراً از سوی شارح این کتاب و با استفاده از عبارتی در مقدمهٔ مجلسی بر این کتاب<ref>مجلسی، اعتقادات علامهٔ مجلسی (نسخهٔ دیجیتال)، ص۵۷.</ref>، برای شرح عربی آن انتخاب شده است.{{یادداشت|شیخ آقابزرگ تهرانی در یادکرد از کتاب اعتقادات علامهٔ مجلسی از نام دیگر آن یاد نکرده است. الطهرانی، الذریعة، ج ۲، ص ۲۲۴-۲۲۵.}} شارح این کتاب، سید ابراهیم نجفی (درگذشتهٔ ۱۳۶۲ق)، از مخالفان فلسفه و فلاسفه اسلامی و عرفان و عرفای اسلامی به‌شمار می‌رود. در عبارات او در شرح کتاب مجلسی این مخالفت با بیانی تند همراه شده است.<ref>برای نمونه ن.ک: مجلسی، اعتقادات علامهٔ مجلسی (نسخهٔ دیجیتال)، ص۶۶-۶۹.</ref>این شرح توسط سید حسن بنی‌طبا ترجمه شده است.<ref>اعتقادات علامهٔ مجلسی (نسخهٔ دیجیتال)، ص۶۰.</ref> ترجمه و شرح دیگری از این کتاب توسط سید قاسم علی‌احمدی منتشر شده است.<ref>علی‌احمدی، سید قاسم، شرح رسالهٔ اعتقادات علامهٔ مجلسی، قم، انتشارات دلیل ما، ۱۳۹۰ش.</ref>
در کتاب منهاج الحق و النجاة تنها چند روایت وجود دارد. این روایات از نظر سند [[حدیث صحیح|صحیح]] شمرده شده است؛ اگرچه با توجه به اینکه این کتاب در قرن‌های یازدهم و دوازدهم قمری نوشته شده، پاسخ‌گوی همه مسائل امروزی نیست.  


کتاب منهاج الحق و النجاة توسط سید ابراهیم نجفی که از مخالفان فلاسفه شمرده شده، به زبان عربی شرح شده است. این کتاب همچنین توسط سید قاسم علی احمدی به زبان فارسی شرح شده است.{{مدرک|date=سپتامبر ۲۰۲۱}}{{پایان پاسخ}}
== محتوا ==
برخی موضوعات مطرح‌شده در کتاب اعتقادات مجلسی عبارت‌اند از:
* تبیین اینکه [[اهل بیت(ع)]] واسطه‌های فیض بین خدا و خلق هستند؛
* نقد [[تأویل قرآن|تأویل آیات]] و روایات توسط فلاسفه؛
* نقد [[عرفان|عارفان]] و [[تصوف|صوفیان]] به‌سبب بدعت‌هایشان و اعتقاد به [[وحدت وجود]]؛
* خداشناسی، [[جبر و اختیار]] و [[قضا و قدر]]؛
* وجوب ایمان به پیامبرانی که در قرآن نام آنان ذکر شده‌ است؛
* وجوب اقرار به [[عصمت انبیاء|عصمت پیامبرانی]] که در قرآن از آنان یاد شده است.<ref>مجلسی، محمدباقر، اعتقادات علامهٔ مجلسی، ص ۷۵-۱۳۱.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۴۴: خط ۷۷:
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =شد
  | تغییر مسیر =شد
  | بازبینی =
  | ارزیابی کمی =
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی نویسنده =  
  | بازبینی نویسنده =  

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۰۶

سؤال

کتاب الاعتقادات نوشته چه کسی است؟ موضوع آن چیست؟

الاعتقادات
اطلاعات کتاب
نام‌های دیگرمنهاج الحق و النجاة
نویسندهمحمدباقر مجلسی
تاریخ نگارشمحرم ۱۰۸۶ق
موضوعتبیین اعتقادات شیعه
سبکروایی و کلامی
زبانعربی
ترجمه به دیگر زبان‌هافارسی
نسخه الکترونیکیمركز تحقیقات رايانه‌ای قائمیهٔ اصفهان

کتاب الاعتقادات کتابی است به زبان عربی نوشتهٔ علامه مجلسی که موضوع آن تبیین اعتقادات اصیل شیعه از منظر نویسنده است. مجلسی ضمن این تبیین به نقد اندیشه‌های فلاسفه و عارفان پرداخته است. در این کتاب، موضوعاتی مانند تأویل قرآن و وحدت وجود از منظر فلاسفه و عرفای اسلامی مورد نقد قرار گرفته است.

