وضعیت شیعیان با وجود وعده‌های الهی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ آوریل ۲۰۲۱، ساعت ۲۱:۲۸

سؤال

چرا شیعیان در دنیا در بدترین وضعیت به سر می‌برند در حالیکه خدا در قرآن فرموده که وارثان اصلی زمین بندگان صالح من هستند؟

وعده‌های الهی پیرامون حکومت جهانی صالحان در آیات و روایات بسیاری وجود دارد، و مراد از آن، حاکمیت صالحان در زمان ظهور و حکومت حضرت مهدی(عج) است. اما آسایش و بهرمندی گناه‌کاران از نعمت‌های ظاهری دنیا و سلطه آنان بر زمین، علامت و نشانه خوب‌بودن آن‌ها نیست. برخی نعمت‌ها در نتیجه تلاش و زحمات دنیایی این افراد است که انجام داده‌اند و به نتیجه رسیده‌اند. برخی دیگر نیز استدراج است.

در طرف مقابل بخشی از گرفتاری و مشکلات مسلمانان و شیعیان ممکن است به خاطر اعمال و رفتارهای خودشان و بیگانگی و فاصله گرفتن آنان از روح دین، دیانت و اسلام باشد و بلایا به نوعی کفاره گناهان آنان است. برخی از مشکلات آن‌ها نیز به جهت ظلم و ستم ستمگران و برخی به جهت اهمال و عملکرد خود آنان به وجود آمده است.

وعده حکومت صالحان

آیاتی در قرآن کریم پیرامون حکومت جهانی صالحان وجود دارد، و مراد از آن، حاکمیت صالحان در عصر ظهور و حکومت جهانی امام زمان(عج) است:﴿وَ لَقَدْ كَتَبْنا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُها عِبادِيَ الصَّالِحُون؛ ما در زبور داود از پس ذکر (تورات) نوشته‌ایم که سرانجام، زمین را بندگان شایسته ما به ارث می‌برند و صاحب می‌شوند.﴾(انبیاء:۱۰۵) آیات دیگری نیز به این وعده خداوند اشاره کرده‌اند.^[۱]

در روایات نیز بر این مسئله تأکید شده است: امام سجاد(ع) فرمود: قسم به خدا، خدا وعده ارث بردن زمین را به دست مردی از ما محقق می‌سازد و او مهدی این امت است. او همان هست که رسول خدا(ص) فرمود: اگر روزی از دنیا باقی نمانده باشد، خدا آن روز را تا آن جا طولانی می‌کند که مردی از عترتم که نامش نام من است به ولایت رسیده و زمین را چنان که از ظلم پر شده، از عدل و قسط پر می‌سازد.^[۲] روایات دیگری نیز بر این مطلب دلالت دارند.^[۳]

گناه‌کاران و رفاه در زندگی دنیایی

انسان گناه‌کار از سه حال خارج نیست:

شخص گناهکار، توبه می‌کند و باز می‌گردد.
خداوند بوسیله یک نشانه یا بلا، گناهکار را آگاه می‌سازد تا به هدایت باز گردد.
شخص گناه‌کار شایستگی هیچ‌یک از این دو را ندارد. خدا به جای بلا، نعمت‌های ظاهری و به جای گرفتاری و تنگدستی، رفاه ظاهری به او می‌بخشد و تا غرق در گناه شود و این همان «عذاب استدراج» است:﴿وَ الَّذينَ كَذَّبُوا بِآياتِنا سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَيْثُ لا يَعْلَمُونَ؛ کسانی که آیات ما را تکذیب کردند به زودی آنان را از آنجا که نمی‌دانند (و فکرش را هم نمی‌کنند) تدریجاً به سوی عذاب پیش می‌بریم﴾(اعراف:۱۸۲).

