استفاده از مهر در نماز: تفاوت میان نسخه‌ها
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
(ابرابزار) |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
دلیل سجده شیعیان بر مهر چیست؟ | دلیل سجده شیعیان بر مهر چیست؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}}[[شیعیان]] استفاده از [[مهر]] را عمل به [[سنت پیامبر]] می‌دانند که در [[سجده]]، پیشانی بر خاک می‌گذاشت. براساس روایات، [[پیامبر(ص)]] شخصی را که روی فرش سجده می‌کرد نهی کردند و همچنین فردی را که با خود سنگی به [[مسجد]] آورده بود و روی آن سجده کرد تأیید کردند. [[حضرت فاطمه(س)]] از خاک مزار [[حمزه عموی پیامبر]]، مهر ساختند. [[امام سجاد(ع)]] نیز پس از [[شهادت امام حسین(ع)]]، از خاک [[کربلا]] مهر ساختند و با آن نماز می‌خواندند. | {{پاسخ}} | ||
[[شیعیان]] استفاده از [[مهر]] را عمل به [[سنت پیامبر]] می‌دانند که در [[سجده]]، پیشانی بر خاک می‌گذاشت. براساس روایات، [[پیامبر(ص)]] شخصی را که روی فرش سجده می‌کرد نهی کردند و همچنین فردی را که با خود سنگی به [[مسجد]] آورده بود و روی آن سجده کرد تأیید کردند. [[حضرت فاطمه(س)]] از خاک مزار [[حمزه عموی پیامبر]]، مهر ساختند. [[امام سجاد(ع)]] نیز پس از [[شهادت امام حسین(ع)]]، از خاک [[کربلا]] مهر ساختند و با آن نماز می‌خواندند. | |||
== سجده بر خاک در سنت پیامبر(ص) و اصحاب == | == سجده بر خاک در سنت پیامبر(ص) و اصحاب == | ||
{{همچنین ببینید|حدیث پاک‌کننده و مسجد بودن زمین}} | {{همچنین ببینید|حدیث پاک‌کننده و مسجد بودن زمین}} | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان = | نقل‌قول = عبدالوهاب شافعی از عالمان اهل‌سنت:{{-}} «من در کتاب‌های معتبر اهل‌سنت، یک روایت قابل استناد که صریحاً جواز سجده را بر روی فرش و لباس داشته باشد، نیافته‌ام، بلکه عدم جواز بر اینها را یافته‌ام».<ref>عرفانیان یزدی خراسانی، غلام‌رضا، الوضوء و السجود فی الکتاب و السنه، قم، حوزه علمیه، اول، ۱۳۷۲ش، ص۴۶.</ref>|تاریخ بایگانی| منبع = | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = 14px|رنگ پس‌زمینه =#ffed98| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}شیعیان و [[اهل‌سنت]]، روایات فراوانی نقل کرده‌اند که [[پیامبر(ص)]] برای [[سجده]]، پیشانی خود را بر خاک می‌گذاشتند.<ref>عرفانیان یزدی خراسانی، غلام‌رضا، الوضوء و السجود فی الکتاب و السنه، قم، حوزه علمیه، اول، ۱۳۷۲ش، ص۵۷.</ref> بر اساس روایات، پیامبر(ص) معتقد بود، زمین برای او سجده‌گاه و مایه طهارت قرار داده شده است.<ref>امینی، راه و روش ما راه و روش پیامبر ما است، مترجم سید باقر موسوی، تهران، مکتبه الامام امیرالمؤمنین، چاپ دوم، ۱۳۹۴، ص۲۳۱.</ref> طبق روایتی در [[کنز العمال (کتاب)|کتاب کنز العمال]]، پیامبر(ص) کسی را که بر روی فرش [[نماز]] می‌خواند (بر روی فرش سجده می‌کرد) از این کار نهی کرده و فرش را کنار زدند.<ref> | {{جعبه نقل قول| عنوان = | نقل‌قول = عبدالوهاب شافعی از عالمان اهل‌سنت:{{-}} «من در کتاب‌های معتبر اهل‌سنت، یک روایت قابل استناد که صریحاً جواز سجده را بر روی فرش و لباس داشته باشد، نیافته‌ام، بلکه عدم جواز بر اینها را یافته‌ام».<ref>عرفانیان یزدی خراسانی، غلام‌رضا، الوضوء و السجود فی الکتاب و السنه، قم، حوزه علمیه، اول، ۱۳۷۲ش، ص۴۶.