بلد الامین: تفاوت میان نسخه‌ها
A.rezapour (بحث | مشارکتها) |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
بلد الامین کتابی است از ابراهیم بن علی کفعمی، که دربردارنده ادعیه و اذکار و اعمال مسحبی و زیارات مخصوص است. این کتاب از آثار مشهور کفعمی عالم و محدث پرکار قرن نهم است. | بلد الامین کتابی است از ابراهیم بن علی کفعمی، که دربردارنده ادعیه و اذکار و اعمال مسحبی و زیارات مخصوص است. این کتاب از آثار مشهور کفعمی عالم و محدث پرکار قرن نهم است. | ||
== نویسنده == | == نویسنده == | ||
تقی الدین ابراهیم بن علی کفعمی، عالم ذو فنون و محدّث پُرکار و ادیب ماهر قرن نهم هجری است. رجال‌پژوهان و کتابشناسان، او را به فضل و دانش و زهد و وَرَع و جامعیت و کمال ستوده‌اند. او در نیمه نخست قرن نهم هجری در کَفَرعیما به دنیا آمد و دانش‌های اسلامی را نزد مشایخ عصر خود آموخت.<ref>خدایاری، علی نقی؛ پور اکبر، الیاس، تاریخ حدیث شیعه در سده‌های هشتم تا یازدهم هجری، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۰، ص۴۳ و ۴۴.</ref> کفعمی محدث پرتألیف دعانگار | تقی الدین ابراهیم بن علی کفعمی، عالم ذو فنون و محدّث پُرکار و ادیب ماهر قرن نهم هجری است. رجال‌پژوهان و کتابشناسان، او را به فضل و دانش و زهد و وَرَع و جامعیت و کمال ستوده‌اند. او در نیمه نخست قرن نهم هجری در کَفَرعیما به دنیا آمد و دانش‌های اسلامی را نزد مشایخ عصر خود آموخت.<ref>خدایاری، علی نقی؛ پور اکبر، الیاس، تاریخ حدیث شیعه در سده‌های هشتم تا یازدهم هجری، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۰، ص۴۳ و ۴۴.</ref> کفعمی محدث پرتألیف دعانگار<ref>طباطبایی، محمد کاظم، تاریخ حدیث شیعه، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، ۱۳۹۰، ص۱۶۷.</ref> از اكابر علماى اماميّه و اعيان محدّثين شيعه كه كثير التتبّع بوده و در علوم ادبيّه و انواع علوم متفرقه توانمند بوده است.<ref>مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب، ج۵، ص۶۷.</ref> | ||
== جایگاه و محتوا == | == جایگاه و محتوا == | ||
نسخهٔ ۱۷ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۱۵
 | این مقاله هماکنون به دست A.rezapour در حال ویرایش است. |
| البلد الامین و الدرع الحصین | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات کتاب | |
| نویسنده | ابراهیم بن علی عاملی کفعمی |
| تاریخ نگارش | قرن نهم |
| موضوع | دعا |
| زبان | عربی |
کتاب «بلد الامین» از کیست و چه محتوایی دارد؟
بلد الامین کتابی است از ابراهیم بن علی کفعمی، که دربردارنده ادعیه و اذکار و اعمال مسحبی و زیارات مخصوص است. این کتاب از آثار مشهور کفعمی عالم و محدث پرکار قرن نهم است.