افرادی که همیشه به ظلم و گناه مشغول هستند و به ظاهر در خوشی و رفاه به سر می‌برند، رفاه در واقع مقدمه عذاب آنها است که آن‌ها را به تدریج به سوی عذاب الهی پیش می‌برد، اما خودشان متوجه نمی‌شوند. آسایش و بهره‌مندی ستمگران و گناه‌کاران از نعمت‌های ظاهری دنیا و سلطه آنان بر زمین، علامت و نشانه خوب بودن آن‌ها یا بر خلاف عدالت الهی نیست بلکه در حقیقت گرفتار عذاب غفلت، مهلت و سقوط در پرتگاه بلای استدراج گردیده‌اند.

از طرفی هم مقتضای سنت الهی این نیست که هر کس در زمین به ظلم و ستم بپردازد، فوراً گرفتار بلا و عذاب آسمانی شود. البته باید به این نکته نیز توجه داشت که برخی نعمت‌ها در واقع نتیجه تلاش و زحمات دنیایی این افراد است که انجام داده‌اند و ثمره‌اش را نیز به دست آورده‌اند.

مؤمنان و سختی در دنیا

امام علی(ع) می‌فرماید: «هیچ ملتی از نعمت نشده مگر به واسطه گناهانی که انجام داد‌ه‌اند؛ زیرا خداوند هرگز به بندگان خود ستم روا نمی‌دارد».^[۴]

برخی مؤمنان خود سبب فرو فرستادن بلا هستند. این افراد در طول زندگی، لغزش‌هایی دارند که موجب تنبیه است و خداوند به خاطر ایمان این اشخاص عذاب آن‌ها را در قالب بلا در این دنیا فرو می‌فرستد و عذاب آن‌ها را برای آخرت نمی‌گذارد و به این وسیله، آن‌ها را از آلودگی پاک می‌کند. امام صادق(ع) فرمودند: «هنگامی که بنده‌ای گناهانش افزون شود و اعمالی که آن را جبران کند، نداشته باشد خداوند او را گرفتار اندوه می‌کند تا گناهانش را پاک کند».^[۵]

از آیات و روایات اسلامی استفاده می‌شود بخشی از مشکلات و سختی‌هایی که به انسان می‌رسد، در حقیقت ابتلا و آزمایش الهی است، و خداوند نسبت به برخی انسان‌ها نعمت‌ها را به سختی تبدیل می‌کند و آن‌ها را به انواع بلاها و مشکلات دچار می‌سازد تا میزان ایمان آن‌ها مشخص شود. خداوند متعال می‌فرماید: ﴿وَلَنَبْلُوَنَّکُم بِشَیء مِّنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْص مِّنَ الاَمْوَالِ وَ الاَنفُسِ وَ الثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّـبِرِینَ؛ به‌طور حتم ما همه شما را با امورى از قبيل ترس و گرسنگى، نقصان مالى و جانى و كمبود محصول مورد آزمايش قرار ميدهيم و به صبر كنندگان مژده بهشت بده﴾(بقره:۱۵۵)

بخشی از مشکلات نیز به جهت ظلم و ستم ستمگران است که در این صورت و با تحمل مظلومیت‌های ناخواسته و اجباری نزد خدواند اجر خواهند داشت و در برابر ستم‌ها و مظلومیت‌های که به خاطر مسلمان و شیعه بودن می‌کشند خداوند به آنان اجر صابران را عطا خواهد فرمود.

در کنار این علت‌ها، برخی مشکلات به جهت اهمال و عملکرد دنیایی خود آنان به وجود آمده است.

منابع

↑ نور / ۵۵.
↑ فیض کاشانی، ملا محسن، تفسیر الصافی پیشین. ۳ / ۴۴۵.
↑ بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، پیشین. ۳ / ۸۹۳.
↑ نهج البلاغه، خطبه ۱۲.
↑ کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، دارالکتب الاسلامیّه، ج۲، ص۴۴۴. بیتا.

[1] نور / ۵۵.

[2] فیض کاشانی، ملا محسن، تفسیر الصافی پیشین. ۳ / ۴۴۵.