</ref>|تاریخ بایگانی| منبع = | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = 14px|رنگ پس‌زمینه =#ffed98| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}شیعیان و [[اهل‌سنت]]، روایات فراوانی نقل کرده‌اند که [[پیامبر(ص)]] برای [[سجده]]، پیشانی خود را بر خاک می‌گذاشتند.<ref>عرفانیان یزدی خراسانی، غلام‌رضا، الوضوء و السجود فی الکتاب و السنه، قم، حوزه علمیه، اول، ۱۳۷۲ش، ص۵۷.</ref> بر اساس روایات، پیامبر(ص) معتقد بود، زمین برای او سجده‌گاه و مایه طهارت قرار داده شده است.<ref>امینی، راه و روش ما راه و روش پیامبر ما است، مترجم سید باقر موسوی، تهران، مکتبه الامام امیرالمؤمنین، چاپ دوم، ۱۳۹۴، ص۲۳۱.</ref> طبق روایتی در [[کنز العمال (کتاب)|کتاب کنز العمال]]، پیامبر(ص) کسی را که بر روی فرش [[نماز]] می‌خواند (بر روی فرش سجده می‌کرد) از این کار نهی کرده و فرش را کنار زدند.<ref>هندی، متقی بن حسام الدین، کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال، بیروت، مؤسسه الرساله، سال ۱۴۰۹ ق، ج۸، ص۱۲۷.</ref> | ||
عالمان شیعه براساس همین روایات، معتقدند سجده باید بر زمین یا چیزی که در سنت پیامبر، سجده بر آنها مجاز است، انجام گیرد. | عالمان شیعه براساس همین روایات، معتقدند سجده باید بر زمین یا چیزی که در سنت پیامبر، سجده بر آنها مجاز است، انجام گیرد. | ||
مسلمانان به تبعیت از پیامبر(ص) بر خاک سجده می‌کردند؛ در برخی روایات آمده [[ابوبکر]]، خلیفه اول، همیشه بر روی زمین نماز | مسلمانان به تبعیت از پیامبر(ص) بر خاک سجده می‌کردند؛ در برخی روایات آمده [[ابوبکر]]، خلیفه اول، همیشه بر روی زمین نماز می‌خواند و پیشانی را بر زمین می‌چسباند.<ref>صّنعانی، عبدالرزاق بن همام، المصنف، تعلیق: حبیب الرحمن الاعظمی، من منشورات العلمی، ج۱، ص۳۹۷، حدیث ۱۵۵۲.</ref> او فردی را که بر روی پارچه، نماز می‌خواند نهی کرد.<ref>عطائی اصفهانی، ص۵۱.</ref> [[عمر بن خطاب|عمر]]، خلیفه دوم، سجده را به معنای گذاشتن پیشانی و صورت بر روی زمین می‌دانست و بر روی زمین سجده می‌نمود.<ref>عطائی اصفهانی، ص۵۲.</ref> [[عثمان]]، خلیفه سوم، نیز بر روی زمین سجده می‌کرد.<ref>عطائی اصفهانی، ص۵۵.</ref> [[عبدالله بن مسعود]]، از [[صحابه|صحابه پیامبر(ص)]] و محدثین صدر اسلام نیز، فقط بر روی زمین نماز می‌خواند.<ref>عرفانیان یزدی خراسانی، غلام‌رضا، الوضوء و السجود فی الکتاب و السنه، قم، حوزه علمیه، اول، ۱۳۷۲ش، ص۵۷.</ref> برخی مسلمانان هنگامی که به مسافرتی می‌رفتند، از خاک [[مدینه]] برای خود مهری ساخته با خود می‌بردند تا با آن نماز بخوانند.<ref>عطائی اصفهانی، صص ۶۹–۶۷.</ref> | ||
== استفاده از سنگ خشت در روایات اهل سنت == | |||
از [[عبدالله بن عمر]]، فرزند خلیفه دوم نقل شده که در یک شب بارانی برای نماز صبح به مسجد رفت، فردی، سنگ مناسبی برای نماز برداشت، پارچه‌ای را پهن کرده و سنگ را بر روی آن گذاشت و نماز خواند، پیامبر(ص) او را دید و کار او را زیبا و خوب دانست.<ref>عطائی اصفهانی، ص۳۸ و ۳۹.</ref> | |||
از ابن‌عباس نقل شده است: {{عربی|انّ النبي صلي الله عليه و سلم سجد علي الحجر|ترجمه= پيامبر(ص)، بر سنگ سجده کرد.}}<ref>سنن الدارقطنی، علی بن عمر، تحقیق، تعلیق وتخریج: مجدی بن منصور سید الشوری، بیروت دار الکتب العلمیه، چاپ اول، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۶م، ج۲، ص۲۵۴، حدیث۲۷۱۵.</ref> | |||
