طولانی شدن نماز آیات پیامبر(ص) و امام علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = | | شاخه اصلی =اخلاق | ||
| شاخه فرعی۱ = | | شاخه فرعی۱ =عبادات | ||
| شاخه فرعی۲ = | | شاخه فرعی۲ =نماز | ||
| شاخه فرعی۳ = | | شاخه فرعی۳ = | ||
}} | }} | ||
نسخهٔ ۲۸ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۱۵
پیامبر(ص) و امام علی(ع) بر اساس برخی روایات، نماز آیات را که علت آن کسوف بوده طولانی اقامه کرده‌اند. سند برخی از این احادیث معتبر شمرده شده است.
طولانی کردن نماز آیات فقط برای زمانی که علت آن کسوف است، گزارش شده و برای دیگر علت‌های آن (مانند خسوف، زلزله و طوفان) روایتی ذکر نشده است. این را دلیلی دانسته‌اند بر اینکه طولانی خواندن این نماز، به دلیل خاص بودن شرایط آن بوده است. برخی احتمال داده‌اند دلیل طولانی خواندن آن، این بوده که نماز آیات تا پایان یافتن کسوف ادامه پیدا کرده و در مدت زمان کسوف مسلمانان در حال خواندن نماز آیات باشند. فقها طولانی خواندن نماز کسوف را مستحب و نه واجب دانسته‌اند.
بررسی روایات طولانی شدن نماز آیات
درباره طولانی شدن نماز آیات پیامبر(ص) یک روایت و درباره طولانی شدن نماز آیات امام علی(ع) دو روایت در منابع حدیثی شیعه ذکر شده است:
- حدیثی در کتاب تهذیب الاحکام نوشته شیخ طوسی: بر اساس این حدیث، پیامبر(ص) به دلیل کسوف خورشید، نماز آیات اقامه کرد و آنقدر قیام نماز را طولانی کرد، که عده‌ای از نمازگزاران بی‌حال شدند.[۱]
- حدیثی در کتاب من لایحضره الفقیه نوشته شیخ صدوق: در این روایت گفته شده در زمان حکومت امام علی(ع)، خورشیدگرفتگی صورت گرفت و او نماز آیاتش را به قدری طول داد که پاهای مردم از عرق خیس شد.[۲]
- حدیثی در کتاب مقنعه نوشته شیخ مفید: بر اساس این روایت، امام علی(ع) در مسجد کوفه نماز کسوف (آیات) خواند و سوره‌های کهف و انبیاء را در هر رکعت از پنج رکعت آن تکرار کرد. او رکوع نماز را آنقدر طولانی کرد که عرق از پای نمازگزاران جاری شده و بسیاری از آنها بی‌حال شدند.[۳]
روایان دو روایت ذکر شده در کتاب تهذیب الاحکام و من لایحضره الفقیه، ثقه و مورد اعتماد دانسته شده‌اند؛ زیرا محمدبن علی بن محبوب،[۴] حسن بن علی بن فضال،[۵] ابوالقاسم جعفر بن محمد (اشعری)[۶] و عبدالله بن میمون القداح،[۷] راویان این دو روایت، در کتاب‌های رجالی شیعه ثقه شمرده شده‌اند. البته روایتی که در کتاب مقنعه ذکر شده مرسل بوده[۳] و از نظر سند غیرقابل اعتماد دانسته شده است.
علت طولانی خواندن نماز کسوف
طولانی کردن نماز آیات فقط برای زمانی که علت آن کسوف است، گزارش شده و برای دیگر علت‌های آن (مانند خسوف، زلزله و طوفان) روایتی ذکر نشده است. این را دلیلی دانسته‌اند بر اینکه طولانی خواندن این نماز، به دلیل خاص بودن شرایط آن بوده است. برخی احتمال داده‌اند نماز آیات به علت کسوف، تا پایان کسوف به طول می‌انجامیده تا بر اساس روایتی از امام رضا(ع)[۸] رحمت خدا شامل مسلمانان شده و عذاب الهی از آنها دور شود.[نیازمند منبع]
آنچه فقیهان از روایات استفاده کرده‌اند، استحباب طولانی کردن نماز کسوف (آیات) است و نه وجوب آن.[نیازمند منبع] همچنین این احتمال داده شده که طولانی کردن نماز کسوف فقط یک بار در زمان پیامبر(ص) و یک بار در زمان حکومت امام علی(ع) صورت گرفته و دیگر تکرار نشده است؛ زیرا احادیث ذکر شده در این موضوع عمومیت ندارد.
منابع
- ↑ شیخ طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الأحکام (تحقیق خرسان)، تهران، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۲۹۳.
- ↑ شیخ صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه - قم، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق، ج۱؛ ص۵۴۰.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ مفید، محمد بن محمد، المقنعة - قم، چاپ اول، ۱۴۱۳ق، ص۲۱۰.
- ↑ رجال نجاشی، ص۶۷؛ معجم الرجال، ج۱۷، ص۹.
- ↑ برگرفته از کتاب راویان امام رضا(ع) در مسندالرضا، نوشتهٔ عزیزالله عطاردی.
- ↑ رجال نجاشی، ج۱، ص۳۵۰؛ طوسی، الفهرست، ص۴۲.
- ↑ رجال کشی، ص۳۸۹؛ فهرست نجاشی، ص۱۴۸؛ خلاصه حلی، ص۵۳؛ نقد الرجال میر مصطفی تفرشی، ۱۹۷–۱۹۸.
- ↑ حر عاملی، محمد، وسائل الشیعه، ج۵، أبواب صلاه الکسوف والآیات، ص۱۴۲.