خلق عظیم پیامبر(ص): تفاوت میان نسخه‌ها
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
خلق عظیم در آیه ۴ سوره قلم درباره پیامبر یعنی چی؟ | خلق عظیم در آیه ۴ سوره قلم درباره پیامبر یعنی چی؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}}خُلق عظیم که [[پیامبر(ص)]] در قرآن بدان متصف شده، به معنای جامع مکارم اخلاق و سجایای اخلاقی است. اوصافی همچون صبر، گذشت، طبع بزرگ، عفو، مدارا، استقامت بر حق، تدبیر امور بر مقتضای عقل، و نداشتن صفات مذمومه از مصادیق آن است. برخی خلق عظیم را همان دین تفسیر کرده‌اند. | ||
== متن آیه == | == متن آیه == | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
تفسير منهج الصادقين فى الزام المخالفين، كاشانى، ملا فتح الله، ج۹، ص۳۶۹</ref> | تفسير منهج الصادقين فى الزام المخالفين، كاشانى، ملا فتح الله، ج۹، ص۳۶۹</ref> | ||
شهید مطهری معتقد است این آیه بیشتر ناظر به اخلاق اجتماعی پیغمبر است، یعنی تو از نظر اخلاق اجتماعی فوقالعاده اخلاق عظیمی داری. آن اخلاقی را که ناشی از عظمت روح باشد میگویند «اخلاق عظیم»، یعنی استقامت‌ها، «تحمل شداید» ها، صبرها، حلمها، گذشتها. خدا پیغمبر را به خلق عظیم یاد میکند، در عکسالعملهایی که پیغمبر در مقابل کفار و مشرکین از خود بروز میداد.<ref>مجموعه آثار، مطهری، مرتضی، ج۲۷، ص۵۸۳.</ref> | {{جعبه نقل‌قول|عایشه: هر كه را خدا به خُلق عظيم ستايد، از ديگرى در مدح او چه آيد.<ref>ترجمه اصول کافي شيخ کليني، کمره‌اي، شيخ محمد باقر، ج۲، ص۷۹۶</ref>}}[[شهید مطهری]] معتقد است این آیه بیشتر ناظر به اخلاق اجتماعی پیغمبر است، یعنی تو از نظر اخلاق اجتماعی فوقالعاده اخلاق عظیمی داری. آن اخلاقی را که ناشی از عظمت روح باشد میگویند «اخلاق عظیم»، یعنی استقامت‌ها، «تحمل شداید» ها، صبرها، حلمها، گذشتها. خدا پیغمبر را به خلق عظیم یاد میکند، در عکسالعملهایی که پیغمبر در مقابل کفار و مشرکین از خود بروز میداد.<ref>مجموعه آثار، مطهری، مرتضی، ج۲۷، ص۵۸۳.</ref> | ||
علامه طباطبایی خلق عظیم را به معنای سجاياى اخلاقى دانسته است.<ref>ترجمه تفسير الميزان، علامه طباطبایی، ج۱۹، ص: ۶۱۹ | [[علامه طباطبایی]] خلق عظیم را به معنای سجاياى اخلاقى دانسته است.<ref>ترجمه تفسير الميزان، علامه طباطبایی، ج۱۹، ص: ۶۱۹ | ||
</ref> و گفته‌اند خلق عظیم به معنای تحمل قومی است که دیگران نمی‌توانند آن را تحمل کنند.<ref>التفسير الصافي، الفيض الكاشاني، ج۷، ص۲۵۹.</ref> برخی خلق عظیم را به حسن خلق و خوش رفتاری و نرمی در رفتار تعبیر کرده اند.<ref>اسلام دين فطرت، منتظري، حسينعلي، ص۳۶۶.</ref> | |||
در [[رساله قشیریه]] در معنای خُلق عظیم آمده كه جفاى خَلق در او اثر نكند پس از آن که حق را بشناخت. ابو سعيد خرّاز گويد خُلق آن است كه وی را هيچ همّت نباشد جز خداوند.<ref>ترجمه رساله قشيريه، عثماني، حسن بن احمد، ج۱، ص۳۹۰.</ref> | |||
{{مطالعه بیشتر}} | {{مطالعه بیشتر}} | ||
نسخهٔ ۲۲ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۲۶
 | این مقاله هماکنون به دست A.rezapour در حال ویرایش است. |
خلق عظیم در آیه ۴ سوره قلم درباره پیامبر یعنی چی؟
خُلق عظیم که پیامبر(ص) در قرآن بدان متصف شده، به معنای جامع مکارم اخلاق و سجایای اخلاقی است. اوصافی همچون صبر، گذشت، طبع بزرگ، عفو، مدارا، استقامت بر حق، تدبیر امور بر مقتضای عقل، و نداشتن صفات مذمومه از مصادیق آن است. برخی خلق عظیم را همان دین تفسیر کرده‌اند.