جابر بن عبدالله انصاری می‌گوید: {{عربی| کنت اصلّي الظّهر مع رسول اللَّه صلي الله عليه و سلم فآخذ قبضه من الحصاء لتبرد في کفّي أضعها لجبهتي أسجد عليها لشدّه الحرّ|ترجمه=با پيامبر نماز ظهر مي‌گزاردم، مشتي سنگريزه برگرفته و در دست خود نگه می‌داشتم تا خنک شود و به هنگام سجده بر آنها پيشاني گذاردم و اين به خاطر شدت گرما بود}}.<ref>سجستانی، سلیمان بن الأشعث، سنن أبی داود، تحقیق وتعلیق: سعید محمد اللحام، دار الفکر للطباعه والنشر والتوزیع، چاپ اول، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م، ج۱، ص۱۰۰. بیهقی، أحمد بن الحسین، السنن الکبری، بی‌جا، دار الفکر، بی‌تا، ج۱، ص۴۳۹.</ref> | |||
مسروق بن اجدع یکی از بزرگان اهل سنت که در سال ۶۲ه. ق، وفات کرد، وقتی به سفر می‌رفت خشت خامی را با خود برمی‌داشت تا در کشتی به آن سجده کند.<ref>ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری، بیروت، دار صادر، بی‌تا، ج۶، ص۷۹. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، فتح الباری، دار المعرفة للطباعة والنشر بیروت، دار المعرفة للطباعة والنشر، چاپ دوم، بی‌تا، ج۱، ص۴۱۰.</ref> | |||
== استفاده از مهر توسط اهل‌بیت(ع) == | == استفاده از مهر توسط اهل‌بیت(ع) == | ||
| خط ۱۷: | خط ۲۷: | ||
[[امام سجاد(ع)]] نیز پس از شهادت امام حسین(ع)، از خاک کربلا تسبیح ساخته، با آن ذکر می‌گفتند، مهر ساخته و با آن نماز می‌خواندند. شیعیان نیز به تبعیت از امامان خود از مهر کربلا استفاده می‌کردند تا اینکه به شعار و سنت شیعیان تبدیل شد.<ref>عرفانیان یزدی خراسانی، غلام‌رضا، الوضوء و السجود فی الکتاب و السنه، قم، حوزه علمیه، اول، ۱۳۷۲ش، ص۶۶–۴۶.</ref> | [[امام سجاد(ع)]] نیز پس از شهادت امام حسین(ع)، از خاک کربلا تسبیح ساخته، با آن ذکر می‌گفتند، مهر ساخته و با آن نماز می‌خواندند. شیعیان نیز به تبعیت از امامان خود از مهر کربلا استفاده می‌کردند تا اینکه به شعار و سنت شیعیان تبدیل شد.<ref>عرفانیان یزدی خراسانی، غلام‌رضا، الوضوء و السجود فی الکتاب و السنه، قم، حوزه علمیه، اول، ۱۳۷۲ش، ص۶۶–۴۶.</ref> | ||
== مطالعه بیشتر == | |||
* سجده بر تربت یا نهایت تواضع در پیشگاه خدا، حسینی نسب. | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = | | شاخه اصلی = ادیان و مذاهب | ||
| شاخه فرعی۱ = | | شاخه فرعی۱ =اسلام | ||
| شاخه فرعی۲ = | | شاخه فرعی۲ = شیعه امامیه | ||
| شاخه فرعی۳ = | | شاخه فرعی۳ =فقه شیعه | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| خط ۴۱: | خط ۵۴: | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
[[رده:عقاید شیعه]] | [[رده:عقاید شیعه]] | ||
[[ar:استخدام التربة | [[ar:استخدام التربة فی الصلاة]] | ||
[[en:Using Turbah in Salat]] | [[en:Using Turbah in Salat]] | ||
[[ps:په لمانځه | [[ps:په لمانځه کی له مهر(خاورینه یا ډبرینه ټیکله) څخه ګټه اخیستل]] | ||
[[ur: | [[ur:سجده گاه پر سجده]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۳۵
سؤال
دلیل سجده شیعیان بر مهر چیست؟
شیعیان استفاده از مهر را عمل به سنت پیامبر می‌دانند که در سجده، پیشانی بر خاک می‌گذاشت. براساس روایات، پیامبر(ص) شخصی را که روی فرش سجده می‌کرد نهی کردند و همچنین فردی را که با خود سنگی به مسجد آورده بود و روی آن سجده کرد تأیید کردند. حضرت فاطمه(س) از خاک مزار حمزه عموی پیامبر، مهر ساختند. امام سجاد(ع) نیز پس از شهادت امام حسین(ع)، از خاک کربلا مهر ساختند و با آن نماز می‌خواندند.
