خلق کودکانی که زود می‌میرند

سؤال

چرا خداوند کودکی را که عمرش فقط چند ماه است خلق می‌کند؟

از حکمت خداوند تا مشکلات عالم ماده

خداوند جهان را بر اساس نظام سبب و مسببی خلق نموده است. اراده خداوند بر این تعلق گرفته که هر اتفاق و جریانی در عالم هستی مستند به سبب و علت خودش باشد.

خداوند، حکیم و خیر محض است. و جهانی که آفریده هدفمند و خیر بوده است اما در عالم ماده موانع و مشکلاتی نیز وجود دارد. این تضاد و تزاحم لازمه عالم مادی است و عالم ماده نمی‌تواند بدون هیچ ناخوشایندی باشد. لازمه عالم ماده بودن مشکلات، بلاها، مریضی‌ها و مرگ‌ها و… است. طفلی که به دنیا آمده برای رسیدن به کمال آفریده شده است. اما عالم ماده دارای تضادها و موانع است؛ در مواردی این طفل قبل از رسیدن به مرحله رشد و تکامل، زندگی‌اش در اثر انواع مشکلات و موانع خاتمه پیدا می‌کند. این مرگ زودهنگام می‌تواند در اثر کوتاهی والدین و سرپرستان در نگهداری او، یا وجود مریضی‌ها و بلاها و تصادفات و… باشد.

امتحان مرگ فرزند برای پیامبر اسلام(ص) و حضرت خدیجه(س)

برای اولیاء الهی و انبیاء و امامان(ع)، امتحانات و مشکلاتِ به مراتب سخت تری وجود دارد و وظیفه انسان در برابر این سختی‌ها صبر و تحمل و توکل بر خداوند است. این مصیبت برای پیامبر(ص) نیز اتفاق افتاده است. ایشان همسر خود خدیجه(س) را چنین دلداری دادند: «... ای خدیجه آیا راضی نیستی که روز قیامت به سوی درِ بهشت بیایی در حالی که او (فرزندی که از دنیا رفته بود) ایستاده باشد و دست تو را بگیرد و تو را وارد بهشت نماید و تو را به بهترین جای آن ببرد و آن برای هر مؤمنی هست. خداوند، حاکم‌تر و گرامی‌تر از آن است که از مؤمن ثمره قلبش را بگیرد، سپس بعد از آن او را عذاب نماید، ابداً.».

مرگ، عدم و نابودی نیست

عطا کردن وجود از طرف خداوند، خود لطف و تفضّل است و همین که طفل به وجود پا می‌گذارد، خیر است. از طرف دیگر مرگ عدم و نابودی نیست. اگر مرگ نیستی و عدم بود، این اشکال وجود داشت که چرا طفل به وجود آمد و چرا از بین رفت. اما مرگ در واقع آغاز حیاتی جدید است. با مرگ، انسان نابود نمی‌شود بلکه به حیات ابدی می‌رسد.

همچنین در تولد و مرگ طفل، حکمت‌های دیگری نیز نهفته است؛ این جریان نظیر سایر مشکلات و سختی‌های دنیا باعث امتحان و آزمایش افراد و در اینجا والدین و نزدیکان طفل می‌شود که در صورت صبر بر آن، به مقامات معنوی و پاداش‌های اخروی و دنیوی نائل می‌آیند.

مطالعه بیشتر

• مرتضی مطهری، توحید و مسئله شرور در مجموعه آثار، قم، انتشارات صدرا، ۱۳۷۴ش، ج۴.
• جعفر سبحانی، حسن و قبح، مؤسسه امام صادق، قم، ۱۳۸۲ش.