جایگاه مؤلف

محمدباقر بن محمدتقی مجلسی مشهور به علامه مجلسی و مجلسی دوم از علما و محدثان بزرگ شیعه در قرن یازدهم هجری بود. علامه مجلسی عالمی برجسته و تأثیرگذار و نویسنده‌ای پرکار بود که آثار بسیاری در موضوعات مختلف و با اتکا به احادیث و اخبار ائمه اطهار(ع) نوشت. آثار مجلسی پس از او مورد استناد و رجوع دانشمندان شیعه قرار گرفت.[۱]

توانایی علامه مجلسی در دانش‌های حدیثی مورد اتفاق علمای شیعه است. هرچند بر دیدگاه و روش علامه مجلسی در باب نقل و تفسیر روایات نقدهایی به‌خصوص در دوره معاصر وارد شده است. عالمان بزرگ شیعه از جایگاه والای مجلسی در مقام یک محدث سخن گفته‌اند.[۲]علامه مجلسی به دلیل جایگاه علمی و دینی خود شأن والای اجتماعی و سیاسی فراوانی یافت. او از سوی شاهان صفوی، که برای اولین بار تشیع را مذهب رسمی و مبنای دینی حکومت خود قرار داده بودند، به سمت‌های بالای دینی و اجتماعی منصوب شد.[۳]

ویژگی‌ها

مجلسی این کتاب را در شهر مشهد و در اواخر ماه محرم سال ۱۰۸۶ق تألیف کرده است. او این کتاب را ظرف یک شب در هفتصد و پنجاه سطر نگاشته است.[۴] این کتاب در دو باب نگاشته شده است. مجلسی در مقدمهٔ کتاب هدف از نگارش چنین کتابی را پاسخ به درخواست افرادی می‌شمرد که از او خواهان راه حق و هدایت شده بودند.[۵]

نام اصلی این کتاب اعتقادات است و عنوان منهاج الحق و النجاة ظاهراً از سوی شارح این کتاب و با استفاده از عبارتی در مقدمهٔ مجلسی بر این کتاب[۶]، برای شرح عربی آن انتخاب شده است.[یادداشت ۱] شارح این کتاب، سید ابراهیم نجفی (درگذشتهٔ ۱۳۶۲ق)، از مخالفان فلسفه و فلاسفه اسلامی و عرفان و عرفای اسلامی به‌شمار می‌رود. در عبارات او در شرح کتاب مجلسی این مخالفت با بیانی تند همراه شده است.[۷]این شرح توسط سید حسن بنی‌طبا ترجمه شده است.[۸] ترجمه و شرح دیگری از این کتاب توسط سید قاسم علی‌احمدی منتشر شده است.[۹]

محتوا

برخی موضوعات مطرح‌شده در کتاب اعتقادات مجلسی عبارت‌اند از:

منابع

  1. نصیری، علی، درسنامهٔ علم حدیث، قم، مرکز نشر هاجر، ۱۳۸۸ش، ص ۱۶۹.
  2. الحر العاملی، محمد بن الحسن، امل الآمل فی علماء جبل، تحقیق السید احمد الحسینی، مکتبة الأندلس، بی‌تا، ج ۲، ص ۲۴۸.
  3. طارمی، حسن، علامه مجلسی، تهران، انتشارات طرح نو، ۱۳۷۵ش، ص ۱۶-۱۷.
  4. الطهرانی، الشیخ آقابزرك، الذریعة الی تصانیف الشیعه، بیروت، دارالأضواء، ۱۴۰۳ق، ج ۲، ص ۲۲۴-۲۲۵.
  5. مجلسی، محمدباقر، اعتقادات علامهٔ مجلسی (نسخهٔ دیجیتال)، اصفهان، مركز تحقیقات رايانه‌ای قائمیهٔ اصفهان، ۱۳۹۰، ص۶۱.
  6. مجلسی، اعتقادات علامهٔ مجلسی (نسخهٔ دیجیتال)، ص۵۷.
  7. برای نمونه ن.ک: مجلسی، اعتقادات علامهٔ مجلسی (نسخهٔ دیجیتال)، ص۶۶-۶۹.
  8. اعتقادات علامهٔ مجلسی (نسخهٔ دیجیتال)، ص۶۰.
  9. علی‌احمدی، سید قاسم، شرح رسالهٔ اعتقادات علامهٔ مجلسی، قم، انتشارات دلیل ما، ۱۳۹۰ش.
  10. مجلسی، محمدباقر، اعتقادات علامهٔ مجلسی، ص ۷۵-۱۳۱.
  1. شیخ آقابزرگ تهرانی در یادکرد از کتاب اعتقادات علامهٔ مجلسی از نام دیگر آن یاد نکرده است. الطهرانی، الذریعة، ج ۲، ص ۲۲۴-۲۲۵.