سجده بر خاک در سنت پیامبر(ص) و اصحاب
عبدالوهاب شافعی از عالمان اهل‌سنت: «من در کتاب‌های معتبر اهل‌سنت، یک روایت قابل استناد که صریحاً جواز سجده را بر روی فرش و لباس داشته باشد، نیافته‌ام، بلکه عدم جواز بر اینها را یافته‌ام».[۱]
شیعیان و اهل‌سنت، روایات فراوانی نقل کرده‌اند که پیامبر(ص) برای سجده، پیشانی خود را بر خاک می‌گذاشتند.[۲] بر اساس روایات، پیامبر(ص) معتقد بود، زمین برای او سجده‌گاه و مایه طهارت قرار داده شده است.[۳] طبق روایتی در کتاب کنز العمال، پیامبر(ص) کسی را که بر روی فرش نماز می‌خواند (بر روی فرش سجده می‌کرد) از این کار نهی کرده و فرش را کنار زدند.[۴]
عالمان شیعه براساس همین روایات، معتقدند سجده باید بر زمین یا چیزی که در سنت پیامبر، سجده بر آنها مجاز است، انجام گیرد.
مسلمانان به تبعیت از پیامبر(ص) بر خاک سجده می‌کردند؛ در برخی روایات آمده ابوبکر، خلیفه اول، همیشه بر روی زمین نماز می‌خواند و پیشانی را بر زمین می‌چسباند.[۵] او فردی را که بر روی پارچه، نماز می‌خواند نهی کرد.[۶] عمر، خلیفه دوم، سجده را به معنای گذاشتن پیشانی و صورت بر روی زمین می‌دانست و بر روی زمین سجده می‌نمود.[۷] عثمان، خلیفه سوم، نیز بر روی زمین سجده می‌کرد.[۸] عبدالله بن مسعود، از صحابه پیامبر(ص) و محدثین صدر اسلام نیز، فقط بر روی زمین نماز می‌خواند.[۹] برخی مسلمانان هنگامی که به مسافرتی می‌رفتند، از خاک مدینه برای خود مهری ساخته با خود می‌بردند تا با آن نماز بخوانند.[۱۰]
استفاده از سنگ خشت در روایات اهل سنت
از عبدالله بن عمر، فرزند خلیفه دوم نقل شده که در یک شب بارانی برای نماز صبح به مسجد رفت، فردی، سنگ مناسبی برای نماز برداشت، پارچه‌ای را پهن کرده و سنگ را بر روی آن گذاشت و نماز خواند، پیامبر(ص) او را دید و کار او را زیبا و خوب دانست.[۱۱]
از ابن‌عباس نقل شده است: «انّ النبي صلي الله عليه و سلم سجد علي الحجر؛ پيامبر(ص)، بر سنگ سجده کرد.»[۱۲]
جابر بن عبدالله انصاری می‌گوید: «کنت اصلّي الظّهر مع رسول اللَّه صلي الله عليه و سلم فآخذ قبضه من الحصاء لتبرد في کفّي أضعها لجبهتي أسجد عليها لشدّه الحرّ؛ با پيامبر نماز ظهر مي‌گزاردم، مشتي سنگريزه برگرفته و در دست خود نگه می‌داشتم تا خنک شود و به هنگام سجده بر آنها پيشاني گذاردم و اين به خاطر شدت گرما بود».[۱۳]
مسروق بن اجدع یکی از بزرگان اهل سنت که در سال ۶۲ه. ق، وفات کرد، وقتی به سفر می‌رفت خشت خامی را با خود برمی‌داشت تا در کشتی به آن سجده کند.[۱۴]
استفاده از مهر توسط اهل‌بیت(ع)
حضرت فاطمه(س) پس از شهادت حمزه بن عبدالمطلب، عموی پیامبر(ص) در جنگ اُحُد، از خاک قبر حمزه، تسبیح برای ذکر و مهر برای نماز خواندن ساخت.[۱۵]
امام سجاد(ع) نیز پس از شهادت امام حسین(ع)، از خاک کربلا تسبیح ساخته، با آن ذکر می‌گفتند، مهر ساخته و با آن نماز می‌خواندند. شیعیان نیز به تبعیت از امامان خود از مهر کربلا استفاده می‌کردند تا اینکه به شعار و سنت شیعیان تبدیل شد.[۱۶]
مطالعه بیشتر
- سجده بر تربت یا نهایت تواضع در پیشگاه خدا، حسینی نسب.
