بررسی روایت نزول سوره توحید برای آخرالزمان: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (اضافه کردن منبع و ...، اصلاح ارقام) |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
'''روایت نزول سوره توحید برای آخرالزمان''' روایتی است از [[امام سجاد(ع)]]، که به گمان برخی، معارف سوره توحید را دارای عمقی می‌شمرد که عالمانی در آخرالزمان توانایی فهم آن را خواهند یافت.<ref>فیض کاشانی، محمدمحسن بن شاه‌مرتضی، الوافی، اصفهان، كتابخانه امام أميرالمؤمنين على(ع)، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۳۶۹.</ref> | '''روایت نزول سوره توحید برای آخرالزمان''' روایتی است از [[امام سجاد(ع)]]، که به گمان برخی، معارف سوره توحید را دارای عمقی می‌شمرد که عالمانی در آخرالزمان توانایی فهم آن را خواهند یافت.<ref>فیض کاشانی، محمدمحسن بن شاه‌مرتضی، الوافی، اصفهان، كتابخانه امام أميرالمؤمنين على(ع)، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۳۶۹.</ref> | ||
{{عربی|إِنَّ | {{عربی|إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ عَلِمَ أَنَّهُ يَكُونُ فِي آخِرِ الزَّمَانِ أَقْوَامٌ مُتَعَمِّقُونَ فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى: «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» وَ الْآيَاتِ مِنْ سُورَةِ الْحَدِيدِ إِلَى قَوْلِهِ: «وَ هُوَ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ» فَمَنْ رَامَ وَرَاءَ ذَلِكَ فَقَدْ هَلَكَ<ref>كلينی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق علی‌اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دار الكتب الإسلامية، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۹۱.</ref> | ||
|ترجمه=خداوند متعال می‌دانست که در آخرالزمان اقوامی می‌آیند که در مسائل تعمق و دقت می‌کنند؛ سوره توحید و آیات آغاز سوره حدید، را نازل کرد؛ پس هر کس ماورای آن را طالب باشد هلاک می‌شود}} | |||
از این روایت برداشت‌های عرفانی | برخی از عالمان شیعه از این روایت برداشت‌های عرفانی کرده و منظور امام(ع) از واژه «متعمقون» در این روایت را بزرگان اهل معرفت دانسته‌اند.<ref>فيض كاشانى، محمد محسن بن شاه مرتضى، الوافي، اصفهان، کتابخانه امیرالمومنین علی(ع)، چاپ اول، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۳۶۹.</ref> [[ملاصدرا]]، فیلسوف شیعه و بنیانگذار [[حکمت متعالیه]]، با دیدن این روایت ابراز شادی می‌کند و سجده شکر به‌جا آورده می‌آورد؛ زیرا این روایت را بشارتی برای اهل تفکر در معارف عمیق الهی می‌پندارد.<ref>«[http://shabestan.ir/mobile/detail/news/456059 ذوق و شادی صدرالمتألهین وقتی حدیث امام سجاد (ع) را دید]» خبرگزاری شبستان، تاریخ درج مطلب ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۲۴ مرداد ۱۴۰۲ش.</ref> | ||
در مقابل | در مقابل برخی برداشت بزرگان اهل معرفت از معنای «تعمق» در این روایت را نادرست خوانده‌اند و معنای تعمق را افراط، تندروى و خارج‌شدن از مرز اعتدال دانسته‌اند و آخر روایت که فرمود: {{عربی|پس هر کس ماورای آن را طالب باشد هلاک می‌شود.}} دلالت بر این دارد که در صفات و ذات الهی باید به آیات و روایات مراجعه کرد و از تعمق در این امور پرهیز کرد.<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، موسوعة العقائد الإسلامية، قم، دارالحدیث للطباعه و النشر، ۱۳۸۳ش، ج۳، ص۳۳۳.</ref>. [[جایگاه علامه مجلسی|علامه مجلسی]] نیز معنای روایت را در نفی و نقد تعمق در ذات الهی دانسته است.<ref>مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار، بيروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۲۶۴. ج۶۴، ص۳۷۳.</ref> | ||