[3] بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، پیشین. ۳ / ۸۹۳.

[4] نهج البلاغه، خطبه ۱۲.

[5] کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، دارالکتب الاسلامیّه، ج۲، ص۴۴۴. بیتا.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

@@ خط ۹: / خط ۹: @@
 در طرف مقابل بخشی از گرفتاری و مشکلات مسلمانان و شیعیان ممکن است به خاطر اعمال و رفتارهای خودشان و بیگانگی و فاصله گرفتن آنان از روح [[دین]]، [[دیانت]] و [[اسلام]] باشد و بلایا به نوعی [[کفاره گناهان]] آنان است. برخی از مشکلات آن‌ها نیز به جهت ظلم و ستم ستمگران و برخی به جهت اهمال و عملکرد خود آنان به وجود آمده است.
 ==وعده حکومت صالحان==
-آیات بسیاری در [[قرآن کریم]] پیرامون حکومت جهانی صالحان وجود دارد، و مراد از آن، حاکمیت صالحان در عصر ظهور و حکومت جهانی امام زمان(عج) است:{{قرآن|و لقد کتبنا فی الزبور من بعد الذکر أن الارض یرثها عبادی الصالحون}}<ref>سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.</ref>؛ ما در زبور داود از پس ذکر (تورات) نوشته‌ایم که سرانجام، زمین را بندگان شایسته ما به ارث می‌برند و صاحب می‌شوند. آیات دیگری نیز به این وعده خداوند اشاره کرده‌اند.<ref>نور / ۵۵.</ref>
+آیاتی در [[قرآن کریم]] پیرامون حکومت جهانی صالحان وجود دارد، و مراد از آن، حاکمیت صالحان در عصر ظهور و حکومت جهانی امام زمان(عج) است:{{قرآن|وَ لَقَدْ كَتَبْنا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُها عِبادِيَ الصَّالِحُون|ترجمه=ما در زبور داود از پس ذکر (تورات) نوشته‌ایم که سرانجام، زمین را بندگان شایسته ما به ارث می‌برند و صاحب می‌شوند.|سوره=انبیاء |آیه=۱۰۵}} آیات دیگری نیز به این وعده خداوند اشاره کرده‌اند.<ref>نور / ۵۵.</ref>
+در روایات نیز بر این مسئله تأکید شده است: [[امام سجاد(ع)]] فرمود: قسم به خدا، خدا وعده ارث بردن زمین را به دست مردی از ما محقق می‌سازد و او مهدی این امت است. او همان هست که رسول خدا(ص) فرمود: اگر روزی از دنیا باقی نمانده باشد، خدا آن روز را تا آن جا طولانی می‌کند که مردی از عترتم که نامش نام من است به ولایت رسیده و زمین را چنان که از ظلم پر شده، از عدل و قسط پر می‌سازد.<ref>فیض کاشانی، ملا محسن، تفسیر الصافی پیشین. ۳ / ۴۴۵.</ref> روایات دیگری نیز بر این مطلب دلالت دارند.<ref>بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، پیشین. ۳ / ۸۹۳.</ref>
-روایات نیز بر این مسئله تأکید کرده‌اند: [[امام سجاد(ع)]] فرمود: قسم به خدا، شیعیانِ ما اهل بیت هستند که خدا این وعده ارث بردن زمین را در مورد آن‌ها به دست مردی از ما محقق می‌سازد و او مهدی این امّت است. او همان هست که رسول خدا(ص) فرمود: اگر روزی از دنیا باقی نمانده باشد، خدا آن روز را تا آن جا طولانی می‌کند که مردی از عترتم که نامش نام من است به ولایت رسیده و زمین را آن چنان که از ظلم و جور پر شده باشد، از عدل و قسط پر سازد.<ref>فیض کاشانی، ملا محسن، تفسیر الصافی پیشین. ۳ / ۴۴۵.</ref> روایات دیگری نیز بر این مطلب دلالت دارند.<ref>بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، پیشین. ۳ / ۸۹۳.</ref>
