نمایش مبدأ برای برتری و فضیلت پیامبران بر یکدیگر

{{شروع متن}}
{{سوال}}
در جایی خداوند می‌فرماید: بعضی از رسولان الهی را بر بعض دیگر برتری و فضیلت دادیم، و در جایی دیگر می‌فرماید: بین رسولان ما فرقی وجود ندارد، آیا پیامبران الهی با هم فرق دارند و این دو آیه با همدیگر چگونه قابل جمع است؟
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
همینطور که انبیای الهی در اصل رسالت و نبوت و بعثت با هم اشتراک دارند، در بعضی خصوصیات دیگر، بر یکدیگر برتری و فضیلت دارند و این منافی همدیگر نیست.

'''اشتراک و برتری پیامبران در قرآن'''

انبیای الهی در اصل رسالت و نبوت با همدیگر مشترک‌اند، و همه انبیای الهی از جانب خدا مبعوث شده‌اند. آیاتی از قرآن کریم ناظر به این معناست:

{{قرآن|آمَنَ الرَّسُولُ بِما أُنْزِلَ إِلَیْهِ مِنْ رَبِّهِ وَ الْمُؤْمِنُونَ کُلٌّ آمَنَ بِاللَّهِ وَ مَلائِکَتِهِ وَ کُتُبِهِ وَ رُسُلِهِ لا نُفَرِّقُ بَیْنَ أَحَدٍ مِنْ رُسُلِهِ وَ قالُوا سَمِعْنا وَ أَطَعْنا غُفْرانَکَ رَبَّنا وَ إِلَیْکَ الْمَصیرُ}}<ref>بقره/۲۸۵.</ref> پیامبر، به آنچه از سوی پروردگارش بر او نازل شده، ایمان آورده است. (و او، به تمام سخنان خود، کاملًا مؤمن می‌باشد) و همه مؤمنان (نیز)، به خدا و فرشتگان او و کتاب‌ها و فرستادگانش، ایمان آورده‌اند (و می‌گویند:) ما در میان هیچ‌یک از پیامبران او، فرق نمی‌گذاریم (و به همه ایمان داریم). و (مؤمنان) گفتند: «ما شنیدیم و اطاعت کردیم. پروردگارا! (انتظارِ) آمرزش تو را (داریم) و بازگشت (ما) به سوی توست.».

و همینطور در سوره بقره آیه ۱۳۶ و سوره آل عمران آیه ۸۴ به این موضوع اشاره شده است.

مسئله دوم فضیلت و برتری برخی از انبیای الهی بر بعض دیگر است، این نیز حقیقتی انکارناپذیر است؛ زیرا هیچ تردیدی نیست که انبیای اولواالعزم بر انبیای دیگر فضیلت و بر تری دارند، و انبیای اولواالعزم نیز برخی بر برخی دیگر برترند، و این حقیقت منافات با اشتراک همه در اصل نبوت و رسالت ندارد. با توجه به همین فضیلت و برتری برخی از انبیای الهی بر برخی دیگر، قرآن کریم به این مطلب اشاره می‌کند:

{{قرآن|تِلْکَ الرُّسُلُ فَضَّلْنا بَعْضَهُمْ عَلی بَعْضٍ مِنْهُمْ مَنْ کَلَّمَ اللَّهُ وَ رَفَعَ بَعْضَهُمْ دَرَجاتٍ وَ آتَیْنا عیسَی ابْنَ مَرْیَمَ الْبَیِّناتِ وَ أَیَّدْناهُ بِرُوحِ الْقُدُس}}<ref>بقره/۲۵۳.</ref> بعضی از آن رسولان را بر بعضی دیگر برتری دادیم برخی از آنها، خدا با او سخن می‌گفت و بعضی را درجاتی برتر داد و به عیسی بن مریم، نشانه‌های روشن دادیم و او را با «روح القدس» تأیید نمودیم‏.

* علامه طباطبایی در مورد این آیه می‌گوید:

آیه مبارکه دلالت دارد بر این که خدای سبحان انبیا را در یک درجه قرار نداده، بلکه بین آنان برتری نهاده است، بعضی برتر از بعضی دیگر هستند، و بعضی پائین‌تر از بعض دیگر، ولی همه آنها دارای فضیلت هستند، چون رسالت فی نفسه فضیلت است که در همه آنان هست. پس در بین انبیا اختلاف مقام و تفاضل در درجات هست، در عین اینکه همه آنان در اصل فضل رسالت مشترک هستند، و در مجمع کمالات که همان توحید باشد سهیم هستند.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، انتشارات اسلامی، پنجم، ۱۳۷۴ش، ج۲، ص۳۰۹.</ref> ‏

'''اشاره روایات به این موضوع'''

در روایتی امام علی(ع) می‌فرماید: سوگند به خدای متعال که خداوند هیچ نبی و رسولی را درجه و فضیلتی عطا نکرد، مگر آن که آن فضیلت و درجه را برای پیامبر داده است، و او را بر سایر انبیا و مرسلین چند برابر آن افزوده است، و پیامبر هر گاه فضیلتی را برای خویش ذکر می‌نمود می فرمود: از باب تفاخر نیست، و من امروز فضایلی را ذکر می‌کنم تا چشم مؤمنان را روشن کنم بدون آن که قصد بیان منقصت سایر انبیا را داشته باشم، و خدای متعال را بر آنچه بر پیامبر عطا فرموده سپاس می‌گویم.<ref>مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، بیروت، دار الوفاء، اول، ۱۴۰۴ه‍. ق، ج۱۶، ص۳۴۱.</ref> 

در روایت دیگر امام صادق(ع) می‌فرماید: خدای متعال هیچ پیامبری را برتر از پیامبر اسلام مبعوث نکرده است، و نه وصی بهتر از وصی او قرار داده است.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۱۱، ص۶۰.</ref>

در روایت دیگر نیز از امام کاظم آمده است: خدای متعال هیچ پیامبری را نفرستاده مگر آن که پیامبر اسلام اعلم از اوست.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۱۴، ص۱۱۲.</ref>‏ 
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{شاخه
 | شاخه اصلی = کلام
| شاخه فرعی۱ = نبوت
| شاخه فرعی۲ = انبیای الهی
| شاخه فرعی۳ =
}}
{{تکمیل مقاله
 | شناسه =
 | تیترها =
 | ویرایش =
 | لینک‌دهی =
 | ناوبری =
 | نمایه =
 | تغییر مسیر =شد
 | ارجاعات =
 | بازبینی نویسنده = 
 | بازبینی =
 | تکمیل =
 | اولویت =
 | کیفیت =
}}
{{پایان متن}}