متن آیه
| ﴿ | وَإِنَّكَ لَعَلَىٰ خُلُقٍ عَظِيمٍ
و راستى كه تو را خويى والاست. قلم:۴ |
﴾ |
معنای خلق عظیم
«خُلُقْ» (بر وزن افق) مفرد است، و با خلق (بر وزن قفل) يك معنى دارد، و به طورى كه از مفردات راغب استفاده مى‌شود با خَلْقْ (بر وزن حَلْق) ريشه مشترك دارد منتها «خَلْق» به صفات ظاهرى گفته مى‌شود، و «خُلْق» و «خُلُق» به صفات درونى. بعضى از ارباب لغت «خُلْق» و «خُلُق» را به معنى دين و طبيعت و سجيّه تفسير كرده‌اند و آن را صورت باطنى انسان مى‌دانند.[۱]
یکی از ویژگیهای برجسته پیامبر(ص) در قرآن به عنوان خلق عظیم است. مهمترین تفسیر از خلق عظیم، سجایای اخلاقی است که استقامت بر حق، وسعت سخاوت، تدبير امور، مدارا، تحمل بر مصائب، تواضع، عفو، اغماض را شامل می شود.[۲]
خلق عظیم برای پیامبر برای این است که اجتماع مكارم اخلاق در او وجود دارد. مفسران خلق عظیم را متخلّق به اخلاق اسلام و طبع بزرگ، صبر بر حق و بخشش وسيع و تدبير امور بر مقتضاى عقل، و گذشت و بخشودن كوشش در يارى مؤمنين و ترك حسد و حرص و امثال اين صفات مذمومه نیز معنا کرده‌اند.[۳] و همینطور برخی خلق عظیم را دین معرفی کرده‌اند.[۴]
عایشه: هر كه را خدا به خُلق عظيم ستايد، از ديگرى در مدح او چه آيد.[۵]
شهید مطهری معتقد است این آیه بیشتر ناظر به اخلاق اجتماعی پیغمبر است، یعنی تو از نظر اخلاق اجتماعی فوقالعاده اخلاق عظیمی داری. آن اخلاقی را که ناشی از عظمت روح باشد میگویند «اخلاق عظیم»، یعنی استقامت‌ها، «تحمل شداید» ها، صبرها، حلمها، گذشتها. خدا پیغمبر را به خلق عظیم یاد میکند، در عکسالعملهایی که پیغمبر در مقابل کفار و مشرکین از خود بروز میداد.[۶]
علامه طباطبایی خلق عظیم را به معنای سجاياى اخلاقى دانسته است.[۷] و گفته‌اند خلق عظیم به معنای تحمل قومی است که دیگران نمی‌توانند آن را تحمل کنند.[۸] برخی خلق عظیم را به حسن خلق و خوش رفتاری و نرمی در رفتار تعبیر کرده اند.[۹]
در رساله قشیریه در معنای خُلق عظیم آمده كه جفاى خَلق در او اثر نكند پس از آن که حق را بشناخت. ابو سعيد خرّاز گويد خُلق آن است كه وی را هيچ همّت نباشد جز خداوند.[۱۰]
مطالعه بیشتر
- محمد فی القرآن، سید رضا صدر.
- سیره پیامبر اکرم با نگاهی به قرآن کریم، محسن قرائتی.
منابع
- ↑ اخلاق در قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، ج۳، ص۱۳۹
- ↑ تفسير احسن الحديث، قرشی، ج۱۱، ص: ۲۷۹
- ↑ ترجمه تفسير مجمع البيان، طبرسی، ج۲۵، ص: ۲۱۲
- ↑ ميزان الحكمه، المحمدي الري‌شهري، الشيخ محمد، ج۳، ص۴۷۷. تفسير منهج الصادقين فى الزام المخالفين، كاشانى، ملا فتح الله، ج۹، ص۳۶۹
- ↑ ترجمه اصول کافي شيخ کليني، کمره‌اي، شيخ محمد باقر، ج۲، ص۷۹۶
- ↑ مجموعه آثار، مطهری، مرتضی، ج۲۷، ص۵۸۳.
- ↑ ترجمه تفسير الميزان، علامه طباطبایی، ج۱۹، ص: ۶۱۹
- ↑ التفسير الصافي، الفيض الكاشاني، ج۷، ص۲۵۹.
- ↑ اسلام دين فطرت، منتظري، حسينعلي، ص۳۶۶.
- ↑ ترجمه رساله قشيريه، عثماني، حسن بن احمد، ج۱، ص۳۹۰.