 ==گناه‌کاران و رفاه در زندگی دنیایی==
 انسان گناه‌کار از سه حال خارج نیست:
-*شخص گناهکار [[توبه]] می‌کند و بازمی‌گردد.
+*شخص گناهکار، [[توبه]] می‌کند و باز می‌گردد.
-*خداوند بوسیله یک نشانه یا بلا او را آگاه می‌کند تا به هدایت باز گردد.
+*خداوند بوسیله یک نشانه یا بلا، گناهکار را آگاه می‌سازد تا به هدایت باز گردد.
-*شخص گناه‌کار شایستگی هیچ‌یک از این دو را ندارد. خدا به جای بلا، نعمت‌های ظاهری و به جای گرفتاری و تنگدستی، رفاه ظاهری به او می‌بخشد و این همان «عذاب استدراج» است؛ که در آیات قرآن به همین تعبیر {{قرآن|والذین کذّبوا بایاتنا سَنتدرجهم من حیث لا یعلمون}}<ref>اعراف / ۱۸۲.</ref> «کسانی که آیات ما را تکذیب کردند به زودی آنان را از آنجا که نمی‌دانند (و فکرش را هم نمی‌کنند) تدریجاً به سوی عذاب پیش می‌بریم».
+*شخص گناه‌کار شایستگی هیچ‌یک از این دو را ندارد. خدا به جای بلا، نعمت‌های ظاهری و به جای گرفتاری و تنگدستی، رفاه ظاهری به او می‌بخشد و تا غرق در گناه شود و این همان «عذاب استدراج» است:{{قرآن|وَ الَّذينَ كَذَّبُوا بِآياتِنا سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَيْثُ لا يَعْلَمُونَ|ترجمه=کسانی که آیات ما را تکذیب کردند به زودی آنان را از آنجا که نمی‌دانند (و فکرش را هم نمی‌کنند) تدریجاً به سوی عذاب پیش می‌بریم|سوره=اعراف|آیه=۱۸۲}}.
-لذا انسان باید به هنگام روی آوردن نعمت‌های الهی در صورت توبه نکردن، مراقب باشد، که نعمت ظاهری، «[[استدراج|عذاب استدراج]]» نباشد.<ref>تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ناصر، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، چاپ سیزدهم، سال ۱۳۷۰. ج۲۴، ص۴۱۶ و ۴۱۷.</ref>
-گناه‌کارانی که دائم به ظلم و معصیت مشغول هستند و به ظاهر در خوشی و رفاه به سر می‌برند، این‌ها در واقع مقدمه عذاب آنها است که آن‌ها را به تدریج به سوی عذاب الهی پیش می‌برد، اما خودشان متوجه نمی‌شوند. آسایش و بهرمندی ستمگران و گناهکاران از نعمت‌های ظاهری دنیا و سلطه آنان بر زمین، علامت و نشانه خوب بودن آن‌ها یا بر خلاف عدالت الهی نیست بلکه در حقیقت گرفتار عذاب غفلت و مهلت و سقوط در پرتگاه بلای عظیم استدراج گردیده‌اند.
-از طرفی هم مقتضای سنت الهی این نیست که هر کس در زمین به ظلم و ستم بپردازند او را فوراً گرفتار بلا و عذاب آسمانی نماید چه آن که در این صورت همه مجبور خواهند بود نه مختار.
+افرادی که همیشه به ظلم و گناه مشغول هستند و به ظاهر در خوشی و رفاه به سر می‌برند، رفاه در واقع مقدمه عذاب آنها است که آن‌ها را به تدریج به سوی عذاب الهی پیش می‌برد، اما خودشان متوجه نمی‌شوند. آسایش و بهره‌مندی ستمگران و گناه‌کاران از نعمت‌های ظاهری دنیا و سلطه آنان بر زمین، علامت و نشانه خوب بودن آن‌ها یا بر خلاف عدالت الهی نیست بلکه در حقیقت گرفتار عذاب غفلت، مهلت و سقوط در پرتگاه بلای استدراج گردیده‌اند.
