همزیستی مسلمانان با سایر ادیان

سؤال

آیا می‌توانیم با دیگر ادیان هم‌زیستی داشته باشیم؟

درگاه‌ها

ادیان به چند دسته تقسیم می‌شوند:

• ادیان توحیدی مانند یهودیّت و نصرانیّت که به اهل کتاب معروفند.
• ادیان غیرتوحیدی مانند مشرکین.
• ادیان ساختگی مانند بهائیت و قادیانیه.

هم‌زیستی و رابطه مسالمت آمیز با پیروان ادیان توحیدی مثل مسیحیت و یهودیت که مبنا و اساس آن‌ها حق بوده است -هرچند بعدها انحرافاتی در آن‌ها راه یافته باشد- با اطمینان به عدم تأثیرپذیری از انحرافات آن‌ها، چه به صورت فردی و چه به صورت جمعی و کشوری از نظر دین اسلام مانعی ندارد. اما هم‌زیستی با مشرکان و پیروان ادیانی که اساس و بنیاد دینی آن‌ها باطل است مانند بهائیت و قادیانیه از نظر دین اسلام جایز نیست.

ادیان توحیدی

اسلام با سایر ادیان توحیدی مشترکاتی دارد و آن‌ها هم در اصل موحد می‌باشند؛ در نتیجه هم‌زیستی با آن‌ها اشکال ندارد. البته در صورتی که با اسلام دشمنی نداشته باشند و به قوانین و مقررات اسلامی احترام بگذارند، و در انظار عمومی از ارتکاب اعمالی که در اسلام حرام شمرده شده خودداری نمایند.

قرآن کریم می‌فرماید: ﴿قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ تَعَالَوْا إِلَىٰ كَلِمَةٍ سَوَاءٍ بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ وَلَا نُشْرِكَ بِهِ شَيْئًا وَلَا يَتَّخِذَ بَعْضُنَا بَعْضًا أَرْبَابًا مِنْ دُونِ اللَّهِ...؛ بگو: ای اهل کتاب بیایید به سوی سخنی که میان ما و شما یکسان است که چیزی غیر از خداوند یگانه را نپرستیم و چیزی را همتای او قرار ندهیم، و بعضی از ما، بعضی دیگر را، غیر از خدای یگانه، به خدایی نپذیرد...﴾(آل عمران:۶۴).

این آیه به نقطه‌های مشترک میان اسلام و اهل کتاب دعوت می‌کند. بنابراین اسلام هم‌زیستی با اهل کتاب را می‌پذیرد با این که توحیدشان توحید مورد نظر اسلام نیست و بعضی تحریفات در آن‌ها راه یافته است.

در صدر اسلام نیز مسیحیان عصر پیامبر(ص) رابطه خوبی با مسلمانان داشتند گرچه در محدوده حجاز مسیحیت در اقلیت بود؛ و در مناطقی مانند حبشه و نجران و روم شمار مسیحیان فراوان بود و مسلمانان برای تبلیغ دین و همچنین داد و ستد و تجارت و مانند آن با مسیحیان ارتباط داشتند.

آیت الله بهجت در مورد اهل کتاب می‌فرماید: «کافران اهل کتاب مانند یهود و نصاری که در مقابل تعهدشان نسبت به رعایت قوانین اجتماعی اسلامی از حمایت و امنیت حکومت اسلامی برخوردار می‌شوند می‌توانند در بلاد مسلمین زندگی کنند.»

مشرکان و ادیان ساختگی

رابطه با مشرکان و ادیان ساختگی مانند بهائیت، به هیچ وجه جایز نیست.

اسلام شرک را به هیچ صورت تحمل نمی‌کند و رابطه با مشرکین (یعنی کسانیکه برای خدا شریک قائل هستند) را نمی‌پذیرد.

خدا در اول سوره توبه می‌فرماید: ﴿بَرَاءَةٌ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ إِلَى الَّذِينَ عَاهَدْتُمْ مِنَ الْمُشْرِكِينَ؛ این اعلام بیزاری خدا و پیامبر او از مشرکان است که به آن‌ها عهد بسته‌اید﴾(توبه:۱) در این آیه خداوند به تمام مشرکان اعلام می‌کند که هرگونه پیمانی با مسلمانان داشته‌اند، لغو خواهد شد؛ زیرا آئین بت‌پرستی باید سرانجام از جامعه انسانی برچیده می‌شد.

فرقه بهائیت که توسط استعمارگران برای ضربه زدن به اسلام ساخته شده است، هیچگونه شباهتی با ادیان توحیدی ندارد. لذا فقهای عظیم الشأن شیعه هیچگاه این گروه را به عنوان یک مذهب به رسمیت نشناخته و همیشه با آن‌ها مبارزه کرده‌اند و انحرافات آن‌ها را برای عموم بازگو نموده‌اند. در نتیجه از هر گونه رابطه با این گروه باید اجتناب گردد.

مراجع معظم تقلید پیروان بهاییت را نجس و دشمنان دین می‌دانند.

مطالعه بیشتر

• خاتمیت، استاد مطهری.
• شیعه در اسلام، محمدحسین طباطبائی.
• اعتقاد ما، آیت الله ناصر مکارم شیرازی.
• اهل بیت کلید حل مشکلها، محمد سماوی تیجانی.