برخی معتقدند | برخی معتقدند این حدیث به معنای مختص بودن این آیات برای افراد [[آخرالزمان]] و اینکه مردم پیش از آن بهره‌ای از آن‌ها ندارند، نیست؛ بلکه دلالت بر این دارد که مردم آخرالزمان بهتر و بیشتر از این آیات استفاده می‌کنند. زیرا هیچ‌یک از آیات قرآن مخصوص برهه خاصی از زمان نیست، بلکه مخصوص تمام افراد در تمام اعصار است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الكتب الاسلاميه، ۱۳۷۴ش، ج۲۳، ص۲۹۵.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۱۶ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۰۵
در روایتی بیان شده که: «سوره توحید برای آخرالزمان نازل شده است.» آیا این روایت صحت دارد؟ دلیل صحت روایت چیست؟
روایت نزول سوره توحید برای آخرالزمان روایتی است از امام سجاد(ع)، که به گمان برخی، معارف سوره توحید را دارای عمقی می‌شمرد که عالمانی در آخرالزمان توانایی فهم آن را خواهند یافت.[۱]
«إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ عَلِمَ أَنَّهُ يَكُونُ فِي آخِرِ الزَّمَانِ أَقْوَامٌ مُتَعَمِّقُونَ فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى: «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» وَ الْآيَاتِ مِنْ سُورَةِ الْحَدِيدِ إِلَى قَوْلِهِ: «وَ هُوَ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ» فَمَنْ رَامَ وَرَاءَ ذَلِكَ فَقَدْ هَلَكَ[۲]؛ خداوند متعال می‌دانست که در آخرالزمان اقوامی می‌آیند که در مسائل تعمق و دقت می‌کنند؛ سوره توحید و آیات آغاز سوره حدید، را نازل کرد؛ پس هر کس ماورای آن را طالب باشد هلاک می‌شود»
برخی از عالمان شیعه از این روایت برداشت‌های عرفانی کرده و منظور امام(ع) از واژه «متعمقون» در این روایت را بزرگان اهل معرفت دانسته‌اند.[۳] ملاصدرا، فیلسوف شیعه و بنیانگذار حکمت متعالیه، با دیدن این روایت ابراز شادی می‌کند و سجده شکر به‌جا آورده می‌آورد؛ زیرا این روایت را بشارتی برای اهل تفکر در معارف عمیق الهی می‌پندارد.[۴]
در مقابل برخی برداشت بزرگان اهل معرفت از معنای «تعمق» در این روایت را نادرست خوانده‌اند و معنای تعمق را افراط، تندروى و خارج‌شدن از مرز اعتدال دانسته‌اند و آخر روایت که فرمود: «پس هر کس ماورای آن را طالب باشد هلاک می‌شود.» دلالت بر این دارد که در صفات و ذات الهی باید به آیات و روایات مراجعه کرد و از تعمق در این امور پرهیز کرد.[۵]. علامه مجلسی نیز معنای روایت را در نفی و نقد تعمق در ذات الهی دانسته است.[۶]
برخی معتقدند این حدیث به معنای مختص بودن این آیات برای افراد آخرالزمان و اینکه مردم پیش از آن بهره‌ای از آن‌ها ندارند، نیست؛ بلکه دلالت بر این دارد که مردم آخرالزمان بهتر و بیشتر از این آیات استفاده می‌کنند. زیرا هیچ‌یک از آیات قرآن مخصوص برهه خاصی از زمان نیست، بلکه مخصوص تمام افراد در تمام اعصار است.[۷]
منابع
- ↑ فیض کاشانی، محمدمحسن بن شاه‌مرتضی، الوافی، اصفهان، كتابخانه امام أميرالمؤمنين على(ع)، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۳۶۹.
- ↑ كلينی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق علی‌اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دار الكتب الإسلامية، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۹۱.
- ↑ فيض كاشانى، محمد محسن بن شاه مرتضى، الوافي، اصفهان، کتابخانه امیرالمومنین علی(ع)، چاپ اول، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۳۶۹.
- ↑ «ذوق و شادی صدرالمتألهین وقتی حدیث امام سجاد (ع) را دید» خبرگزاری شبستان، تاریخ درج مطلب ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۲۴ مرداد ۱۴۰۲ش.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، موسوعة العقائد الإسلامية، قم، دارالحدیث للطباعه و النشر، ۱۳۸۳ش، ج۳، ص۳۳۳.
- ↑ مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار، بيروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۲۶۴. ج۶۴، ص۳۷۳.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الكتب الاسلاميه، ۱۳۷۴ش، ج۲۳، ص۲۹۵.