-البته باید به این نکته نیز توجه داشت که برخی نعمت‌ها در واقع در نتیجه تلاش و زحمات دنیایی این افراد است که انجام داده‌اند و ثمره‌اش را نیز به دست آورده‌اند.
+از طرفی هم مقتضای سنت الهی این نیست که هر کس در زمین به ظلم و ستم بپردازد، فوراً گرفتار بلا و عذاب آسمانی شود. البته باید به این نکته نیز توجه داشت که برخی نعمت‌ها در واقع نتیجه تلاش و زحمات دنیایی این افراد است که انجام داده‌اند و ثمره‌اش را نیز به دست آورده‌اند.
-==مومنان و سختی در دنیا==
+{{همچنین ببینید|استدراج}}
-[[امام علی(ع)]] می‌فرماید: «هیچ ملّتی از آغوش ناز و نعمت زندگی گرفته نشده مگر به واسطه گناهانی که انجام دادند، زیرا خداوند هرگز به بندگان خود ستم روا نمی‌دارد.»<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۲.</ref>
-اعمال انسان با نظام تکوین زندگی او، ارتباط و پیوند وجود دارد که اگر براساس اصول فطرت و قوانین آفرینش گام بردارند برکات الهی شامل حال آن‌ها می‌شود و هرگاه فاسد شوند زندگی آن‌ها به فساد و تباهی می‌گراید.
+==مؤمنان و سختی در دنیا==
+[[امام علی(ع)]] می‌فرماید: «هیچ ملتی از نعمت نشده مگر به واسطه گناهانی که انجام داد‌ه‌اند؛ زیرا خداوند هرگز به بندگان خود ستم روا نمی‌دارد».<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۲.</ref>
-برخی مؤمنان خود سبب فرو فرستادن بلا از جانب خداوند هستند به این معنی که در طول زندگی لغزش‌هایی از آن‌ها سر می‌زند که مستوجب تنبیه است و خداوند به خاطر [[ایمان]] این اشخاص عذاب آن‌ها را در قالب بلا و در این دنیا فرو می‌فرستد و عذاب آن‌ها را به [[آخرت]] محوّل نمی‌کند و به این وسیله آن‌ها را از آلودگی پاک کرده و آماده برخوردار شدن از نعمت‌های اخروی می‌گرداند. در حدیثی از [[امام صادق(ع)]] نقل شده که فرمودند: «هنگامی که بنده ای گناهانش افزون شود و اعمالی که آن را جبران کند نداشته باشد خداوند او را گرفتار اندوه می‌کند تا گناهانش را پاک کند».<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، دارالکتب الاسلامیّه، ج۲، ص۴۴۴. بیتا.</ref>
+برخی مؤمنان خود سبب فرو فرستادن بلا هستند. این افراد در طول زندگی، لغزش‌هایی دارند که موجب تنبیه است و خداوند به خاطر [[ایمان]] این اشخاص عذاب آن‌ها را در قالب بلا در این دنیا فرو می‌فرستد و عذاب آن‌ها را برای [[آخرت]] نمی‌گذارد و به این وسیله، آن‌ها را از آلودگی پاک می‌کند. [[امام صادق(ع)]] فرمودند: «هنگامی که بنده‌ای گناهانش افزون شود و اعمالی که آن را جبران کند، نداشته باشد خداوند او را گرفتار اندوه می‌کند تا گناهانش را پاک کند».<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، دارالکتب الاسلامیّه، ج۲، ص۴۴۴. بیتا.</ref>