منابع
- ↑ عرفانیان یزدی خراسانی، غلام‌رضا، الوضوء و السجود فی الکتاب و السنه، قم، حوزه علمیه، اول، ۱۳۷۲ش، ص۴۶.
- ↑ عرفانیان یزدی خراسانی، غلام‌رضا، الوضوء و السجود فی الکتاب و السنه، قم، حوزه علمیه، اول، ۱۳۷۲ش، ص۵۷.
- ↑ امینی، راه و روش ما راه و روش پیامبر ما است، مترجم سید باقر موسوی، تهران، مکتبه الامام امیرالمؤمنین، چاپ دوم، ۱۳۹۴، ص۲۳۱.
- ↑ هندی، متقی بن حسام الدین، کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال، بیروت، مؤسسه الرساله، سال ۱۴۰۹ ق، ج۸، ص۱۲۷.
- ↑ صّنعانی، عبدالرزاق بن همام، المصنف، تعلیق: حبیب الرحمن الاعظمی، من منشورات العلمی، ج۱، ص۳۹۷، حدیث ۱۵۵۲.
- ↑ عطائی اصفهانی، ص۵۱.
- ↑ عطائی اصفهانی، ص۵۲.
- ↑ عطائی اصفهانی، ص۵۵.
- ↑ عرفانیان یزدی خراسانی، غلام‌رضا، الوضوء و السجود فی الکتاب و السنه، قم، حوزه علمیه، اول، ۱۳۷۲ش، ص۵۷.
- ↑ عطائی اصفهانی، صص ۶۹–۶۷.
- ↑ عطائی اصفهانی، ص۳۸ و ۳۹.
- ↑ سنن الدارقطنی، علی بن عمر، تحقیق، تعلیق وتخریج: مجدی بن منصور سید الشوری، بیروت دار الکتب العلمیه، چاپ اول، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۶م، ج۲، ص۲۵۴، حدیث۲۷۱۵.
- ↑ سجستانی، سلیمان بن الأشعث، سنن أبی داود، تحقیق وتعلیق: سعید محمد اللحام، دار الفکر للطباعه والنشر والتوزیع، چاپ اول، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م، ج۱، ص۱۰۰. بیهقی، أحمد بن الحسین، السنن الکبری، بی‌جا، دار الفکر، بی‌تا، ج۱، ص۴۳۹.
- ↑ ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری، بیروت، دار صادر، بی‌تا، ج۶، ص۷۹. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، فتح الباری، دار المعرفة للطباعة والنشر بیروت، دار المعرفة للطباعة والنشر، چاپ دوم، بی‌تا، ج۱، ص۴۱۰.
- ↑ عرفانیان یزدی خراسانی، غلام‌رضا، الوضوء و السجود فی الکتاب و السنه، قم، حوزه علمیه، اول، ۱۳۷۲ش، ص۶۷–۶۴.
- ↑ عرفانیان یزدی خراسانی، غلام‌رضا، الوضوء و السجود فی الکتاب و السنه، قم، حوزه علمیه، اول، ۱۳۷۲ش، ص۶۶–۴۶.