نویسنده
تقی الدین ابراهیم بن علی کفعمی، عالم ذو فنون و محدّث پُرکار و ادیب ماهر قرن نهم هجری است. رجال‌پژوهان و کتابشناسان، او را به فضل و دانش و زهد و وَرَع و جامعیت و کمال ستوده‌اند. او در نیمه نخست قرن نهم هجری در کَفَرعیما به دنیا آمد و دانش‌های اسلامی را نزد مشایخ عصر خود آموخت.[۱] کفعمی محدث پرتألیف دعانگار[۲] از اكابر علماى اماميّه و اعيان محدّثين شيعه كه كثير التتبّع بوده و در علوم ادبيّه و انواع علوم متفرقه توانمند بوده است.[۳]
جایگاه و محتوا
نام اصلی کتاب بلد الامین، البلد الأمین و الدِرع الحَصین است. این کتاب، شامل دعاها، تعویذها، حِرزها، زیارات، آداب و سنن شرعی است. از نسخه‌های خطّی کهن آن می‌توان به نسخه موجود در مسجد جامع گوهرشاد مشهد، اشاره کرد که در قرن یازدهم نگارش یافته است. این کتاب به سال ۱۳۸۳ ق، در ۶۱۹ صفحه، به قطع رحلی و به کوشش استاد علی اکبر غفّاری، در تهران منتشر شده است.[۴]
کفعمی، که از دعاپژوهان بنام این دوره است، این کتاب را پیش از جنة الأمان (معروف به مصباح الکفعمی) و به سال ۸۶۸ ق، نوشته است. این کتاب، از جنة الأمان بزرگ‌تر بوده و افزون بر ادعیه و احراز و اذکار موجود در آن، شامل الصحیفة السجّادیة و شرح آن و رساله محاسبة النفس و شرح الأسماء الحسنی و برخی ادعیه دیگر است. این کتاب، دارای حواشی‌ای از خودِ کفعمی است. البته آنچه در چاپ یاد شده البلد الأمین موجود است، ظاهراً تمام حواشی نیست.[۵]
ترتیب مطالب کتاب به این صورت است که پس از ذکر احکام تخلّی و آداب میّت، دعاهای مربوط به اوقات شبانه‌روز و دعاها و تعقیبات نمازهای واجب و مستحبّ روزانه آمده و سپس، اعمال و ادعیه یکایک ایّام هفته، آنگاه، اعمال و ادعیه هریک از ماه‌های قمری و مناسبت‌های مذهبی را به ترتیب، از ماه رجب شروع کرده و تا محرّم، ادامه می‌دهد. در اعمال ماه محرّم، وارد باب زیارات معصومان(ع) شده است. پس از ذکر زیارات، دعاها و مناجات‌هایی مانند دعای مشلول، مجیر، توسّل و جوشن کبیر آمده که به اوقات معیّنی اختصاص ندارند.[۶]
بسیاری از دعاها تنها منبع کهن آنها آثار کفعمی هستند مانند دعای جوشن کبیر.[۷]
مصادر کتاب
مصادر کتاب بلدالامین، شامل برخی کتاب‌های شناخته شده، مانند کتب اربعه، کتاب‌های شیخ صدوق و سیّد بن طاووس و برخی کتاب‌های ناشناخته که بدون نام نویسنده (مانند: شذور العقود، کیمیاء الإشراق، الأدعیة المستجابات) آمده و برخی کتاب‌های اهل سنّت (مانند المعجم طبرانی، جزء ابن المنذری، حلیة الأولیاء، الترغیب و الترهیب و کتاب الدعاء ابن ابی الدنیا) است. درباره اسناد مطالب باید گفت که کفعمی، در متن، به منابع و اسانید احادیث و ادعیه‌ای که نقل کرده، اشاره‌ای نمی‌کند و فقط به ذکر نام معصوم- در صورتی که دعا یا روایت از معصوم باشد- بسنده می‌کند. او در مقدّمه، کتاب خود را حاوی تعویذها، دعاها، و زیارت‌هایی منقول از پیشوایان معصوم دانسته که مطالب آن از کتاب‌های مورد اعتماد، برگرفته شده است.[۸]
منابع
- ↑ خدایاری، علی نقی؛ پور اکبر، الیاس، تاریخ حدیث شیعه در سده‌های هشتم تا یازدهم هجری، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۰، ص۴۳ و ۴۴.
- ↑ طباطبایی، محمد کاظم، تاریخ حدیث شیعه، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، ۱۳۹۰، ص۱۶۷.
- ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب، ج۵، ص۶۷.
- ↑ خدایاری، علی نقی؛ پور اکبر، الیاس، تاریخ حدیث شیعه در سده‌های هشتم تا یازدهم هجری، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۰، ص۷۳.
- ↑ خدایاری، علی نقی؛ پور اکبر، الیاس، تاریخ حدیث شیعه در سده‌های هشتم تا یازدهم هجری، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۰، ص۷۳.
- ↑ خدایاری، علی نقی؛ پور اکبر، الیاس، تاریخ حدیث شیعه در سده‌های هشتم تا یازدهم هجری، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۰، ص۷۳.
- ↑ فرهنگ مهروش، «جوشن کبیر»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۸، ذیل مدخل.
- ↑ خدایاری، علی نقی؛ پور اکبر، الیاس، تاریخ حدیث شیعه در سده‌های هشتم تا یازدهم هجری، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۰، ص۷۳.