-از آیات و روایات اسلامی استفاده می‌شود بخشی از مصائب و سختی‌هایی که به انسان می‌رسد در حقیقت ابتلا و آزمایش الهی است، و خداوند نسبت به برخی انسان‌ها نعمت‌ها را به سختی تبدیل می‌کند و آن‌ها را به انواع بلاها و مشکلات دچار می‌سازد تا میزان ایمان آن‌ها مشخص شود. خداوند متعال می‌فرماید: {{قرآن|وَلَنَبْلُوَنَّکُم بِشَیء مِّنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْص مِّنَ الاَمْوَالِ وَ الاَنفُسِ وَ الثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّـبِرِینَ}}<ref> بقره، ۱۵۵.</ref> «قطعاً همه شما را با چیزی از ترس، گرسنگی، زیان مالی و جانی و میوه‌ها آزمایش می‌کنیم و بشارت ده به استقامت کنندگان.»
+از آیات و روایات اسلامی استفاده می‌شود بخشی از مشکلات و سختی‌هایی که به انسان می‌رسد، در حقیقت ابتلا و آزمایش الهی است، و خداوند نسبت به برخی انسان‌ها نعمت‌ها را به سختی تبدیل می‌کند و آن‌ها را به انواع بلاها و مشکلات دچار می‌سازد تا میزان ایمان آن‌ها مشخص شود. خداوند متعال می‌فرماید: {{قرآن|وَلَنَبْلُوَنَّکُم بِشَیء مِّنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْص مِّنَ الاَمْوَالِ وَ الاَنفُسِ وَ الثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّـبِرِینَ|ترجمه=به‌طور حتم ما همه شما را با امورى از قبيل ترس و گرسنگى، نقصان مالى و جانى و كمبود محصول مورد آزمايش قرار ميدهيم و به صبر كنندگان مژده بهشت بده|سوره=بقره|آیه=۱۵۵}}
-بخشی از مشکلات هم به خاطر ظلم و ستم ستمگران است که در این صورت و با تحمل مظلومیت‌های ناخواسته و اجباری نزد خدواند اجر خواهند داشت و در برابر ستم‌ها و مظلومیت‌های که به خاطر مسلمان و شیعه بودن می‌کشند خدای متعال به آنان اجر صابران را عطا خواهد فرمود.
+بخشی از مشکلات نیز به جهت ظلم و ستم ستمگران است که در این صورت و با تحمل مظلومیت‌های ناخواسته و اجباری نزد خدواند اجر خواهند داشت و در برابر ستم‌ها و مظلومیت‌های که به خاطر مسلمان و شیعه بودن می‌کشند خداوند به آنان اجر صابران را عطا خواهد فرمود.
-در کنار این علت‌ها برخی مشکلات به جهت اهمال و عملکرد دنیایی خود آنان به وجود آمده است.{{پایان پاسخ}}
+در کنار این علت‌ها، برخی مشکلات به جهت اهمال و عملکرد دنیایی خود آنان به وجود آمده است.{{پایان پاسخ}}
 ==منابع==
 {{پانویس|۲}}
   {{شاخه
-  | شاخه اصلی = کلام
+ | شاخه اصلی = کلام
-  |شاخه فرعی۱ = عدل الهی
+ | شاخه فرعی۱ = عدل الهی
-  |شاخه فرعی۲ = تفاوت‌ها و شرور
+ | شاخه فرعی۲ = تفاوت‌ها و شرور
-  |شاخه فرعی۳ =
+ | شاخه فرعی۳ =
   }}
 {{تکمیل مقاله
@@ خط ۵۳: / خط ۵۰: @@
   | لینک‌دهی = شد
   | ناوبری =
-  | نمایه =
+  | نمایه =شد
   | تغییر مسیر =شد
   | ارجاعات =
+ | بازبینی نویسنده =  شد
   | بازبینی = شد
   | تکمیل =
@@ خط ۶۳: / خط ۶۱: @@
 {{پایان متن}}
+<references />
+[[رده:بلایا و شرور]]